Parasetamol, hafif ağrı tedavisi veya ateşin azaltılması için kullanılan bir analjejik ilaçtır. Parasetamol akut hafif şiddetteki migrende ağrıyı hafifletse de, epizodik gerilim tipi baş ağrılarında daha az etkilidir. Parasetamol ameliyat sonrası ağrılarda da etkilidir, ancak etkisi ibuprofen’den daha düşüktür. Parasetamol’ün osteoaritte sağladığı ağrı kesici etkisi azdır ve klinik olarak önemsizdir.
PARASETAMOL KONTRENDİKASYONLARI
- Parasetamol’e karşı aşırı duyarlılığı (alerjisi) olanlarda,
- Şiddetli karaciğer yetmezliği (child-Pugh kategorisi >9) olan hastalarda,
- Şiddetli böbrek yetmezliği durumunda,
- Parasetamol içeren başka bir ilaç kullananlarda, Parasetamol kullanılmamalıdır (kontrendikedir).
PARASETAMOL KULLANIMI KONUSUNDA UYARILAR/ÖNLEMLER
- Parasetamol; kansızlığı, karaciğer ve böbrek fonksiyon bozukluğu (işlev bozukluğu), akciğer hastalığı olan insanlarda doktor kontrolü altında dikkatli kullanılmalıdır.
- Parasetamol doz aşımında karaciğer toksisitesine neden olur. Erişkinlerde uzun süreli Parasetamol kullanımı durumunda karaciğer hasarı oluşturabilir. Alkolik karaciğer hastalarında dikkatli kullanılmalıdır.
- Gilbert sendromu olan hastalarda dikkatli kullanılmalıdır.
- Ciltte kızarıklık, döküntü veya deri reaksiyonu durumunda dikkatli kullanılmalıdır.
- Alkol kullananlarda günlük 2000 mg’dan fazla Parasetamol kullanılmamalıdır.
- Kilosu normalin altında, beslenme yetersizliği, anoreksiyası olan hastalarda dikkatli kullanılmalıdır.
- Parasetamol, kan şekeri metabolizmasında etkili olan glukoz 6 fosfat dehidrogenaz enzimi eksikliği olan hastalarda kırmızı kan hücrelerinde yıkıma neden olabilir.
- Sepsis gibi glutatyon eksikliği olan hastalarda, Parasetamol kullanımı metabolik asidoz riskini arttırabilir.
Çocuklarda: 6 yaşından küçük çocuklarda bir doktor önerisi olmadan Parasetamol kullanılmamalıdır. Çocuklar için çeşitli güçlerde Parasetamol içeren ilaçlar vardır; bebekler için, küçük çocuklar için ve daha büyük çocuklar için. Parasetamol birçok değişik firma tarafından üretilir ve piyasaya sunulur. Parasetamol’ü her zaman ilaç ambalajında veya şişesinde çocuğunuzun ağırlığına göre belirtilmiş dozajda vermeniz gereklidir. Ayrıca başka bir Parasetamol içeren ilaç kullanan çocuklarda bir Parasetamol içeren ilaç daha verilmemelidir. Parasetamol her 4 ile 6 saatte bir verilebilir. 24 saatlik süre içinde 4 defadan fazla verilmemelidir. Eğer çocuğunuza 48 saatten daha uzun süre Parasetamol vermeniz gerekiyorsa, yani çocuğunuzun belirtileri düzelmiyorsa doktorunuza başvurmalısınız.
Yaşlılarda: Hareketli yaşlılarda normal yetişkin dozu uygundur, ancak zayıf, hareketsiz yaşlılarda doz ve dozların sıklığında azaltma yapılması gerekebilir.
HAMİLELİK ve EMZİRME DÖNEMLERİNDE PARASETAMOL KULLANIMI
Hamilelik:
Hamileliğin ilk trimesterinde Parasetamol kullanımı ile olumsuz gebelik sonuçları veya doğum kusurları arasında bir bağlantı yok gibi görünse de, hamilelik sırasında uzun süreli Parasetamol kullanan hamilelerin çocuklarında astım, gelişimsel bozukluklar ve üreme bozuklukları gelişiminde artış olduğunu gösteren bilgiler vardır.
Parasetamol hamilelik döneminde yalnızca doktor tavsiyesi ile kullanılabilir.
