Yarık dudak ve yarık damak nedenleri ve tedavisi
Yarık dudak ya da yarık damak hastalığı, bebeğin üst dudak ya da damağının yarık olarak doğduğu doğum anomalileri’dir. Bozukluk fetüs gelişiminin erken dönemlerinde, bebek doğmadan çok önce ortaya çıkar. Normal fetüs gelişimi sırasında dudak ve damağın sağ ve sol yanları birbirlerine doğru yaklaşmaktadır. Her 700 bebekten birinde bu sağ ve sol birleşmesi tam olarak gerçekleşmez ve yarık damak ve dudak ile doğan bebeklerin yaklaşık üçte birinde aile öyküsü bulunmaktadır. Geri kalan üçte ikilik grupta alkol, sigara kullanımı gibi bir çevresel faktör ya da genetik bir mutasyon söz konusudur.
Yarık dudak ve yarık damak belirtileri
Yarık dudak ve yarık damak belirtileri ve bulgularında Dudak yarığı üst dudaktaki hafif bir ayrıktan buruna kadar uzanan derin bir yarığa kadar değişebilir. Yarık dudağın bir ya da iki tarafında görülebilir. Damaktaki yarık ağız tavanının arkasında küçük bir bölümü ilgilendirebileceği gibi damağın bütün arka kısmını da içerebilir. Yarık damak ya da dudak ile doğan bebeklerde beslenme, solunum ve konuşma sorunları görülebilir. Yarık damak ile doğan bebeklerin bir kısmında kulak enfeksiyonları sık görülebileceği gibi, işitme kaybı ve pes ekinovarus gibi sorunlar da görülebilir.
Yarık dudak ve yarık damak teşhisi
Yarık dudak ve yarık damak teşhisi yenidoğanların rutin olarak yapılan muayenelerinde yarık dudak ve damak muayenesi de yapılır. Genelde sorun bebek doğduğunda fark edilebilir. Doktor doğumdan hemen sonra sorunun derecesini değerlendirmek için bebeği ayrıntılı şekilde muayene eder.
Yarık dudak ve yarık damak tedavisi
Yarık dudak ve yarık damak tedavisinde bebeğe plastik cerrahi girişim uygulanmasına gerek duyulabilir. Çocuk doktoru, konuşma terapisti, ortodontist, pediyatrik diş hekimi, plastik cerrah ve kulak-burun-boğaz uzmanlarından oluşan bir ekip hastalığın değerlendirmesini yaparlar. Eğer cerrahi öncesinde bebeğin beslenme güçlükleri var ise diş hekimi obturator adı verilen ve beslenme sırasında yarığın kapanmasına yarayan bir cihaz önerir. Bazen de bebeğin ağız ya da burnuna yerleştirilip midesine uzatılan bir tüp ile beslenmesi gerekebilir. Uzun süreli besleme gerektiğinde karında açılan küçük bir delikten mideye tüp yerleştirilmesi de gerekebilir.
Yarık dudak ve yarık damak ameliyatı
Yarık dudağın cerrahi tamiri doğumdan mümkün olduğunca kısa bir süre sonra, genellikle de 10 haftaya kadar yapılmaya çalışılır. Cerrahi sonrasında var olan rahatsızlıkların giderilmesi için doktor çeşitli ilaçlar önerebilir. Sargılar bir iki gün içinde çıkarılır ve 5 gün içinde dikişler alınır. Küçük bebeklerin cerrahi girişim bölgesini ellemelerine engel olmak için ellerinin sabit hale getirilmesi gerekebilir. Bebeklerde girişimden yalnızca küçük bir iz kalır.
Yarık dudak ve yarık damak ameliyatı sonrası
Yarık damak cerrahisi yarık dudak cerrahisinden daha kapsamlıdır. Bu nedenle 9 ve 18’inci aylara kadar beklenebilir. Cerrahi sonrasında bebeğin bir iki gün acı duyması normaldir ve bu ağrılar için ağrı giderici ilaçlar kullanılır. Besinlerin bir iki gün intravenöz olarak verilmesi ve ellerin sabitlenmesi gerekli olabilir. Bebek hastaneden çıktığında beslenme önerilerine dikkat edilmelidir.
Kulak enfeksiyonlarının önlenmesi için ameliyat sırasında kulak-burun-boğaz uzmanları tarafından kulak zarının yanına birer küçük tüp yerleştirilir. Tüpler kulağın içinde havalanmanın sağlanmasını ve sıvının düzgün boşalımını sağlar. Büyük yaşlarda dudak, damak, burun ve dişetlerinin estetik görünümü için plastik cerrahi gerekebilir. Dişlerin düzgün çıkabilmesi için diş çarpıklıklarını düzelten uzmanlar olan ortodontistlerin de yardımı gerekebilir. Konuşma terapisi ve işitme kontrolleri yapılmalıdır.
Çocuk hastalıkları ile ilgili benzer sağlık yazıları
- Çocuklarda konuşma gecikmesi neden olur
- Bebekler ne zaman yürümeye başlar
- Çocuklarda orta kulak iltihabı nedenleri
- Hareket bozuklukları nedenleri ve tedavisi
- Dikkat eksikliği nedir
