Yapay kalp hangi kalp hastalıklarında takılır?
İleri kalp yetmezliği olan veya kalp ameliyatı geçiren hastalarda gelişen ciddi kalp yetmezliği sonucu ilk tercih edilen tedavi yöntemi genelde kalp naklidir. Fakat günümüzde hala bağış azlığı devam ettiğinden her zaman kalp bulunamadığı için bu hastaların hayatlarını kurtarmak amacı ile teknolojik yöntemlerin geliştirdiği, yaklaşık 35-40 senedir başarı ile kullanılan aletlerin adına yapay kalp denilmektedir.
Yapay kalp nakli neden ve nasıl yapılır?
Yapay kalp takılmasının amacı, normal insan kalbi gibi çalışıp pompalama görevini yerine getirmesidir. Kalbin sıralı bir şekilde işleyişi vardır ve yapay kalplerde buna göre üretilmektedir. Yapay kalp takılmasından sonrada hastanın kan sulandırıcı ilaç kullanması gereklidir. Yapay kalp ameliyatı çok zor olmayan bir ameliyat olur iken, bu işlem sırasında ana borular yapay kalbe yönlendirilir ve hastanın kalbi yerinde kalır.
Kalp nakli ameliyatları,ileri derecede kalp yetmezliği olan ve diğer tedavi yöntemlerinin yetersiz kaldığı ölüm riski yüksek olan hastalara yapılır. İleri kap yetmezliğinin ana nedenlerinden biri iskemik kardiyomiyopati denilen, yani ciddi bir kalp krizi sonrası erişkinlerde ciddi kalp hücrelerinin ölümüne bağlı olarak ciddi kalp yetmezliğinin meydana çıkmasıdır. İskemik kalp yetmezliği zaman sürecinde dahada kötüleşerek hastanın ölümüne neden olabilir.
Bunun dışında konjenital (doğuştan) gelen kalp anomalileri eğer tedavi edilmez ise ileri ki yaşlarda geri dönüşümü olmayan problemlere sebep olabilir. Bunların tedavilerinde tek seçenek kalp nakli olabilir. Ayrıca bazı ritim sorunlarında ilaç tedavisi ve diğer tedaviler işe yaramaz ise bunlar içinde kalp nakli doğru bir seçenek olabilir.
Yapay kalp nakli kimlere yapılmaz?
Yapay kalp nakli ameliyatı ciddi derecede kalp yetmezliği olan hastaların, maalesef hepsinde de kalp nakli mümkün olmayabilir. Kalp nakli olacak hastalar çok ciddi şekilde sistemik ve psikolojik muayenelerden geçerler. Özellikle kalp nakli olacak hastaların sosyokültürel düzeylerinin yeterli olması gerekir. Ameliyat sonrası kullanacağı ve hayat boyu devam edecek bazı kuralları olacaktır ve hastanın bütün bunları uygulaması oldukça önemlidir.
Kalp nakli yapılacak hastanın başka hastalıkları var ise örneğin ciddi bir böbrek hastalığı, karaciğer hastalığı, şeker hastalığına bağlı el ve ayaklarda kangren gibi, ameliyat öncesi enfeksiyon gelişmiş ise bu gibi durumlarda kalp nakli yapılmamaktadır. Ayrıca kullanacağı ilaçlara bağlı olarak kanama riski bulunan aktif ülseri olan ve diğer riskler taşıyan hastalarda kalp nakli, hastaların tedavisi yapıldıktan sonra uygun görülür. Bunun haricinde, bu hastalarda kalp dışındaki diğer damar sistemlerinde de ciddi rahatsızlıklar var ise karın damarında, bacak damarlarında, boyun damarlarında bu hastalarda yeni takılan kalbin de yeniden hastalanma riski olduğundan kalp nakli düşünülmez.
Kalp naklinden sonra nelere dikkat edilmeli?
Yapay kalp nakli nasıl yapılır
Hastanın bu ilaçları çok düzenli kullanması gerekir ve herhangi bir aksatma veya eksik kullanma sonucu istenmeyen sonuçlara sebep olabilir. Bu nedenle ameliyatı yapan doktorun hastalarına yeterli uyarıyı yapması oldukça önemlidir. Ameliyat sonrası hasta en kısa zamanda ayağa kaldırılır ve günlük işlerine ve yürümesine devam etmesi önerilir.
Ameliyat sonrası hasta başka bir problem çıkmaz ise ortalama iki hafta sonra evine taburcu edilir. Lakin çok yakın takip edilmesi gerekir ve 3-6 ay boyunca ani red oluşma riskine karşı sık sık doktor kontrolü gerekmektedir. Kalp nakli olmuş hastanın birinci seneden sonra takip aralığı kronik takip denilen aralıklar ile uzatılır. Bu hastalar ilk üç aydan sonra başka sorun çıkmadığı sürece günlük yaşamlarına geri dönebilirler. Fakat aşırı spor yapmaları önerilmediği gibi, egzersiz, yürüyüş yapabilirler.
Kalp naklinden sonra, özellikle bir ile üç sene içerisinde başlayabilen yeni takılan kalbin koroner arterlerdeki ciddi daralma ile kendini gösteren kronik rejeksiyon olayı başlayabilir. Günümüzde bu durumu durduracak bir mekanizma bulunmadığı için hastanın altı ayda bir takibi gereklidir. Rejeksiyonu önlemek amacı ile ilaçlar kullanılır ve gün geçtikçe bu ilaçların yenisi çıkmakta ve yan etkilerinde azalma bulunmaktadır. Bu ilaçların yan etkileri böbrek üzerinde yan etkileri, tansiyon yükselmesi gibi yan etkileri, karaciğer üzerinde yan etkileri gibi bazı yan etkileri bulunmaktadır. Bunların dışında, hastada psikolojik sorunlar oluşabileceğinden hastanın yakınlarının destek olması ve hastanın psikolojik destek alması gerekebilir.
Kalp ameliyatları ile ilgili benzer sağlık konuları
- Çocuklarda kalp ameliyatı neden ve nasıl yapılır
- Kalp kesesinin bir kısmının çıkarılması ameliyatı
- Şemsiye tedavi yöntemi nedir
- Mandallama (mitraklip) tedavi yöntemi nasıl yapılır