Emzirme:
Parasetamol anne sütüne az miktarda geçmektedir. Bu zamana kadar istenmeyen bir etki görülmemiş olsa da, Parasetamol emzirme döneminde sadece doktor tavsiyesi ile kullanılmalıdır.
PARASETAMOL İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ
Bazı ilaçlar ile birlikte kullanıldığında Parasetamol’ün etkisi deşebilir.
Bu ilaçlar aşağıdakileri içerebilir:
- Propantelin vb. ilaçlar (mide-bağırsak veya mesane krampları ve istem dışı idrara çıkma tedavisinde kullanılır),
- Metoklopramid (mide boşalmasında yavaşlama olan hastalarda midenin boşalmasını yardımcı olmak ve gastroözofageal reflüyü azaltmak için kullanılır),
- Uyku ilaçları,
- Glutetimid, fenobarbital, fenitoin gibi ilaçlar [sara (epilepsi) hastalığı tedavisinde kullanılır],
- Rifampisin (tüberküloz, menenjit, Lejyoner hastalığı gibi enfeksiyonların tedavisinde kullanılır),
- Karaciğer enzimlerini uyaran ilaçlar,
- Kloramfenikol (bir tür antibiyotik),
- Varfarin, kumarin gibi ilaçlar (antikoagülanlar),
- Zidovudin (HIV enfeksiyonu tedavisinde kullanılır),
- Tropisetron, granisetron gibi ilaçlar (kemoterapi kaynaklı bulantı ve kusmaların tedavisinde kullanılır),
- Sarı kantaron (St. John’s Wort/Hypericum perforatum).
PARASETAMOL YAN ETKİLERİ
Parasetamol, bulantı, kusma veya döküntü yapabilir. Aşırı doz Parasetamol kullanıldığında karaciğer hasarı oluşturabilir ve ölümcül olabilir. Antidotu vardır, ancak erken verilmelidir.
Diğer Yan Etkiler:
Yaygın:
- Uyku hali,
- Baş ağrısı,
- Baş dönmesi,
- Üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri,
- Uyuşma, karıncalanma ve yanma hissi gibi duyusal değişiklikler,
- Bağırsak gazı, karın ağrısı, kabızlık, hazımsızlık.
Seyrek:
- Uzun süreli kullanımda böbrek yetmezliğine yol açabilen böbrek hasarı,
- Gastrointestinal kanama,
- Alerjik reaksiyonlar (deri döküntüsü, kurdeşen, alerjik ödem, dilde, boğazda şişlik,
- Stevens-Johnson sendromu,
- Akut generalize eksantematöz püstülozis,
- Toksik epidermal nekroliz,
- Karaciğer bozuklukları,
- Trombosit, akyuvar sayılarında azalma,
- Pansitopeni,
- Agranülositoz.
PARASETAMOL İÇEREN BAZI İLAÇLAR
- Parol 500 mg Ağrı Kesici/Ateş Düşürücü 20 Tablet.
- Panadol 500 mg Film Kaplı 20 Film Tablet.
- Panadol Extra 24 Tablets.
- Panadol ActiFast 500 mg 20 Tablets.
- Panadol Rapid Paracetamol 500 mg 40 Caplets.
- Panadol Children 1-5 Years Paracetamol 24 mg/ml.
- Panadol Paracetamol 500 mg/Diphenhydramine HCI 25 mg 20 Tablets.
- Pirofen Parasetamol 500 mg 20 Tablet,
- Pirofen Parasetamol 150 mg/5l Pediatrik Şurup,
- Pirofen Forte 325 mg 10 supozituar,
- Pirofen Paracetamol 500 mg 20 Tablets.
- Parafon Her Bir Tablette, 250 mg Klorzoksazon ve 300 mg Parasetamol Etkin Maddde İçeren 20 Tablet,
- Parafon Chlorzoxazone 250 mg & Paracetamol 300 mg 30 Capsules.
- Gripin 500 mg Parasetamol/30 mg Kafein Etken Maddeleri İçeren Ağrı Kesici/Ateş Düşürücü 1 Kaşe,
- Gripin Hot D Tek Kullanımlık Toz İçeren Poşet,
- Gripin Bebe (Parasetamol) 100 ml Pediatrik Şurup.
- Gripal 500 mg Parasetamol/30 mg Kafein 20 Tablet,
- Gripal 500 mg Parasetamol/30 mg Kafein 10 Tablet.
- Excedrin Her Bir Film Tablet 250 mg Parasetamol/250 mg Asetil Salisilik Asit/65 mg Kafein İçeren 24 Film Tablet.
