Otoimmün hastalıkların nedenleri, belirtileri ve tedavisi
Otoimmün bozukluklar bağışıklık sisteminin, yani vücudun enfeksiyon ile savaştığı doğal sistemin, hastanın kendi organ ya da dokularına karşı tepki verdiği bir grup bozukluktur. Bağışıklık sistemi anormal biçimde etkinleştiğinde ya da hücreler değişim geçirip bağışıklık sistemi tarafından yabancı cisim gibi algılandığında bozukluk ortaya çıkar.
Otoimmün bozukluklar neden olur?
Normalde bağışıklık sistemi vücudun kendi hücrelerini tanımakta ve onlara doğal olarak zarar vermemektedir. Otoimmün bozukluğu olan hastalarda bağışıklık sistemi kişinin hücre, organ ve dokularını yıkan antikorları üretmektedir. Bu bozukluklara ailesel yatkınlığı olan bireylerde ya da çocuklarda bakteri, virüs ve bazı ilaçların otoimmün yanıtının tetiklediği düşünülmektedir.
Otoimmün bozuklukların neden olduğu hastalıklar
Otoimmün bozukluklar hücre ve dokulara hasar verebilir, bir organın anormal büyümesine neden olabilir ya da bir organın işlevini bozabilir. Bozukluk bir tek hücre ya da organı etkileyebileceği gibi birden çok hücre ya da organ da tutulabilir. Bu tür bozukluklar daha çok kan hücrelerini, damarları, organları, eklemleri, kasları ve deriyi etkilemektedir.
Sık görülen otoimmün bozukluklar arasında:
- Addison hastalığı
- Dermatomiyozit
- Diyabet (şeker hastalığı)
- Hipertiroidi (tiroid hormonu fazlalığı)
- Hipotiroidi (tiroid hormonu eksikliği)
- Hashimato hastalığı
- Otoimmün hemolitik anemi
- Pernisiyöz anemi
- Otoimmün ensefalomiyelit
- Goodpasture sendromu
- Jüvenil romatoid artrit
- Lupus eritematozus
- Otoimmün trombositopeni
- Myastenia graves
- Toksik guatr
- Aktif kronik hepatit
- Ülseratif kolit
- Primer biliyer siroz
- Romatoid artrit
- Sjögren sendromu
- Reiter sendromu
- Karışık bağ dokusu hastalıkları
- Skleroderma (sistemik sklerozis)
- Böbrek yetmezliği
- Polimiyozit (iltihaplı kas romatizması)
- Vaskülit (damar iltihabı)
- Tiroidit gibi hastalıklar yer alır.
Otoimmün bozukluğu belirtileri
Otoimmün bozuklukların belirti ve bulguları bozukluk tipine göre değişiklik gösterir. Sık rastlanan belirtiler arasında kendini iyi hissetmeme, yorgunluk, enerji azalması, baş dönmesi ve kronik ateş sayılabilir. Otoimmün bozukluk organ büyümesine de neden olabilir. Örneğin tiroidit, tiroid bezinde büyümeye neden olabilir. Aynı zamanda örneğin diyabette pankreas hasarı görülmesi gibi organ hasarları ve organlarda işlev kaybı ortaya çıkabilir.
Otoimmün bozukluğu tedavisi
Otoimmün bozukluklarda tedavi hastalık tipine bağlıdır. Genel olarak tedavi için, eğer var ise eksik hormonların yerine konması ya da ilaçlar ile fazla olan hormonların baskılanması yöntemleri seçilir. Anemiyi düzeltmek için kan transfüzyonları ya da böbrek yetmezliği tedavisi için diyaliz gerekebilir. Kortikosteroid ya da immünsupresanlar gibi ilaçlar ile bağışıklık sisteminin kontrol altına alınması uygun olabilir. İmmünsupresan ilaçların enfeksiyona yatkınlaştırma, anemi, bulantı, ishal, saç dökülmesi gibi yan etkileri olduğundan dikkatli kullanılmaları gerekir.
Otoimmün bozukluklar neden olur
Otoimmün bozukluğun neden olduğu hastalıklar ile ilgili sağlık yazıları
- Lupus eritematozus nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Tiroid hormonu eksikliği (hipotiroidi) neden olur
- Kronik böbrek yetmezliği nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Şeker hastalığı (diyabet) nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Jüvenil romatoid artrit nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Sjögren sendromu nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Döküntüler neden olur
