Soliter pulmoner nodül belirtileri ve tedavisi
Soliter pulmoner – akciğer nodülü (SPN), genellikle herhangi bir nedenden dolayı çekilen göğüs grafilerinde tesadüfen karşılaşılan bir bulgudur. Nodülün sınırları akciğerin kendisini çevreleyen dokudan net olarak ayırabilen, tek, yuvarlak veya oval çapı 3 sm ya da daha küçük, beraberinde atelektazi adenopati ya da plörezi gibi ek problemler ile seyretmeyen, kalfikasyon ve kavitasyonlar içeren lezyonlardır.
Soliter pulmoner nodül, rastlantısız olarak ileri yaş hastalarda birincil bir akciğer tümörü (karsinoma) nedeni ile ortaya çıkabilir. 50 yaş üzeri hastaların % 50’sinden fazlasında tespit edilen soliter nodüller genellikle karsinoma (tümörüdür). Fakat bu lezyonlara neden olan etkenlerin oldukça fazla olması nedeni ile değerlendirilmeleri akciğer kanserinden farklı olabilir.
Soliter pulmoner nodüller benign (iyi huylu) ve malign (kötü huylu) olarak iki grupta değerlendirilir. Kendi arasında benign lezyonlar tümörleşmeye yatkın ya da tümörleşme göstermeyecek benign nodül olarak ikiye ayrılır. Malign lezyonların büyük bir kısmını bronşiyal karsinomlar oluşturur iken, ikinci sıklıkta akciğer dışından sıçrayan kanser hücreleri yer alır. Hastanın yaşı, sigara kullanımı ve başka organ kanseri varlığı hastaya ait en önemli faktördür. Otuz yaşın altında akciğer kanseri riski oldukça düşük iken, çok sigara içen ve ileri yaştaki bir erkekte akciğer kanseri riski daha yüksektir.
Soliter pulmoner nodülü belirtileri
Soliter pulmoner nodülleri genellikle belirti vermeden seyreder ve tesadüfen çekilen akciğer grafilerinde ortaya çıkar. Soliter pulmoner nodül varlığında bazen hastalarda öksürük, hırıltılı solunum veya kanlı balgam gibi belirtiler görülebilir.
Soliter pulmoner nodül teşhisi
Balgam sistolojisi : Soliter pulmoner nodül olan hastaların genelinde herhangi bir belirti yoktur ve balgam kültürü incelemelerinde hastalık belirtisine rastlanmaz. Yinede soliter pulmoner nodül tanısında balgam incelemesinin tanı değeri %10-20 ya da 30 civarındadır. Fakat hızlı sonuç alındığı ve yan etkisi olmadığı için kullanılan bir yöntemdir.
Bronkoskopi : Soliter pulmoner nodül tanısında bronkoskopi teşhis yönteminin yeri çok geniş değildir. Soliter pulmoner nodüller iki santimden küçük ise bronkoskopinin başarı oranı daha düşük olur. Bronkoskopinin başarı oranı 1.5 sm küçük nodüllerde % 10, 2-3 sm çapındaki nodüllerde % 40-60 oranındadır.
Direkt göğüs radyografisi (PA) : Son yıllardaki teknik gelişmelere karşın, düz göğüs radyografisi göğüs hastalıklarının tanı ve tedavisinde hastalığın seyrini ve tedavinin faydasını izlemekte, günümüzde bile kullanılan en önemli güncel tanı yöntemidir.
Bilgisayarlı tomografi (BT) : Bilgisayarlı tomografinin, akciğerin çeşitli hastalıklarını göstermekte düz göğüs radyografisinden daha duyarlı olduğu saptanmıştır. Son yıllarda sık kullanılan spiral BT’de özellikle 5mm ya da daha küçük çaptaki nodülleri göstermekte klasik BT’ye göre daha duyarlı olduğu bilinmektedir.
Transtoraksik ince iğne aspirasyon biyopsisi (TTİİAB) : Görüntüleme yöntemlerinde, biyopsi iğnelerinde ve sistopatolojideki yenilikler yanında artan tecrübe trantoraksik ince iğne aspirasyon biyopsisinin, soliter pulmoner nodül tanısındaki yerini güvenilir hale getirmiştir.
Manyetik rezonans görüntüleme (MRI) : Akciğerin parankim hastalıklarında ve nodüllerin görüntülenmesinde MRI’nin bilgisayarlı tomografiden daha üstün bir değeri yoktur. MRI görüntüleme yöntemi bazı özel durumlar dışında, soliter pulmoner nodül olgularında kullanılmaz.
Pozitron emisyon tomografisi (PET/CT) : Tümör belirlemede kullanılan güncel yöntemlerden olan PET/CT, tümör hücrelerinin, normal hücrelere göre daha fazla glukoz kullanmaları düşüncesi ile uygulanan bir yöntemdir.
Tümör ve nodüllerin tanısında radyolojik yöntemlerin yanı sıra cerrahi tanı yöntemleri de kullanılmaktadır Bu yöntemler, video assiste torasik cerrahi (VATS) yöntemi ve torakotomi yöntemi gibi girişimsel tanı yöntemleri kullanılır.
Soliter pulmoner (akciğer) nodül tedavisi
Soliter pulmoner nodül tedavisinde nodülün benign ya da malign oluşuna ve hastanın eşlik eden diğer başka organ metastazına göre tedavi planı yapılır. İyi huylu olduğu kesinleşen nodüllerde herhangi bir tedavi uygulanmayabileceği gibi, bazı durumlarda ilaç tedavisi gerekebilir. Nodüllerin değerlendirilmesi benign malign tahmini, risk hesaplama oldukça önemlidir. Riski yüksek olan hastalarda gecikmeden cerrahi tedavi uygulanır. Akciğer nodüllerinde ameliyat olmak teşhisin kesin olduğu şüpheli nodüllerde gerekli görülür.
Akciğer nodülü açık ameliyatında, nodülün olduğu taraftaki göğüs kafesi çoğunlukla 5’inci ve 6’ıncı kaburgalar arasından açılır ve nodül çıkartılır. Nodül çıkartıldıktan sonra ptolojik incelemeye gönderilir ve bu incelemede kanser saptanır ise hastalığın olduğu lob tamamen çıkartılır ve bu işlemin adı lobektomidir. Çıkartılan nodül kanser riski taşımıyor ise sadece nodülün çıkarılması yeterli olur.
Kapalı – endoskopik yöntem ile nodül tedavisi, bir ya da 2 tane 2-3 sm kesi yapılarak kaburgalar arasından göğüs boşluğuna girilir ve kamera görüntüsü eşliğinde cerrahi işlem yapılır. Bu işlemde kaburgaların arası açılmadığı için ameliyat sonrası hastanın iyileşmesi daha hızlı olur.
Akciğer hastalıkları ile ilgili benzer sağlık yazıları
- Akciğer apsesi nedenleri ve tedavisi
- Akciğer nodül nedenleri ve tedavisi
- Akciğer sönmesi nedenleri
- Verem (tüberküloz) nedir
