Spiral (rahim içi araç) neden ve nasıl takılır?
Spiral, tıpta mekanik korunma yöntemi denilen yöntemlerden biri olup 2-3 santim boyunda T şeklinde plastik rahim içi araçtır. Eskiden beri kullanılan, T şeklinde olanların dışında at nalı şeklinde, yaprak şeklinde olan spiraller de bulunmaktadır. Fakat son yıllarda daha fazla kabul gören dizayn T şeklinde olanlarıdır.
Bu spiralin ucunda bakır teller vardır ve bu teller korunmaya yardımcı olmaktadır. Aynı zamandahormonlu spiraller de bulunur ve bu spirallerde hem mekanik hemde hormonal yöntem bir arada bulunduğu gibi, spiral rahim içinde olduğu için hem mekanik olarak bir bariyer oluşturup aynı zamanda hormon salgıladığı için gebelik meteryaliniembriyoyututunmasını uygunsuz hale getirmektedir.
Spiral üç ayrı nedene bağlı koruma sağlar. Bunlardan birincisi bulunduğu yeri gebeliğe uygunsuz hale getirmek, ikincisi rahim ağzını geçirgenliği azaltmak, üçüncüsü ise rahime gelen spermleri öldürüpetkisiz hale getirmektedir. Doğum kontrol yöntemi olarak ortalama 40 yıldır kullanılmaktadır. Spiral spermlerin rahim içindeki hareket ve canlılığını, bunların yumurta hücresine ulaşmasını ve orada döllenmenin gerçekleşmesini engelleme olayını gerçekleştirmektedir. Spiral ayrıca, hamilelik için uygun bir ortam yaratmamak ve yumurta hücresinin döllenmesi oluşumu halinde gelişimini önlemek amacı ile rahim mukozasını da (endometrium) değiştirmektedir. Spiral ile korunma doğum kontrol haplarındaki etki kadar etkisi olduğu ve % 90-95 oranında hamilelikten koruduğu bilinmektedir.
Spiral (rahim içi araç) nasıl takılır?
Spiralin takılması için,adet günlerinin beklenmesi gerekir ve bunun nedeni rahim ağzının o günlerde daha açık olması, takılmasının daha kolay olması, kadının o günlerde daha az rahatsızlık hissetmesidir. Ayrıca kürtajdan veya düşükten hemen sonra da spiral takılabildiği gibi, bu durum çok fazla tercih edilmez. Çünkü kürtajdan sonra kanamanın miktarı arttığı için kürtaja veya düşüğe bağlı başka bir patolojik durumun olup olmadığı anlaşılmayabilir.
Spiral (rahim içi araç) hangi durumlarda takılmaz?
Spiral rahim içine üçgen şeklinde takılan bir araç olduğu için rahim içinde doğuştan bir anormallik veya rahim içinde bir perde var ise spiral rahim içinin tamamını kaplamaz ve yeteri kadar koruma sağlayamayacağı için uygun görülmez. Spiral, genital enfeksiyonları, yumurtalık enfeksiyonları, tanısı konulmamış vajinal kanaması olanlarda, genital kanserli kadınlarda, kötü huylu trofoblastik hastalık durumunda, pelvik tüberküloz durumunda, dış gebelik geçirmiş ya da buna yatkınlığı olan kadınlarda da spiral takılmaz. Ayrıca spiral adet kanamasını arttırdığından, adet kanaması uzun süren ya da çok fazla olan kadınlarında, miyom, servikal darlığı ve endometriozisi olan kadınlarda, anemisi (kansızlığı) olan kadınlarda, iyi huylu trofoblastik hastalığı olan kadınlarda, başka sorunlar çıkaran kalp hastalığı olan kadınlarda zaten spiral takılması konusunda deneme bile tavsiye edilmemektedir.
Spiral (rahim içi araç) taktırmanın zararları
Spiral takılmasında uygulama, çıkarma ve izlem hizmetleri eğitilmiş personel ve uygun malzeme ile yapılmalıdır. Uygulama sonrası ilk üç ayda adetlerde düzensizlik, kanma miktarı ve süresinde artış, ilk birkaç adet döneminde ağrı, uygulama sırasında azda olsa perforasyon riski, spiralin uterustan kendiliğinden atılma riski ya da serviks kısmına kayar ise şiddetli kasık ağrısı olması riski gibi riskleri söz konusudur.
Ayrıca spiral taktırmış kadınların oluşabilecek riskler konusunda dikkat etmesi gereken bazı belirtiler vardır. Bu belirtiler adet gecikmesi, gebelik şüphesi, anormal lekelenme ya da kanama, karın ağrısı, ağrılı cinsel ilişki, aşırı kanama, anormal akıntı, halsizlik, ateş, titreme, iplerin kaybolması, ele kısa ya da uzun gelmesi gibi risk içeren durumlarda mutlaka doktora baş vurmak gereklidir.
Spiral (rahim içi araç) taktırmanın faydaları
Spiral oldukça güvenli ve çok etkilidir. Spiral cinsel ilişkiden bağımsızdır. Spiral emziren kadınlar için uygundur. Spiral takıldıktan sonra herhangi bir sorun olmadığı sürece senede bir kez kontrol yeterlidir. Spiral çıkarıldıktan sonra doğurganlık kolayca başlar.
Doğum kontrol yöntemi ile ilgili benzer sağlık konuları
- Doğum kontrol yöntemi nedir
- Spiral ile doğum kontrol yöntemi zararlı mıdır
- Geri çekilme doğum kontrol yöntemi nasıl uygulanır
- Doğum kontrol halkası nedir
