Verem nedenleri ve tedavisi
Tüberküloz, Mycobacterium tüberculosis denilen basille oluşan, tedavi edilmez ise ölüme kadar gidebilen bir hastalıktır. Tüberküloz, bilinen en eski hastalık olmasına, sebebinin net olarak bilinmesine, uzun yıllardır tedavisinin olmasına, korunması mümkün olan bir hastalık olmasına rağmen, dünya genelinde en yaygın ve ölümcül, bulaşıcı hastalıklardan biri olamaya devam etmektedir.
Dünya sağlık örgütü, 1993 yılında dünyanın bir çok bölgesinde tüberkülozun önemli derecede ihmal edildiğini ortaya koyarak tüberkülozun kontrolünü sağlamak amacı ile acil durum ilan etmiştir. Günümüzde dünya nüfusunun üçte biri verem mikrobunu vücudunda taşımaktadır.
Türkiye’de her sene ortalama 17-18 bin kişi tüberküloz hastalığına yakalanmaktadır. Tüberkülozda bulaşma, yaşamın ilk 2 yılında ve adolesan (ergenlik) dönemlerinde daha fazladır. Çocuklardaki tüberküloz enfeksiyonunun kaynağı genellikle yetişkinlerdir.
Verem (tüberküloz) hastalığına neden olan faktörler
Genellikle evdeki bir akraba, bazen bir bakıcı, komşu, öğretmen ya da yuva personeli gibi çocuk ile yakın temas halinde olan bir tüberkülozlu basil saçarak bulaşmaya neden olabilir. Kalabalık, havalanması iyi olmayan ev koşulları, yoksulluk, kötü beslenme, HIV/ AIDS hastalığı, şeker hastalığı, vücut direncini düşüren hastalıklar, sigara içmek, güneş görmeyen evlerde yaşamak gibi faktörler verem hastası olma riskini arttırır.
Tüberküloz, yataktan, bardaktan, tabaktan, kaşıktan ve el sıkışmadan bulaşmaz. Tüberküloz vücudun, akciğer dışında lenf bezleri, beyin zarı, kemikler, böbrekler, kalp zarı ve bir çok bölgesini tutabilir.
Verem (tüberküloz) hastalığının belirtileri
Verem (tüberküloz)
Verem (tüberküloz) hastalığı tanısı
İki üç hafta veya daha uzun süren öksürük şikayeti olan herkes verem savaş dispanseri veya başka bir sağlık kuruluşuna baş vurmalıdır. Tüberküloz tanısı doktorun yapacağı fizik muayeneden sonra yapılacak bazı tetkikler ile konulmaktadır. Hastanın balgamının mikroskop altında incelenmesi, balgam kültürü, akciğer grafisi, tüberkülin cilt testi (PPD) gibi tetkikler verem tanısında yardımcı olur.
Verem (tüberküloz) hastalığı tedavisi
Tüberküloz tedavisi günümüzde tıbbi ilaçlar ile hastaların yaklaşık hepsi başarılı bir şekilde tedavi edilmektedir. Türkiye’de verem ilaçları verem savaşı dispanserlerinde ücretsiz olarak verilmektedir. Verem (tüberküloz) tedavisinde 4-5 ilaç ile 6-9 ay süren tedavi şekli uygulanır.
Tedavide ilaçların düzenli kullanılması önemlidir. İlaçların bir gün bile aksatılmaması gereklidir. Verem hastaları, ilaçlarını düzenli olarak kullanmazlar ise verem mikropları ilaçlara direnç kazanır. Hastalar bu dirençli mikrobu sağlıklı insanlara da bulaştırabilirler.
Direnç kazanmış verem mikrobunun tedavisi daha pahalı, daha zor ve daha uzun (yaklaşık iki yıl) sürer ya da kimi zaman hasta ölebilir. Bu nedenle verem hastalarının tedavisi sağlık çalışanları ya da eğitimli bir gönüllü tarafından doğrudan gözetimli şekilde uygulanmalıdır.
Verem (tüberküloz) hastalığından korunmak için öneriler
Verem (tüberküloz) tedavisi
BCG (verem aşısı) özellikle çocukları verem hastalığından korur. Türkiye’de verem aşısı iki ayını dolduran bebeklere yapılmaktadır. Mikrop çıkaran hasta ile aynı evdekiler özellikle çocuklar için koruyucu tedavi verilir. Koruyucu tedavide ilaç tedavisi ve 6 ay süresince kullanılır.
Veremden korunmak için tıbbi önlemlerin yanı sıra, evin ya da vakit geçirilen ortamın sık sık havalandırılması, ellerin sık sık yıkanması, öksürürken ya da hapşırırken bir mendil ile ağzın kapatılması, sigara kullanımı var ise bırakılması ya da kullanılmaması, düzenli ve dengeli beslenilmesi ve mümkün ise güneş gören evlerin tercih edilmesi gibi önlemler ile tüberkülozdan yani veremden korunmak mümkün olabilir.
Akciğer hastalıkları ile ilgili benzer sağlık konuları
- Akciğer kanseri neden olur
- Akciğer ödemi nedenleri ve tedavisi
- Akciğer (pulmoner) nodül nedir
- Öksürük neden olur
