Paylaş

Tweetle

Paylaş

E-posta

Vitamin B kompleksi nedir?

Vitamin B kompleksi, tiyamin (B1 vitamini), riboflavin (B2 vitamini), niyasin (B3 vitamini), kolin (B4 vitamini), pantotenik asit (B5 vitamini), pridoksin (B6 vitamini), biyotin (H vitamini) ve folik asitten oluşan suda çözünen bir vitamin grubudur.

Tiyamin – B1 vitamini nedir? Tiyamin eksikliği nedenleri ve belirtileri

Tiyamin (B1 vitamini) nedir ve ne işe yarar? Tiyamin, karbohidratların kullanımında ve bu yüzden de sinirlerin, kasların ve kalbin işleyişinde yer alan enzimlerin aktivitelerinde önemli bir rol oynar.

Tiyamin hangi besinlerde bulunur? Tiyamin kaynakları arasında tam taneli tahıl, kepekli ekmek, esmer pirinç, karaciğer, böbrek, domuz eti, balık, fasulye, fındık, süt, yumurta ve taze sebze bulunmaktadır.

Tiyamin eksikliği neden olur? Bu vitaminin eksikliğine yatkın olan insanlar arasında zayıf diyet yapan yaşlı insanlar ve hipertiroidizm (tiroid bezinin aşırı aktivitesi), malabsorpsiyon (emilim bozukluğu) veya aşırı alkol bağımlılığı olan insanlar bulunmaktadır. Bu vitaminin eksikliği şiddetli hastalık, ameliyat veya yaralanmanın bir sonucu olarak da ortaya çıkabilir.

Tiyamin eksikliği belirtileri: Tiyaminin hafif eksikliğinde yorgunluk, rahatsızlık ve iştah kaybı ortaya çıkabilir. Aşırı eksiklik karın ağrısı, kabızlık, depresyon, hafıza zayıflığı, kas ve sinir rahatsızlıkları ve beriberiye neden olurken; alkoliklerde Wernicke-Korsakoff sendromuna yol açabilir.

Riboflavin – B2 vitamini nedir? Riboflavin eksikliği nedenleri ve belirtileri

Riboflavin (B2 vitamini) nedir ve ne işe yarar? Riboflavin; karbohidratların, yağların ve proteinlerin parçalanması ve kullanımında; hücrelerdeki enerji üretiminde; diğer B vitaminlerinin kullanımında ve böbrek üstü bezleri tarafından hormon salgılanmasında görev alan çeşitli enzimlerin aktiviteleri için gerekli olan bir vitamindir.

Riboflavin hangi besinlerde bulunur? Karaciğer, tam taneli tahıllar, buğday unu, et, süt, peynir, yumurta ve bira mayası, yeşil sebzeler, havuç, fındık, yer fıstığı ve mercimek gibi besinlerde riboflavin bulunur.

Riboflavin eksikliği neden olur? Riboflavin eksikliğine neden olan faktörler arasında; fenotiyazin antipsikotik ilaçları, trisiklik antidepresan ilaçları ve östrojen içerikli ağız yoluyla alınan gebelik önleyici ilaçlar ve malabsorpsiyon (emilim bozukluğu) ve alkol bağımlılığı vardır. Bu vitaminin eksikliği, şiddetli hastalık, ameliyat veya yaralanmalardan sonra da ortaya çıkabilir.

Riboflavin eksikliği belirtileri: Uzun süreli eksiklik, dil ve ağzın köşelerindeki yaralara ve ambliyopi ile fotofobi, konjonktivit gibi göz hastalıklarına, saç dökülmesine, üreme fonksiyonlarında azalmaya, çocuklarda büyümenin durmasına neden olabilmektedir.

Niyasin – B3 vitamini nedir? Niyasin eksikliği nedenleri ve belirtileri

Niyasin (B3 vitamini) nedir ve ne işe yarar? Niyasin, karbohidrat ve yağ metabolizmasında, sinir ve sindirim sisteminin işleyişinde, cinsel hormonların salgılanmasında ve sağlıklı cilt bakımında görev alan çeşitli enzimlerin aktivitelerinde gerekli olan bir vitamindir.

Niyasin hangi besinlerde bulunur? Ana kaynakları arasında karaciğer, yağsız et, balık, fındık, baklagiller, buğday, yumurta, süt, limon, kabak, incir, portakal ve hurma bulunur. Niyasin vücutta triptofandan (bir amino asit) yapılabilir.

Niyasin eksikliği neden olur? Niyasin eksikliğinin ana nedenleri malabsorpsiyon hastalığı ve aşırı alkol bağımlılığıdır.

Niyasin eksikliği belirtileri: Niyasin’in uzun süreli eksikliği ciltte yaralar ve çatlaklar oluşmasına, ağız ve dilde iltihaplanmalar oluşmasına, ürogenital iltihaplanmalara ve zihinsel problemler olan pelagraya yol açabilir.

