Gaz nedir?
Mide gazı üst sindirim sistemi kanalının on iki parmak bağırsağına kadar olan kısmında oluşan gazlardır. Bazen normalde midenin üst seviyesinde gaz bulunabileceği gibi, gaz belli bir hacmin üzerine çıkar ise kişide rahatsızlık yapar ve geğirme ile ya da on iki parmak bağırsağından ileri geçtiğinde bağırsaklarda gaz oluşumu şeklinde kendini gösterir. Mide gazı yemeklerden sonra midede şişkinlik, yatarken ya da hareket sırasında ağızdan gaz çıkarma, yemeklerden sonra bulantı hissi, çabuk doyma hissi ve mide orta bölgesinde ve yanlarda gerginlik gibi şikayetlere yol açabilir.
Mide gazına neden olan faktörler
Midede gaz oluşumunun nedenleri çok farklıdır. En sık mide gazına neden olan etken dışarıdan hava yutulması dır. Çabuk ve tam çiğnemeden yemek yemek, yemek yerken konuşmak, bazı stres anlarında iç çekme gibi bir davranışta bulunarak mideye hava ile gaz girer. Mide gazının ikinci en sık nedeni ise gastrit gibi mide rahatsızlıklarında oluşan fazla asit gaz reaksiyonuna girerek midede gaz oluşmasına yol açar. Ayrıca mide asidini uyaran ve gaz oluşumunu tetikleyen bazı yiyecekler vardır ve acı, ekşi, baharatlı, tatlandırıcılı ve yapay maddelerden yapılan soslar, karbonatlı içecekler, gazlı içecekler, sakız çiğnemek, hazır besinler, turşular, salamura besinler, fess food tarzı beslenme gibi yiyecekler mide gazı oluşmasına etken olur.
Mide gazı nasıl geçer? Mide gazı tedavisi
Mide gazından kurtulmak için öncelikle mide gazının neden olduğu tespit edilmelidir. Mide gazı şikayeti olan kişinin dikkat etmesi gereken bazı durumlar vardır. Örneğin, yemek yerken hava yutmamaya, hızlı yemek yememeye, mideye dokunan yiyeceklerden uzak durmaya, beslenme düzenine, çok uzun aç kalmamaya, birden çok yememeye dikkat edilmelidir. Mide gazı için kullanılan ilaçlar gastrit ve ülser için kullanılan ilaçlar ve gazın dışarıya atılmasını sağlayan ilaçlardır.
Bu ilaçlar özellikle küçük baloncuklar halindeki gaz taneciklerini birleştirerek gazın atılmasını sağlar. Bu ilaçlar gaz oluşumunu önlemede faydalıdır. Ayrıca kısa ve hafif yürüyüşler yapmakta sindirime yardımcı olur. Fakat öncelikle gazın neden oluştuğu tespit edilmeli ve bu nedenin tedavisi uygulanmalıdır. Sürekli ve alınan önlemlere rağmen geçmeyen mide ve bağırsak gazı sorununda kişi mutlaka bir gastroentroloji uzmanına baş vurmalıdır.
Bağırsak gazı nedir?
Bağırsak gazı sindirim sistemi kanalının on iki parmak bağırsağı ve daha alt seviyesine, ince bağırsak ve kalın bağırsaklar içerisinde oluşan bir gazdır. Bağırsak gazı mide gazının bağırsaklara geçişi ile bağırsaklarda gaz meydana gelebilir. Ayrıca bağırsak sistemi içerisindeki bakterilerin mayalanması sonucunda da bağırsaklarda gaz oluşabilir.
Bağırsak gazına neden olan diğer faktörler ise fonksiyonel bağırsak hastalıkları, kronik kabızlık şikayeti olanlarda, irritabl bağırsak sendromu denilen halk arasında spastik kolon hastalığı olarak bilinen durumda, sindirim sistemi enzimlerinin yetersiz salgılandığı durumlarda, pankreas enzimlerinin eksik olduğu durumlarda, safra sistemindeki bozukluklarda ekstra bağırsak gazı oluşabilir. Fazla miktarda oluşan gaza bağlı olduğu bilinen karın şişliği, karın bölgesinde ağrı, geğirme, distansiyon, karında huzursuzluk, dolgunluk, basınç hissi, gibi şikayetler görülür. Gaz sorunu en sık karşılaşılan gastrointestinal sistem yakınmasıdır.
Bağırsak gazına neden olan faktörler
Sürekli gaz şikayeti büyük olasılıkla bir sindirim sistemi hastalığının belirtisidir. Normalde yenilen besinlere bağlı, stres durumlarına bağlı ya da bağırsak hareketlerine bağlı geçici süreli gaz oluşumu görülebilir. Fakat kişide sürekli gaz şikayeti oluyor ise bu durumun organik bir nedeninin olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.
