Östrojen hormonu nedir?
Östrojen hormonları, kadınlarda normal cinsel gelişim ve üreme sisteminin sağlıklı işlev göstermesi için önemli yeri olan bir hormon grubudur. Östrojen hormonu düşüklüğü olanlarda bu hormon ilaçlar ile desteklenebilir.
Östrojenler vücudun neresinde üretilir?
Östrojen hormonu kadınlarda temel olarak yumurtalıklarda ve ayrıca gebelik esnasında plasentada üretilir. Hem erkeklerde hem de kadınlarda böbrek üstü bezlerinde de küçük miktarlarda östrojen üretilir, ancak erkeklerde östrojenlerin belli bir fonksiyonu yoktur. Erkeklerin testislerinde androstenedionun küçük bir kısmı östrojene çevrilir. Özellikle yağ dokusunda androjenler, aromataz enzimi tarafından östrojene çevrilmektedir.
Östrojen eksikliği neden olur?
Hipoöstrogenizm veya östrojen eksikliği, kadınlarda primer cinsellik hormonunun normalden düşük östrojen hormonu varlığına işaret eder. Östrojen seviyesi düşüklüğü genellikle göğüslerde, cinsel organlarda, idrar yollarında ve ciltte farklılıklara neden olur.
Östrojen düşüklüğü sıklıkla postmenopozal dönem, erken over (yumurtalık) yetmezliği, tip 1 diyabet hastalığı, hiperprolaktinemi ve endometriyoz tedavisi, hipofiz bezi ve hipotalamus hasarı, aromataz enzimi eksikliği gibi durumlarla ilişkilidir.
Östrojen eksikliği belirtileri
Östrojen eksikliği durumunda aşağıda bahsi geçen bazı şikayetler ve komplikasyonlar ortaya çıkabilir:
- Sıcak basması
- Baş ağrısı
- Libido düşüklüğü
- Göğüslerde küçülme
- Sekonder osteoporoz
- Vajinada pH değişimine bağlı vajinal kaşıntı ve vajina atrofisi
- Ağrılı adet görme
- Cinsel isteğin azalması
- Postmenopozal kadınlarda idrar yolu enfeksiyonları
- Yorgunluk
- Uyku bozuklukları ve buna bağlı şikayetler
- Gece terlemeleri
- Titreme
- Konsantrasyon bozuklukları
- Eklem ağrıları
Östrojen eksikliği nasıl tedavi edilir?
Hem premenopozal hem de postmenopozal kadınlarda östrojenli hormon replasman (HRT) tedavisi kullanılabilir.
Östrojen hormonları hangi ilaçlarda bulunur?
Östrojen ilaçları, oral kontraseptiflerde (ağız yoluyla alınan doğum kontrol ilaçlarında) ve ek olarak hormon replasman tedavisinde vücuttaki östrojen hormonlarının desteklenmesi ya da replasmanı için kullanılan ve sentetik olarak üretilen bir grup ilaçtır. Östrojen ilaçları sıklıkla progestojen ilaçlar ile birlikte kullanılır.
Östrojen İlaçları Ne İçin Kullanılır
Östrojen ilaçları ne için kullanılır?
- Östrojenler yumurtalıklarda hücre etkinliğini uyaran gonadotropin hormonlarının üretimini baskılamak için kullanılır.
- Östrojen ilaçları menopoz belirtilerini ve bozukluklarının tedavisi ya da bazı durumlarda önlenmesi için hormon replasman tedavisinde kullanılır.
- Östrojenler kadınlarda hipgonadizm (yumurtalıkların yetersizliği) tedavisinde de kullanılır.
- Anormal adet kanamaları, tüylenme, osteoporoz ve kız çocuklarında aşırı büyümeyi durdurmak gibi durumların tedavilerinde de östrojenler kullanılabilir.
Östrojen ilaçlarının olası yan etkileri nelerdir?
- Memelerde hassasiyet, büyüme ve şişkinlik
- Kilo artışı
- Bulantı
- Cinsel istekte azalma
- Depresyon
- Migren
- Adet dönemleri arasında kanama, bunlar gibi yan etkiler görülebilir.
Yan etkilerin büyük bölümü iki ya da üç ay sonra azalır.
Östrojenler ayrıca anormal kan pıhtılaşması (tromboz), meme kanseri, rahim kanseri, hipertansiyon, primer karaciğer kanseri, depresyon, epilepsi, baş ağrıları, su ve tuz tutulumu gibi durumların gelişmesi riskini arttırabilmektedir.
Östrojen ilaçları hamilelik sırasında alınmamalıdır çünkü anne karnındaki bebekte olumsuz etkilere neden olabilir.
Östrojen ilaçları kullanmanın sakıncalı olduğu durumlar
- Endometriyum kanseri
- Premenopozal meme kanseri
- Hipofiz adenomu
- Tromboembolik hastalık
- Karaciğer yetmezliği
- Porfiria
- Migren, bunlar gibi durumlarda östrojen hormonları kullanılmamalıdır.
Sık kullanılan östrojen ilaçları
- Konjuge ötrojenler
- Dietilstilbestrol
- Estradiol
- Estriol
- Estron (östron)
- Estropipat
- Etinilestradiol
- Mestranol
Benzer sağlık yazıları
- Menopoz döneminde cinsel yaşam ve cinsel sorunlar
- Menopoz dönemi sıcak basması neden olur
- Adet düzensizliği neden olur
- Osteoporoz neden olur
- Hormon replasman tedavisi nedir
