Tiroid fırtınası – tirotoksik kriz nedir?
Tirotoksik kriz (tiroid fırtınası) nadir fakat hayatı tehdit eden bir durum olup hipertiroidi belirtilerinin şiddetlenmesi ile ortaya çıkar. Bu krizin %30-50 veya daha fazla oranlarda ölüme neden olduğu bilinmektedir. Bu nedenle tiroid fırtınasının hızlı bir şekilde teşhis edilerek tedavisinin yapılması gerekir.
Tiroid fırtınası – tirotoksik kriz nedenleri
Tiroid fırtınası oluşumunda genellikle tetikleyici bir faktör söz konusudur. Tiroid fırtınası bir hastanın tiroid veya tiroid dışı bir operasyona maruz kalmasından dolayı gelişebileceği gibi hipertiroidli bir hastada antiroid ilaçların kesilmesi sonucu, iyotlu radyografik kontrast ajanlar alması sonucu veya akut bir enfeksiyon sonucu da ortaya çıkabilir. Çok şiddetli tiroid palpasyonu, serebrovasküler hastalık, pulmoner tromboemboli, diyabetik ketoasidoz ve travma gibi faktörlerin de tiroid krizini tetikleyebildiği bilinmektedir.
Tiroid fırtınası nedenlerini ve/veya tetikleyici faktörleri sıralayacak olursak;
- Tiroid veya tiroid dışı bir operasyon geçirmek
- Radyoaktif iyot tedavisi
- Radyokontrast madde kullanımı
- Hiperparatiroidizm
- Tiroid dokusunun travmatik palpasyonu
- Antitiroid tedavinin ani kesilmesi
- Akut enfeksiyonlar
- Serebrovasküler hastalık
- Pulmoner tromboemboli
- Diyabetik ketoasidoz
- Hipoglisemi ve hiperglisemi
- Travma
- Doğum
- Duygusal stres.
Tiroid fırtınası – tirotoksik kriz belirtileri ve bulguları
Pekçok hastada tirotosik kriz belirtileri vardır fakat bir kısmında hiç bir bulgu olmayabilir. Çoğunlukla hikayede kontrol altına alınamamış hipertiroidi durumu söz konusu olmakla birlikte nadiren hipertiroidi hastalığı yeni başlamış da olabilir.
- Ateş ve terleme çok şiddetli olup, vücut ısısının 38-40 derece olması
- Atriyal aritmiler ve atriyal fibrilasyon
- Santral sinir sistemi irritasyon bulguları
- Taşikardi, taşiaritmi
- Tansiyon yüksekliği (hipertansiyon)
- Kusma
- Sarılık
- İshal
- Kalp yetmezliği
- Solunumun bozulması
- Konjestif hepatomegali
- Dehidratasyon
- Akutl böbrek yetmezliği
- Ajitasyon
- Deliryum
- Psikoz
- Koma. Bunlar gibi belirtiler ve bulgular tiroid fırtınası durumunda görülebilir.
Tiroid fırtınası – tirotoksik kriz teşhisi
Tiroid fırtınası teşhisinde kullanılan en önemli yöntem laboratuvar testleridir. Kan sayımında bir enfeksiyon olmaksızın lökositoz ortaya çıkması hipertiroidi krizi için tipiktir. Biyokimyasal taramada hafif hiperkalsemi ve artmış alkali fosfataz seviyeleri tespit edilebilir. Tiroid hormon düzeyleri artmış olmakla birlikte aşırı yüksek olmayabilir.
Tiroid fırtınası – tirotoksik kriz tedavisi
Tirotoksik kriz geçiren hastaların yoğun bakım ünitelerinde takibi gerekir. Kardiyo-respiratuvar durumun, sıvı-elektrolit dengesinin yakın takibi ve hastanın ateşinin düşürülmesi genel destek tedavisinin temelini oluşturur.
Ateşin düşürülmesine yönelik tedavi (aspirin verilmemelidir), sıvı-elektrolit bozukluğunun tedavisi, aritminin tedavisi, atriyal fibrilasyon gelişen hastalarda atriyal fibrilasyonun tedavisi, enfeksiyondan şüphelenilen hastalarda enfeksiyonun tedavisi, karaciğer glukojen depolarının etkilenmesi durumunda buna uygun tedavi, kalp yetmezliği gelişen hastalarda buna uygun tedavi, adrenal kriz gelişimini önlemeye yönelik tedavi gibi tedavi yöntemleri uygulanır.
Benzer sağlık yazıları
- Hipertiroidi nedir ve neden olur
- Hashimato hastalığı nedir ve neden olur
- Antitiroid ilaçlar ne için kullanılır
- Nodüler guatr nedir ve neden olur
- Tiroid kanseri nedir ve neden olur
