Polenler, bitkilerin ve ağaçların erkek üreme hücreleridir. Polen tanecikleri çok küçük ve hafiftir, bu sayede aynı türden bitki ve ağaçların döllenmesini sağlamak için böcekler ve rüzgar aracılığında taşınabilirler. Böcekler ile taşınan polenler alerjik insanlarda çok fazla soruna neden olmazlar, ancak havada taşınan polenler alerjik insanlarda daha büyük bir problem haline gelirler. Rüzgarlar ile taşınma ve döllenme için etkili bir yöntem bulunmadığından, bu yolla çoğalan bitkiler milyonlarca polen taneciği oluştururlar. Bu polen tanecikleri çok hafif ve kuru oldukları için fazla miktarda polen rüzgar aracılığıyla kilometrelerce uzak mesafelere gidebilirler, bu nedenle saman nezlesi veya polene bağlı astım hastalığı olan kişilerin bu polen taneciklerinden uzak durmaları neredeyse imkansız hale gelir.
POLEN ALERJİSİ BELİRTİLERİ NE ZAMAN BAŞLAR?
Bir kişide polen alerjisi varsa belirtilerin başlaması alerjiyi tetikleyen polenlerin havada bulunduğu zamana bağlıdır. Kişi eğer kendisinde alerjiyi tetikleyen poleni biliyorsa, belirtilerin ortaya çıkacağı zamanı polen takviminden öğrenebilir fakat polen alerjisi sorunu olan hasta belirtilerin her yıl ne zaman ortaya çıktığını bilmiyorsa, polen takviminden hangi polen ya da polenlerin sorumlu olduğunu öğrenebilir, ancak bir gün içerisindeki polen sayısı hava şartlarına göre değişiklik gösterebilir. Polen sayısı (bir metre küp hava içindeki polen taneciklerinin sayısıdır). Sayı 50’nin altında ise düşük, 200’ün üzerinde ise çok yüksek olarak kabul edilir. Fakat polen alerjiniz varsa çok düşük sayılarda bile polen alerjisi belirtileri tetiklenebilir. Bu durumda önemli olan, polen alerjisi belirtileri ortaya çıkmadan iki ya da dört hafta öncesinden tedaviye başlanmasıdır, çünkü alerji başladıktan sonra tedavi yeterli başarıyı sağlamayabilir.
POLEN MEVSİMİNDE POLEN ALERJİSİ NASIL ÖNLENİR?
Bir alerjiyi tedavi etmenin en uygun yöntemi alerjiye neden olan alerjenden korunmaktır. Polen alerjisinden korunmanın en iyi yolu ise polen sezonu süresince alerjiye neden olan bitkilerin ya da ağaçların yetişmediği bölgelerde yaşamak olacaktır. Fakat bu bölge evinizden, yaşadığınız şehirden ya da ülkeden çok uzakta olabilir, bu nedenle çok az sayıda insan bu korunma yöntemini gerçekleştirecek maddi güce sahiptir ya da bu tür bir korunma yöntemini seçebilir. Ayrıca alerji sorunu olan kişinin gideceği bölgede de yeni polenlerin alerji yapmayacağına dair bir garanti de yoktur.
Alerjiden korunmanın en temel yöntemi doktorunuzun önerileri ve belirtiler doğrultusunda yapılacak tedavinin uygulanmasıdır. Polen alerjisi mevsiminde doktorun reçete ettiği antihistamin haplar ve burun spreyleri, diğer yangı giderici ilaçlar alerji mevsimi gelmeden 2-4 hafta önce kullanılmaya başlanması gerekir.
Polen alerjisinin belirtilerini azaltmak ve yaz mevsimini daha rahat geçirmek için bazı koruyucu önlemler aşağıda sıralanmıştır:
- Polen sayısının yüksek olduğu günler ve sabah ya da öğleden sonra gibi saatlerde mümkün olduğunca dışarı çıkılmamalıdır.
- Ev dışında koşma, tenis oynama ve benzeri egzersizler polen sayısının en düşük olduğu saatlerde (sabahın erken saatleri, akşamları veya yağmurlu havadan hemen sonra) yapılmalıdır.
- Gözlük kullanmak gözlerin polen alerjisinden korunmasında daha etkili olur, bu nedenle kaliteli bir güneş gözlüğü ya da göz doktorunuzun önerdiği bir gözlüğü kullanmak lens kullanmaktan daha yararlıdır.