Kolin – B4 vitamini nedir? Kolin eksikliği nedenleri ve belirtileri

Kolin (B4 vitamini) nedir ve ne işe yarar? Kolin betahidroksi etiltrimetil amonyum hidroksittir. Kolin sınıflandırma bakımından vitamin grubuna dahil olmamakla birlikte besinsel değeri olduğu için çok önemlidir. Kolin, hücre ve dokuların yapısını oluşturan lesitin ve sfingomyelin gibi fosfolipitlerin sentezi için gereklidir, yağ metabolizmasında görevlidir, hücre yapımı ve korunmasında görevlidir. Kolin sinir uyarımlarının nakledilmesinde rolü olan asetilkolinin yapısında bulunur. Kolin diğer organik bileşiklere geçebilen 3 metil grubu içermektedir.

Kolin hangi besinlerde bulunur? Kolin yumurta sarısı, sakatat, et, tahıl ve soya fasulyesinde bol miktarda bulunur. Metionin amino asidinden de vücutta kolin oluşabilir, bu bakımdan metioninden zengin kazein (beyaz peynir) gibi proteinler de kolin kaynakları arasında sayılabilir.

Kolin eksikliği neden olur? Kolin eksikliğini genel protein eksikliğinden ayırmak çok mümkün değildir, bu nedenle insanda kolin eksikliğini tanımlamak güçtür. Alkoliklerde kolin metabolizması hızlanmış olduğundan koline olan gereksinim de artar.

Kolin eksikliğinin etkileri: Kolin karaciğeri yağlanmaktan koruyan bir faktör olarak bilinir.  Deneysel olarak kolin eksikliği oluşturulursa kolesterol esterleri karaciğerde birikir ve yağlı karaciğer bozukluğu meydana gelebilir.

Pantotenik asit – B5 vitamini nedir? Pantotenik asit eksikliği nedenleri ve belirtileri

Pantotenik asit (B5 vitamini) nedir ve ne işe yarar? Karbohidrat ve yağ metabolizmasında, kortikosteroidlerin ve cinsel hormonların salgılanmasında, diğer vitaminlerin kullanımında, sinir sistemi ve böbrek üstü bezlerinin işleyişinde, ve büyüme ile gelişmede görev alan çeşitli enzimlerin aktiviteleri için gerekli olan bir vitamindir.

Pantotenik asit hangi besinlerde bulunur? Pantotenik asit hemen her sebzede, tahılda ve hayvansal gıdada bulunmaktadır.

Pantotenik asit eksikliği neden olur? Pantotenik asidin eksikliği genellikle malabsorpsiyonun ve alkolizmin bir sonucu olarak ortaya çıkar, ancak şiddetli hastalık, ameliyat ve yaralanmaların sonucunda da pantptenik asit eksikliği gelişebilir.

Pantotenik asit eksikliği belirtileri: Eksikliğinin etkileri arasında halsizlik, baş ağrısı, mide bulantısı, karın ağrısı, uyuşukluk ve karıncalanma duygusu, kas krampları, alerji, cilt problemleri, doğumsal bozukluklar, zihinsel yorgunluk, uyku bozukluğu ve solunum yolu enfeksiyonlarına yatkınlık bulunmaktadır.

Pridoksin – B6 vitamini nedir? Pridoksin eksikliği nedenleri ve belirtileri

Pridoksin (B6 vitamini) nedir ve ne işe yarar? Pridoksin; karbohidrat, yağ ve proteinlerin kullanımında, alyuvarların ve antikorların üretiminde, sindirim ve sinir sisteminin işleyişinde ve sağlıklı cilt bakımında yer alan çeşitli enzim ve hormonların aktivitelerine destek verir.

Pridoksin hangi besinlerde bulunur? Karaciğer, tavuk eti, domuz eti, balık, tam taneli tahıl, buğday tohumu, muz, patates ve kurutulmuş fasulye, pridoksinin başlıca kaynaklarıdır. Pridoksin ayrıca bağırsak bakterileri tarafından da üretilir.

Pridoksin eksikliği neden olur? Pridoksin eksikliği nedenleri arasında malabsorpsiyon (emilim bozukluğu) veya aşırı alkol bağımlılığı, belirli ilaçlar (penisilamin ve izoniyezid gibi) ve yaşlı insanların zayıf beslenmesi gibi nedenler sayılabilir.

Pridoksin eksikliği belirtileri: Pridoksin eksikliği; halsizlik, rahatsızlık, depresyon, cilt hastalıkları, ağız ve dilde görülen iltihaplanma, kusma, böbrek taşları, bağışıklık sisteminin zayıflamasına bağlı sık hastalanma, anemi ve bebeklerde nöbetlere yol açabilmektedir. Yüksek dozda pridoksin katkı maddelerinin uzun süreli kullanımı sinir hastalığıyla ilişkilendirilmektedir.

Biyotin – H vitamini nedir? Biyotin eksikliği nedenleri ve belirtileri

Biyotin nedir ve ne işe yarar? Biyotin, yağ asitlerinin ve karbohidratların parçalanmasında ve protein parçalanması nedeniyle ortaya çıkan atık maddelerin vücuttan atılmasında görev yapan çeşitli enzimlerin aktiviteleri için gereklidir.

