Yaşlılarda koroner arter (kalp damar) hastalığı belirtileri
Yaşlılık denildiğinde genelde tarif edilen yaş düzeyi 70’li yaşlardan sonrası son yıllarda yaşlılık olarak kabul görür iken, dünya genelinde yaşlılık oranı her yıl geçtikçe artmaktadır. Yaşlılıkla ilgili meydana çıkan kronik hastalık gurubunda da artış başlamıştır. Bu hastalıkların geneli kalp damar hastalıklarıdır.
Gelişmiş ülkelerde ölüm oranının yüzde 70-80 civarı kalp hastalıklarından kaynaklanıp,70 yaş üzeri ölümler gerçekleşmektedir. İskemik kalp hastalığı yaşlılıkta oldukça yaygın görülen, diğer risk faktörlerinin etkisi ile iskemik kalp hastalığı her yaşta da görülebilen bir hastalık olarak karşımıza çıkmaktadır. Yaşlılarda daha fazla görülen kalp sorunlarından biride kalp damar hastalığıdır.
Sigara kullanımı koronerarter hastalığında da çok büyük etkisi olan bir neden olup, 70 yaşlarındaki kalp hastası bir bireyi 50 sene sigara kullandığını var sayarsak bu hastanın bedeninde sağlam organ bulmak imkansız denilebilir ki, kalp nasıl sağlam kalsın. Ayrıca alkol kullanan,yağlı ve düzensiz beslenen, kilo fazlalığı olan, hareketsiz yaşam süren, spor yapmayan yaşlılarımızınkalp damar hastalığına yakalanma riski daha fazladır. Genetik faktörlerinde bu hastalığın oluşmasında önemli yeri vardır.
Yaşlılarda kalp damar hastalığı belirtileri
Koroner arter hastalığı çok fazla belirtivermediği gibi, hastalığın şiddeti ve şikayetleri değişiklik gösterir. Hastalığın ilerlemesiyle kalbin beslenmesi yetersizleşip kalbe yeteri kadar kan gitmediği için göğüs ağrısı meydana çıkar ve bu ağrı sol kola ve çeneye doğru yayılır. Bazı hastalarda kolda uyuşmahissi olabilir. Koroner arter hastası olan bazı bireyler hareket esnasında veya egzersiz sırasında zorlanırken sıkıştıran bir ağrının yaşandığı bilinmektedir.
Yaşlılarda kalp damar hastalıkları teşhisi
Koroner arter hastalığının tanısını koymada bu hastalığa eşlik eden diğer hastalıkların varlığı tanıyı geciktirmede etkili olur iken, kalp hastalığının varlığının iyi incelenmesi gerekmektedir. Koroner arter hastalığı gençlerdede görüldüğü gibi 60 yaşın üzerindeki erkeklerde ve kadınlarda daha fazla rastlanır. Kadınlarda genelde menopoz döneminde meydana çıkar. Kadınlarda salgılanan östrojen hormonu bu hastalığın oluşmasında koruyucu etkisi olduğundan, menopoz döneminde bu hormonun düzeyi düşer ve koroner arter hastalığı oluşma riski artar.
Yaşlılarda koroner arter hastalığının sıklığı hızındaki artışı hastalığın sürecindeki kötüleşmeyi derince araştırılmalı, yaşın koroner arterler üzerindeki etkileri gözden geçirilmelidir. Yaşlanma süreci ile birlikte koroner arterler daha kıvrımlı hale gelmekte ve imtima tabakasında kalınlaşma oluşur. Bu kalınlaşmadan aterosklereozdan bağımsız olarak kalsiyum, fosfolipit ve kolesterol birikmesi gibi komplikasyonlar gelişir. Endotel hücrelerinin morfolojelerindeki değişikliklere nitrik oksit üretme yeteneklerinin azalması ve nitrik oksit tüketimindeki artış gibi fonksiyonel değişiklikler eşlik eder. Media tabakasındaki en önemli değişiklik kireçlenme ve elastin liflerinde parçalanmadır.
Yaşlılıkta kalp damar hastalığı tedavisi
Kalp damar hastalığı tedavi yönteminde yaşa bağlı bazı değişiklikler yapılabilir. Yaşın ilerlemesi ile beraber böbreklerin ilaçları süzme kapasitesi azalır ve karaciğerin ilaçları metabolize etmesi de değiştiği için ilaç tedavisinde, ilaç dozlarına dikkat etmek gereklidir. Doz aralıkları seyreltilmeli uzun sürede etkisini gösteren ilaçların mümkün olduğunca tercih edilmemesi önemlidir. Mesela, kan sulandırıcı ilaçlar verilirken dikkatli olunması gerekir. İleri ki yaşlarda yapılacak anjiyo veya kalp ameliyatı gibi girişimsel yöntemlerinde riskleri bulunmaktadır. 70 yaş ve üzeri kalp ameliyatlarında risk iki katına çıkar ve girişimsel stent balon tedavisi yöntemlerinde de risk oranı diğer yaş guruplarına göre daha fazladır.Kalp damar hastası yaşlılarda beslenme ve yaşam şekli nasıl olmalı?
Yaşlılıkta koroner arter hastalığı tedavisinde diyet ve egzersiz uygulaması oldukça önem taşır. Diyet düzenlemesi, ilaç düzenlemesi sürekli olarak takip edilir ve bunu sağlayabilmek için iyi bir izleme programına gereksinim duyulur. Yaşlılıkta kolesterole dikkat etmeleri, az yağlı beslenmeleri, katı yağlardan uzak durmaları, az ve sık yemeleri, sebze ve meyve içerikli beslenmeleri, kırmızı eti azaltmaları, tatlı, tuzlu yemeyi kısıtlamaları, hamur işlerinden uzak durmaları, sigara, alkol, kola, gazoz gibi içecekleri kesinlikle bırakmaları, çay ve kahveyi azaltmaları gerekmektedir. Beslenme koroner arter hastalığında büyük önem taşımaktadır.
Yaşlılıkta düzenli egzersiz yapmanında koroner arter hastalığında önemli yeri bulunmaktadır. Fakat ileri yaş hastalar ağır egzersiz yapamazlar. Bu nedenle doktorlarının önerdiği egzersizleri düzenli bir şekilde yapmaları yarar sağlayacaktır. Düzenli yürüyüş, kendi halinde aşırı yorulmadan yüzme, öncelikle kısa süreli yürüyüşle başlayıp zaman içerisinde gün gün artırarak yürüyüş süresini bir saate çıkarmaları gerekmektedir. Yarım saat yapabildikleri, kardiyo egzersizleri yapmaları 10 dakikadan başlayarak yarım saat 40 dakika kadar egzersiz yapmaları da faydalı olur.
Kalp damar hastalığı nedenleri ve belirtileri–Kalp damar hastalıkları tedavisi