Gırtlak iltihabı nedenleri, belirtileri ve tedavisi
Larenjit, gırtlak bölgesinin bir enfeksiyonudur ve daha çok kalabalık ortamlarda çalışan ve sesini kullanmak zorunda kalan kişilerde daha sık görülür. Özellikle üst solunum yolu enfeksiyonları oluşma riski yüksek olan mevsimlerde larenjit görülme sıklığı artar.
Larenjit akut larenjit ve kronik larenjit şeklinde şeklinde değerlendirilir. Larenjit, boğaz ağrısı, öksürük, burun akıntısı gibi basit üst solunum yolu enfeksiyonları şikayetleri gösteren bir boğaz rahatsızlığıdır.
Larenjit (gırtlak iltihabı) neden olur?
Larenjit enfeksiyonel ya da enfeksiyonel olmayan etkenler ile meydana gelir.
- Enfeksiyon ile ilişkili etkenlerin başında virüsler gelir. Çoğunlukla üst solunum yolu enfeksiyonları gırtlak bölgesini tuttuğunda larenjit oluşmasına yol açar.
- Enfeksiyonel larenjite neden olan etkenlerin arasında çok sık görülmese de mantarlar ve bakteriler de vardır.
- Enfeksiyonlara bağlı olmayan larenjit nedenleri arasında ise reflü hastalığı, sesin kötü kullanılması (aşırı bağırma, yüksek ses ile konuşma gibi) durumlar vardır.
- Bunların dışında astım hastalarının kullandıkları spreyler, sigara kullanımı, alkol kullanımı, madde kullanımı gibi faktörler ses tellerinde tahrişe neden olarak larenjit yapabilir.
- Aşırı öksürük ve anestezi sırasında kullanılan entübasyon tüpünün gırtlak içerisine yerleştirilmesi de larenjite neden olabilir.
- Yine alerjiye neden olan durumlarda da larenjit ve kronik larenjit gelişebilir.
Larenjit (gırtlak iltihabı) belirtileri
Larenjit belirtileri arasında genellikle öksürük, ses kısıklığı, ses tonunda çatallanma, geçici ses kaybı, boğaz ağrısı, burun akıntısı gibi belirtiler vardır. Bunların dışında farklı belirtilerde görülebilir.
Örneğin üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri, vücut kırgınlığı, hafif halsizlik, ateş yükselmesi, boyunda lenf düğümü şişliği, özellikle küçük çocuklarda larenjit belirtileri biraz daha ağır seyredebilir ve bu şikayetlere nefes darlığı da eklenebilir. Bazen çok aşırı öksüren hastalarda ağızdan kan gelmesi görülebilir. Ayrıca boğazda yanma, batma hissi, boğaz kuruluğu gibi belirtiler de larenjit sorunu olan kişilerde görülebilen belirtilerdir.
Larenjit (gırtlak iltihabı) tedavisi
Larenjit tedavisinde genellikle gırtlağı nemlendirmek amaçlı farklı tedavi yöntemleri uygulanır. Bu yöntemlerin yanı sıra destek tedavileri verilir. Özellikle tercih edilen yöntem gırtlağa sıcak buhar uygulanmasıdır. Mentol, okaliptus ve papatya buharı içeren uygulama fayda sağlar.
Ayrıca larenjitli dönemlerde günlük sıvı özellikle ılık su tüketimini arttırmak önemlidir. Larenjitli hastalarda ses istirahati tedavinin vazgeçilmezidir. Kronik larenjitli yani uzun süren larenjit vakalarında ve ses problemleri olan hastalarda ses istirahatinin yanı sıra ses terapisi de önerilmektedir.
Hastanın larenjit olduğu dönemlerde bitkisel çaylar (ıhlamur, ada çayı, nane limon çayı ve papatya çayı gibi) çayları tüketmesi, gırtlak buharı uygulaması ve ses istirahati ve terapisi genel tedavi prensipleridir. Akut larenjitte viral etkenler söz konusu olduğu için antibiyotik tedavisi çok etkili değildir.
Bazı durumlarda balgam söktürücü ilaçlar da tedaviye eklenebilir fakat basit destek tedavisi (sıvı tüketme, ses istirahati ve terapisi, bitki çayları ve gırtlak buharı) larenjit tedavisinde en önemli yöntemlerdir.
Larenjit nasıl önlenir?
- Larenjit sorununu önlemek için özellikle nezle, grip, soğuk algınlığı olan kişilerden uzak durmak ve bu durumlardan korunmak, bol sıvı tüketmek, vücut direncini arttırmak için düzenli olarak istirahat etmek ve düzenli beslenmek gibi yöntemler uygulanabilir.
- Ayrıca viral bir enfeksiyon sonrası ses kısıklığı, öksürük, seste çatallanma başlamış ise evde su ve sıvı tüketimini arttırmak, mentollü, okaliptuslu ve papatyalı gırtlak buharı uygulamak ve bitki çayları içme faydalı olacaktır.
- Fakat bitki çayları konusunda dikkat edilmesi gereken bazı kurallar vardır. Örneğin kuşburnu çayı, böğürtlen çayı, turunçgiller çayı gibi asitli çaylar, reflüyü arttıracağı için bu dönemde bu çayların tüketimi doğru olmaz.
- Larenjit sorunu olan hastaların mide asidini arttıran yiyecekler (acı, ekşi, baharatlı, çikolata tarzı gıdalar, yağlı gıdalar) ve asitli içecekler (kola, gazoz, sigara, alkol, portakal suyu, kahve, aşırı çay ve benzeri içecekler) tüketmemesi gerekir.
- Ayrıca yatmadan önce en az 2 saat su dışında hiç bir gıda tüketilmemelidir.
- Larenjitli hastalarda öksürük önemli bir sorundur ve öksürük için yapılabilecek basit bir yöntem (1 tatlı kaşığı veya yemek kaşığı süzme balı bir su bardağı ılık su içine koyup günde üç kez içmek faydalı olur).
Boğaz hastalıkları ile ilgili benzer sağlık yazıları
- Boğaz iltihabı neden olur
- Farenjit nedenleri ve belirtileri
- Boğaz ağrısı neden olur
- Boğaz kuruluğu neden olur
- Gırtlak polileri nedenleri ve tedavisi
- Çocuklarda larenjit nedenleri ve tedavisi
- Gırtlak kanseri nedenleri ve tedavisi