Biyotin hangi besinlerde bulunur? Başta karaciğer olmak üzere, fıstık, kuru fasulye, pişmiş yulaf, yumurta sarısı, mantar, muz, greyfurt ve karpuz gibi birçok yiyecekte biyotin bulunmaktadır. Biyotin, barsaktaki bakteriler tarafından da üretildiği için eksikliği çok nadir görülür. Anne sütünde biyotin inek sütünün üçte biri kadardır.

Biyotin eksikliği neden olur? Uzun süreli antibiyotik ve sülfonamid ilaçların kullanıldığı tedaviler biyotin eksikliğine yol açabilmektedir.

Biyotin eksikliği belirtileri: Semptomlar arasında halsizlik, yorgunluk, iştahsızlık, saç dökülmesi, depresyon, dilin iltihaplanması ve egzama vardır.

Kobalamin – B12 vitamini nedir? Kobalamin eksikliği nedenleri ve belirtileri

Kobalamin (B12 vitamini) nedir ve ne işe yarar? Kobalamin, vücutta 5-dioksiadenozilkobalamin, metilkobalamin ve hidroksikobalamin şeklinde bulunur. B12 vitamini (kobalamin) vücutta tüm hücreler için gereklidir.

Kobalamin hangi besinlerde bulunur? B12 vitamini (kobalamin) çoğunlukla karaciğer, yürek, böbrek, kırmızı et, balık, tavuk, süt, peynir ve yumurta gibi hayvansal gıdalarda bulunur. B12 sentezi bağırsak bakterileri tarafından yapılabilir, ancak bu şekilde sentezlenen vitamin genellikle işe yaramaz, çünkü bu bakteriler bakımından zengin bakteriler bağırsağın kalın bağırsak kısmında bulunur. Buradan da B12 vitamini emilimi neredeyse hiç mümkün değildir.

Kobalamin eksikliği neden olur? Hafif derecede B12 eksikliği çoğu insanda görülür. Vitamin B12 eksikliğinin nedeni seyrek olarak yetersiz vitamin alımıdır ve bu durum genellikle yaşlılarda ve emilimin bozulduğu durumlarda görülür. Fakat tam vejeteryanlarda (süt, peynir ve yumurta bile yemeyenlerde) B12 eksikliği görülür. B12 vitamini eksikliğinin bir diğer nedeni de ince bağırsaklarda aşırı bakteri üremesi sonucu oluşan aşırı B12 tüketimidir. HIV pozitif kişilerin %35’inde de vitamin B12 eksikliğinin olduğu bilinmektedir.

Kobalamin eksikliği belirtileri: B12 eksikliği birçok sağlık problemine neden olabilir. Hafif derecedeki B12 vitamini eksikliğine bağlı uyuşukluk, unutkanlık, sabahları yataktan yorgun kalkma gibi şikayetler olabilir. Ağır B12 vitamini eksikliğinde ise sinir fonksiyonlarının bozulduğu kronik hastalıklar, kalıcı sinir hasarları meydana gelebilir. Eksikliğin son ve belirgin tablosu pernisiyöz anemidir.

Folik asit nedir? Folik asit eksikliği nedenleri ve belirtileri

Folik asit nedir ve ne işe yarar? Folik asit, nükleik asit üretimi ve buna bağlı olarak büyüme ve üreme, alyuvar üretimi ve sinir sisteminin işleyişinde faaliyet gösteren çeşitli enzimler için hayati bir önem taşır.

Folik asit hangi besinlerde bulunur? Folik asit kaynakları arasında yeşil sebzeler, mantar, karaciğer, fındık, kuru fasulye, bezelye, yumurta sarısı ve kepekli ekmek sayılabilir.

Folik asit eksikliği neden olur? Hafif folik asit eksikliğine sıklıkla rastlanmaktadır, ancak diyet içerisindeki alımının artırılmasıyla durum düzeltilebilir. Daha ağır eksiklikleri ise gebelikte, anne sütü ile beslemede, prematüre veya düşük ağırlıklı bebeklerde, diyalizli hastalarda, bazı kan hastalıklarında, bir cilt hastalığı olan sedef hastalığında, malabsorpsiyon veya alkol bağımlılığında, ve belirli ilaçların kullanımında görülür.

Folik asit eksikliği belirtileri: Folik asit eksikliğinin ana etkileri arasında anemi, ağız çevresinde görülen yaralar, ve çocuklarda büyüme geriliğidir. Folik asit katkı maddelerinin gebelik öncesinde ve hamileliğin ilk on iki haftasında önerilen dozları bebekteki sinir yolu hastalığı riskini azaltmaktadır; eğer aile geçmişinde daha önce sinir yolu hastalığı rastlanmışsa daha yüksek dozlar da tatbik edilebilir.

Vitaminler ile ilgili benzer sağlık yazıları

1. B12 vitamini nedir ve ne işe yarar
2. A vitamini nedir ve ne işe yarar
3. E vitamini nedir ve ne işe yarar
4. D vitamini nedir ve ne işe yarar
5. C vitamini nedir ve ne işe yarar