Paylaş

Tweetle

Paylaş

E-posta

Testis dönmesi nedenleri-belirtileri ve tedavisi

Testis torsiyonu, testis burkulması veya testisin kendi etrafında dönmesi acil girişim gerektiren bir durumdur. Testis torsiyonu genellikle genç erkeklerde görülür ve tedavisi yapılmaz ise testis kaybına neden olabilir. Testis torsiyonu yeni doğan döneminde görülmesine rağmen, her yaş grubunda ve özellikle ergenlik önceci dönemde daha sık görülür. Testis torsiyonu en sık 13 yaş civarı ve sol yumurta da rastlanır.

Testis torsiyonuna (dönmesine) neden olan faktörler

Testis torsiyonunu oluşturan farklı nedenler vardır. Testisi saran zar kordonu üst düzeylerinde sonlanır ise (çan tokmağı arazı) olarak tanımlanır. Otopsi raporlarına göre % 12 civarında rastlanmış olan bu durumun oluşum şekli, testis kendi zarı içerisinde serbestçe hareket eder ve kendi etrafında dönme riski artar. Çan tokmağı arazı genellikle ergenlik döneminde görülen torsiyonlardan sorumlu tutulmaktadır. Ayrıca ergenlik döneminde testis hacmindeki artış, diğer komşu organlara oranla daha hızlı olur ve kendi etrafında dönme olasılığı daha yüksektir.

Testis torsiyonlarının % 10’u yeni doğan döneminde görülür. Yeni doğan döneminde testis torsiyonunun nedeni olarak inmemiş testis sorunu ve testis ile idrar torbası arasındaki bağ dokunun bozuklukları sorumlu tutulmaktadır. Testis torsiyonu tanısı alan hastaların % 25’inde daha önceden oluşmuş ve kendiliğinden geçmiş torsiyon öyküsünün olduğu görülmüştür.

Testis torsiyonu (dönmesi) belirtileri

Testis torsiyonunun en önemli belirtisi o yumurtada şişilik ve ağrı olmasıdır. Testis torsiyonu olan hastaların % 25’inde şişlik ve ağrıya mide bulantısı eşlik eder. Ayrıca ciltte kızarıklık, testis zarları arasında ani sıvı toplanması, şişen yumurta torbasının cildinde koyu renk olması gibi diğer belirtilerde görülebilir. Testis torsiyonu sorunu ergenlik döneminde olduğunda bu çocuklar, durumu anlayamaz ve ailelerine anlatamazlar. Bu nedenle tanı konulması gecikebilir.

Testis torsiyonu (dönmesi) teşhisi

Testis dönmesi (torsiyonu) belirtileri olan hasta genellikle acil servise baş vurur. Eğer çok ağrı başlamadan fark edilir ise bir an önce bir üroloji uzmanına baş vurulması önemlidir. Ürolojik muayenede hastanın fizik muayenesi önemlidir. Erken dönemde dönme olan testis tarafında kordon refleksi azalmış ya da kaybolmuştur. Testis cildinde hafif şişlik, kızarıklık, testis zarları arasında ani sıvı toplanması ve testis torbasının cilt renginde görülen koyulaşma tanıda yardımcıdır.

Özellikle dönme olan taraf testis doktor muayenesinde elle yukarıya doğru kaldırıldığında ağrı artar ise ön tanı konulabilir. Hastalığı gecikmiş hastalar testis dokusu öldüğü için çok fazla ağrı hissetmeyebilir. Muayeneden sonra renkli dobler ultrasonografi ve sintigrafi tetkikleri yapılır ve testisin kan akımı incelenir. Bu tetkiklerde kan akımında oluşan azalma veya kaybolma testis torsiyonunu düşündürür.

Testis torsiyonu, torbada ağrıya neden olan diğer hastalıklardan (testis iltihabı, testiste sıvı toplanması, fıtık, testis kanseri, travmalar ve varikosel) gibi hastalıklardan ayırt edilmelidir.