- Excedrin Extra Strength Acetaminophen/Aspirin 24 Caplets,
- Excedrin Extra Strength Acetaminophen/Aspirin 100 Caplets,
- Excedrin Extra Strength Acetaminophen/Aspirin 200 Caplets,
- Excedrin Extra Strength Acetaminophen/Aspirin 300 Caplets.
- A-ferin 300 mg Parasetamol/2 mg Klorfeniramin Maleat/10 mg Kodein Fosfat 30 Kapsül,
- A-ferin Forte 650.0 mg Parasetamol/4.0 mg Klorfeniramin Maleat 30 Film Kaplı Tablet,
- A-ferin Sinüs 500 mg Parasetamol/30 mg Psödoefedrin Hidroklorür/1.25 mg Triprolidin Hidroklorür 20 Film Tablet,
- A-ferin Her 1 Ölçekte 160 mg Parasetamol/1 mg Klorfeniramin Maleat Etken Maddeler İçeren 100 ml Pediatrik Şurup,
- A-ferin Plus Her 1 Ölçekte 160 mg Parasetamol/1 mg Klorfeniramin Maleat/15 mg Psödoefedrin HCI Etken Maddeleri İçeren 100 Pediatrik Şurup.
- Minoset Parasetamol 500 mg 20 Tablet,
- Minoset Plus 250 mg Parasetamol/150 mg Propifenazon/50 mg Kafein İçeren 30 Tablet.
- Calpol Her Bir Ölçek (5 ml), 120 mg Parasetamol İçeren Bebek ve Çocuklar İçin Süspansiyon,
- Calpol 6 Plus Bir Ölçek (5 ml), 250 mg Parasetamol İçeren Süspansiyon.
- Calpol Paracetamol Sugar Free İnfant 100 ml Suspension,
- Calpol Six Plus Paracetamol Sugar Free 80 ml Suspension,
- Calpol Paracetamol İnfant Sugar Free Suspension 12 SACHETS,
- Calpol Paracetamol SixPlus Sugar Free Suspension 12 SACHETS,
- Calpol Paracetamol Paediatric IP 100 mg Oral Suspension.
- Calpol Paracetamol IP 500 mg 15 x 3 x 15 Tablets.
- Tylenol Acetaminophen 500 mg 225 Caplets,
- Tylenol Acetaminophen Extra Strength 500 mg 10 Caplets,
- Tylenol Acetaminophen Extra Strength 500 mg Coated Caplets,
- Tylenol Acetaminophen Extra Strength Rapıd Release 500 mg 80 Caplets,
- Tylenol PM Acetaminophen, Diphenhydramine HCL- 150 Caplets,
- Tylenol Extra Strength NIGHTTIME Acetaminophen, Diphenhydramine Hydrochloride 40 Caplets,
- Tylenol Sinüs Severe Acetaminophen, Phenylephrine Hydrochloride, Guaifenesin 24 Caplets,
- Tylenol 8 HR ARTHRITIS PAIN Acetaminophen Extended-Release 650 mg 500 Caplets,
- Tylenol Children’s Acetaminophen Pain-Fever 160 mg Per Tablet,
- Tylenol Regular Strength Acetaminophen 325 mg 100 Tablets,
- Tylenol İnfants Acetaminophen Pain-Fever 160 mg Per 5 ml Oral Suspension 59 ml,
- Tylenol İnfants Drops Plus Fever & Pain BUBBLEGUM.
- Dafalgan Forte Paracetamol 1 g 40 BRUISTABLETTEN,
- Dafalgan Paracetamol 500 mg 16 COMPRIMES,
- Dafalgan Paracetamol 1000 mg 8 Comprimes.
Paracetamol BP 500 mg 16 Tablets.
Paracetamol STADA 500 mg 20 Tabletten.
Wellpar Paracetamol BP 500 mg Tablets.
Flupirtine Maleate & Paracetamol 1 x 10 Tablets.
Diclofenac Potassium & Paracetamol 10 x 10 Tablets.
Nimesulide & Paracetamol 20 x 10 Tablets.
Rowalief Paracetamol 500 mg Film-Coated 24 Tablets.
Mersynofen Ibubrofen 200 mg/Paracetamol 500 mg 12 Tablets.
Paracetamol & Mefenamic Acid 60 ml Suspension.
İbubrofene et Paracetamol 100 ml Suspension.