- Eğer polen sayısının yüksek olduğu saatlerde dışarı çıkmak zorunda kalırsanız eve gelince hemen üzerinizdeki kıyafetleri çıkarmalı, eller ve yüz duru su ile yıkanmalı, gerekirse saçlarda yıkanmalı ve çıkarılan kıyafetler yatak odalarından uzak bir yere asılmalıdır.
- Polen sayısının yüksek olduğu saatlerde evin kapı ve pencereleri kapalı tutulmalı ve ev sabah erken saatlerde ya da akşam saatlerinde havalandırılmalıdır.
- Mümkünse yaz tatili polen mevsimine denk getirilmemeli ve esintinin polenleri uzaklaştırdığı deniz kıyılarında veya alerjiye neden olan bitkilerin yetişmediği bölgelerde geçirilmelidir.
- Alerjiniz varsa polen mevsiminde çim biçme makinesi kullanılmamalı ve yeni biçilmiş çimlere dokunulmamalıdır.
- Polen alerjiniz varsa kullandığınız arabanın polen filtresi bulunmalıdır.
- Polen alerjiniz varsa sigara dumanı, egzoz dumanı ve tozlar gibi alerjiyi tetikleyen faktörlerden kaçınılmalıdır.
POLEN TAKVİMİ NEDİR?
Farklı bitkiler ve ağaçlar yılın farklı zamanlarında çiçek açar ve polen üretirler. Polen takvimleri farklı polenlerin yılın hangi bölümlerinde havada bulunduğunu % 100’e yakın oranda gösterir. Polen takvimi faydalı bir yönlendiricidir, ancak normal dışı hava koşullarının polen sezonunu bir süre öne ya da geriye şeklinde oynama yapmasına neden olabileceği de unutulmamalıdır.
BAHÇE İŞİ YAPANLAR POLENLERDEN NASIL KORUNMALI?
Polen alerjisi olan kişiler bahçe işlerinde çalışmak zorunda olduğunda bazı önlemler ile polen alerjisinin belirtilerini bir miktar da olsa azaltabilirler. Bahçede çalışıyorsanız ve polen alerjiniz var ise dışarı çıkmadan önce polen sayısını öğrenmek önemlidir. 50- 100 üzeri polen sayısı mevcut ise polen alerjisi tetiklenebilir.
Bahçe işi yapanların polen alerjisinden korunmak için alabileceği önlemler aşağıda sıralanmıştır:
- Bahçe işlerini genellikle soğuk ve yağmurlu havalarda yapmaya çalışın. Kapalı ve yağışlı havalarda bitkiler havaya polen gönderemezler. Ayrıca yağmur havada bulunan polenleri temizler.
- Bahçe işlerini polen sayısının en düşük olduğu sabahın erken saatlerinde yapın. Özellikle çiy yağmış günlerde sabah saatlerinde genellikle polen alerjisi tetiklenmez.
- Hava kirliliğinin çok yoğun olduğu günlerde bahçe işleri yapmayın, çünkü hava kirliliği polenlerin tetikleyici özelliğini arttırır.
- Bahçe işleri ile uğraşırken gözlük kullanın, bu sayede hava akımı azalacağı için gözlere zarar veren polen sayısı azalır. Büyük camlı yüze tam oturan gözlükler tercih edin.
- Bahçeye çim yerine çakıl ya da dekoratif taşlar ile süslemeye çalışın, ancak çim ekmek daha çok işinize geliyorsa çim biçme işini alerjisi olmayan birine yaptırın ve mümkün olduğunca çimler çiçek açmaya fırsat bulamadan çimleri biçtirin.
- Bahçeye süs bitkisi alırken bitkilerin ve ağaçların polenlerini böcekler aracılığı ile taşınan ağaçlardan ve bitkilerden olmasını tercih edin. Bahçenize süs olsun diye huş ağacı, çim ya da papatya ailesinin bireylerinden bitki ekmeyin.
- Yabani otlar da kültür bitkileri gibi alerjene neden olabilir, bu nedenle bahçenizdeki yabani bitkileri sık sık ayıklayın ya da bahçeyi tamamen kaplayacak bir bitki ekin.
BENZER YAZILARIMIZ
- Polen alerjisi nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Göz alerjisi nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Ev tozu alerjisi nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Hayvan alerjisi nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Bahar alerjisi nedenleri, belirtileri ve tedavisi