Örneğin bağırsak fonksiyon bozuklukları, bağırsak içi bakteri sayısının değişmesi, sindirim enzimlerinde eksiklik veya bozukluk, irritabl bağırsak sendromu, Akdeniz ateşi hastalığı, şişmanlık, kronik kabızlık, karında sıvı toplanması, organ büyümesi (karaciğer ve dalak) gibi, bağırsak tıkanıklığı, pelvik taban sorunları, laktoz ve froktoz toleransı, çölyak hastalığı, safra kesesi taşları, bağırsak mantarları, kullanılan antibiyotikler, düzensiz beslenme, uzun süre aç kalma, bir defada çok yemek yeme, yemeklerde sirkeli, baharatlı, turşu, ekşi gibi tatlandırıcıların tercih edilmesi gibi faktörler bağırsak gazına neden olabilir.
Bağırsak gazı tedavisi
Gaz tedavisinde öncelikle doktor hastayı iyi dinlemelidir. Yemek sonrasında oluşan hafif geğirmeler ve gazlı yiyeceklerden sonra oluşan yellenmeler normal kabul edilir ve tedavi gerektirmez. Bu durumda hastaların altta yatan ciddi bir rahatsızlıklarının olmadığını öğrenmeleri tedavide yardımcı olur. Yemeği yavaş yemek az hava yutulmasını ve yutulan havanın bağırsaklara geçerek dağılması ve emilmesi için yeterli zamanı sağlar.
Laktoz intoleransı, gastrit, emilim bozuklukları, irritabl bağırsak sendromu, Akdeniz ateşi hastalığı, çölyak hastalığı ve benzeri hastalıkların tespit edilmesi ve bu hastalıklara yönelik tedavinin uygulanması gaz şikayetlerinin azalmasını sağlar. Bazı hastalarda psikolojik destek gerekebilir. Gazlı yiyecekleri daha az tüketmek, yemeği yavaş yemek, gazlı içeceklerden uzak durmak, sigara ve benzeri içeceklerden uzak durmak, sakız çiğnememek, yağlı ve ağır gıdalardan kaçınmak ve içecekleri şişe ile değil bardak ile içmek, yemeklerden sonra çay, kahve yerine bitki çaylarını tercih etmek gibi önlemler gaz şikayeti olan kişilerde fayda sağlar.
Gaz oluşumunu önleyen bitkisel çaylar ve yağlar
Gaz şikayeti olan kişilerin nedenini öğrendikten sonra evde uygulayabilecekleri bitkisel yöntemler, papatya çayı, nane çayı, ada çayı, biberiye, vanilya, yeni bahar, defne, kimyon çayı, zencefil veya zerdeçal çayı, karanfil, rezene, anason, kekik, civan perçemi (ayva dana), melisa çayı gibi çaylar mide ve bağırsak gazlarında faydalıdır. Fakat bu çayları da dikkatli içmek gerekir. Bu bitkilerin çaylarından en fazla iki çeşidinden birer fincan ya da sadece birinden bir fincan içmek yeterli olur. Çünkü bu çayların fazlası özellikle hamilelerde zararlı olabilir.
Ayrıca gaz yapan yemeklerden sonra karın bölgesine sıcak su torbası koymak ve susam yağı, zencefil yağı, anason tohumu yağı, lavanta yağı, karanfil yağı, limon yağı, ardıç yağı, nane yağı, ada çayı yağı, sarımsak yağı, rezene yağı, kişniş yağı, tarçın yağı, fesleğen yağı, bergamot yağı, kekik yağı gibi yağlar ile masaj yapmak veya bu yağların birbirine uyumlu olanların karışımını koklamak mide gazı sorunlarında ve bağırsak gazının meydana getirdiği ağrılarda faydalı olabilir. Fakat geçmeyen ve tekrarlayan gaz şikayetlerinde mutlaka doktora baş vurmak ve nedenin tedavisinin yapılması önemlidir.
Sindirim sistemi hastalıkları ile ilgili benzer sağlık yazıları
- Mide ve bağırsak gazı için bitkisel tedavi yöntemleri
- Kısa bağırsak sendromu nedenleri ve tedavisi
- Çölyak hastalığı nedenleri ve tedavisi
- Crohn hastalığı nedenleri ve tedavisi
- Çocuklarda galaktozemi nedenleri ve tedavisi
- Malabsorpsiyon nedenleri ve tedavisi
- Rektal prolapsus nedenleri ve tedavisi
102 Yorum