Tiroidit hastalığı nedir?
Tiroidit tiroid bezinin bir enflamasyonudur. Tiroid bezi gırtlakta bulunan çıkıntının hemen üzerinde yer alır. Trakeanın etrafında ve bir kelebek şeklinde bezdir. Tiroidit’in farklı şekilleri vardır ve en sık görülen tiroidit şekli hashimato hastalığıdır. Hashimato hastalığı kronik (uzun süreli) tiroidit tipidir. Akut ve subakut tiroiditler ise bu hastalığın diğer tipleridir.
Tiroidit nedenleri ve tipleri
- Hashimato tiroiditi nedir? Hashimato tiroiditi, hastanın bağışıklık sisteminin (vücudun enfeksiyonlara karşı savunma sisteminin) kendi tiroid dokusuna karşı saldırıya geçtiği otoimmün bir hastalıktır. Hashimato hastalığı genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkar ve kızlarda erkeklere oranla daha sık görülür.
- Akut tiroidit nedir? Akut tiroidit, bakterilerin tiroid bezine vücudun başka bir bölgesinden yerleştiği nadir görülen bir hastalıktır. Akut tiroidit durumuna nadiren mantarlar ve parazitler de sebep olabilir.
- Subakut tiroidit nedir? Subakut tiroidit, viral bir enfeksiyonun sebep olduğu düşünülen daha sık karşılaşılan bir tiroidit tipidir ve genellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarından sonra meydana gelir.
Tiroidit belirtileri
Hashimato tiroiditi belirtileri: Hashimato tiroiditi tiroid bezinde büyümeye (guatr hastalığına) ve boyunda rahatlıkla görülebilen bir şişliğe neden olur. Hashimato tiroiditi belirtileri arasında büyümede gecikme, davranış değişiklikleri, enerji düzeyinde düşme, kilo alma, kas krampları, genel yorgunluk hissi, pullu ya da kaba deri görünümü, seste kalınlaşma ve saçlarda dökülmeyle ortaya çıkan hipotiroidi vardır.
Akut tiroidit belirtileri: Akut tiroidit boyunda şiddetli bir ağrı ve hssasiyete, boyun cildi üzerinde kızarıklığa, titreme ve ateşe ve üşüme gibi bakteriyel enfeksiyon şikayetlerine neden olur. Ağrı bazı olgularda kulak ve çeneye de yayılır, tiroid bezi büyür, boyunda lenfadenopati oluşabilir. Akut tiroidit ile birlikte bir üst solunum yolu enfeksiyonu bulunabilir.
Subakut tiroidit belirtileri: Subakut tiroidit genellikle hafif bir ateş, boğaz ağrısı, boynun arka tarafında ağrı ve tiroid bezi üzerinde hassasiyet gibi şikayetler ile kendini gösterir. Subakut tiroidit durumunda ağrı oldukça şiddetlidir ve çeneye, dişlere, kulağa yayılabilir. Yutkunma, öksürük, başı oynatma, elle dokunma ve giysilerin o bölgeyi temas etmesi gibi etmenler ağrıyı arttırır. Yutma güçlüğü ve ses kısıklığı da görülebilir.
Tiroidit belirtileri
Tiroidit nasıl teşhis edilir?
Tiroidit teşhisi hastada görülen belirtiler, kanda hormon seviyelerinin ölçülmesi ve ultrason taraması ile konulabilir. Bunların yanı sıra otoimmün bir hastalığın olup olmadığı da araştırılır. Tiroidit teşhisi için endokrinoloji bölümüne gitmek önemlidir, çünkü bu bölümde hormonlara yönelik testler de, diğer durumlara yönelik araştırmalar da yapılabilir. Enfeksiyonlara bağlı gelişen tiroiditler için örnekler alınıp laboratuvarda incelenmesi de gerekir.
Tiroidit tedavisi nasıl yapılır?
Tiroidit tedavisinde hastanın hastalığa yönelik belirtileri yok ya da belirtiler hafif ise, doktor hastalığı sadece takip etmeyi tercih edebilir.
- Hashimato tiroiditi tedavisi: Hashimato tiroiditinde tedavi, diğer hipotiroidizm hastalığına neden olan hastalıklar gibi tiroid hormon replasman tedavisidir (eksik olan hormonu yerine koyma tedavisi). Malign nodül varlığından şüphelenilen hastalarda ince iğne aspirasyon biyopsisi yapılır. Yutma güçlüğü, seste kabalaşma ve hava yolu tıkanıklığına neden olabilecek guatr büyümesi olan olgularda cerrahi tedavi uygulanabilir.
- Akut tiroidit tedavisi: Akut tiroidit durumunda istirahat tedavisi, iltihaplı bölgeden alınan örneğin sonucuna göre uygun antibiyotik tedavisi, eğer mantarlara veya parazitlere bağlı bu durum gelişmiş ise bunlara yönelik tedaviler verilebilir. İlaç tedavisine cevap vermeyen hastalarda cerrahi insizyon ve drenaj uygulanabilir. Cerrahi insizyon ve drenaj yapılamayan olgularda subtotal lobektomi cerrahisi uygulanabilir. Bu nedenle akut tiroiditli olguların erken tanısı ve tedavisi çok ama çok önemlidir.
- Subakut tiroidit tedavisi: Subakut tiroidit kendiliğinden de geçebilir fakat hastada kalıcı tiroid hormonu yetmezliği var ise eksik olan hormonun ömür boyu tedavisi gerekebilir. Şiddetli subakut olgularında ağrıyı azaltmak için steroid içermeyen ağrı kesici ilaçlar ve gereken durumlarda kortikosteroid tedavisi verilir.
Tiroidit belirtileri bulunan birçok hastada, kan hormon seviyeleri normal bile olsa ömür boyu tiroid hormonu replasman tedavisi almasına ihtiyaç olacaktır. Düzenli, tedavi alması durumunda ileride gelişebilecek hipotiroidi olasılığı önlenmiş olur ve hastanın bu durum kaynaklı yaşayacağı sıkıntılar azalır. Tedaviye başlandıktan birkaç ay sonra hastalığın normale dönmesi beklenir. Bu tür durumların belli aralıklar ile (6 ayda bir gibi) endokrinolojik olarak takibi önerilir.
Benzer sağlık yazıları
- Hashimato hastalığı nedir
- Hipotiroidizm nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Hipertiroidizm nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Hiperparatiroidizm hastalığı nedir
- Guatr tümörleri nedenleri ve tedavisi