Testis torsiyonu (dönmesi) tedavisi

Testis torsiyonu (dönmesi) ürolojik acil bir durumdur. Testis torsiyonunun tanısı konulmasından sonra ürolojik olarak cerrahi tedavi gerektirir. Testis torsiyonu tedavisinde amaç, testis işlevinin ve üreme fonksiyonlarının korunmasıdır. Testis torsiyonu cerrahisinde uygulanacak ameliyatın süresi dönmenin derecesine göre değişir. Tanısı gecikmemiş hastalarda torsiyone olmuş testise testis torbadan cerrahi girişim yapılır ve testis normal haline döndürülür.

Bu cerrahi işlemden sonra torsiyon riski olabileceği için testislerin ikisi de torbaya sabitlenir. Ameliyatlardan önce torbaya buz kompleksi yapılması önerilir. Bu sayede kanlanmanın bozulması sonucu gelişebilecek birtakım hasarlar önlenmiş olur. Tanısı gecikmiş hastalarda torsiyonlu tetisin yerinde bırakılması diğer testise zarar verebilir. Bu hastalarda uygulanan cerrahi tedavi hasta testisin çıkarılması ve diğer testisin torbaya sabitlenmesi şeklinde yapılır.

Testis torsiyonu (dönmesi) ameliyatı sonrası

Testis torsiyonundayapılan tedavilere rağmen çocuk yapma (üreme) fonksiyonlarında bozulma olabilir. Testis torsiyonu ameliyatı, ameliyatı yapan cerraha ve hastanın durumuna göre 30 ile 70 dakika arasında sürebilir. Testis torsiyonu acil bir durum olduğu için hastalığın tanısı konulduktan sonra en kısa zamanda tedavisi yapılır. Testis torsiyonu ameliyatı yapılmış hasta, genel durumuna, yapılan girişim ve anesteziye göre değerlendirme yapılarak ameliyatın ertesi günü hastaneden çıkabilir.

Testis torsiyonu ameliyatından sonra hastanın dikkat etmesi gereken bazı kurallar vardır. Örneğin, uygulanan anestezi ve cerrahi girişime göre değişebileceği gibi, evde birkaç gün yatak istirahati gerekir. Uygulanan tedaviye göre 2-4 hafta sonra hasta cinsel yaşamına, çalışma hayatına ve hafif sportif aktiviteye geri dönebilir.

Testis torsiyonu (dönmesi) tedavisinin başarısı nedir?

Testis torsiyonu acil bir durumdur ve tanısı konulur konulmaz ilk 4-6 saat içerisinde müdahale yapılır ise tedavinin sonucu yüz güldürücüdür.Erken dönem tanısı konulan ve tedavisi yapılan testis torsiyonu probleminde testislerin korunabildiği gibi, hastanın var olan üreme (çocuk yapma) fonksiyonları da korunabilir. Fakat hastaneye geç başvuran veya tanısı geç konulan ve müdahale süresi 24 saati geçen hastalarda veya müdahaleyi kabul etmeyen hastalarda testis küçülür veya çoğunda testis fonksiyonları kaybolur. Özellikle müdahale süresi 12 saati aşmış 24 saati geçmemiş hastaların % 75’inde testis nekrozu adı verilen testis çürümesi meydana gelir. Ayrıca 24 saati geçmiş ve müdahale yapılmasını kabul etmemiş hastalarda sağlam olan testiste olumsuz etkilenir ve kısırlık gelişebilir.

Ürolojik hastalıkları ile ilgili benzer sağlık konuları

1. Böbrek iltihabı nedenleri ve belirtileri
2. Çocuklarda ve erişkinlerde nefrotik sendrom
3. Testis tümörü nedenleri ve belirtileri
4. Mesane kanseri nedenleri ve belirtileri
5. Böbrek taşı neden olur