Karın ağrısı nedenleri ve tedavileri
Karın ağrısı bir hastalık değil bir belirtidir. Birçok farklı nedene bağlı karın ağrısı olabilir. Fazla yemek dahil, karın içi organlarda oluşan hasarlar gibi nedenler karın ağrısı yapabilir. Örneğin, basit bir enfeksiyon hastalığı durumunda karın ağrısı görülebilir. Besin zehirlenmeleri sırasında ortaya çıkan karın ağrısı, karın ağrısının en sık nedenlerinden biridir. Tavuklu, mayonezli ve birkaç gün öncesinden kalmış besinler besin zehirlenmesine neden olur.
Karın ağrısına (abdominal ağrıya) gaz çıkarma, bulantı, kusma, guruldama sesi, şişkinlik gibi şikayetler de eşlik edebilir. Safra kesesi iltihaplanması, mide ve bağırsak sistemi hastalıkları, apandisit iltihabında, özellikle kadınlarda yumurtalık ile ilgili problemlerde, adet dönemlerinde, idrar yolu enfeksiyonlarında, kabızlık ve gaz sorunlarında karın ağrısı oldukça sık görülür. Bu nedenler karın ağrısının basit nedenleridir.
Karın ağrısına neden olan hastalıklar
En sık görülen karın ağrısı nedeni besin zehirlenmeleri sırasında oluşan karın ağrılarıdır ve bu duruma ishal, kusma ve ateş yükselmesi eşlik eder. Kadınlarda adet dönemleri karın ağrısının diğer sık görülen nedenidir. Gaz ve kabızlığa bağlı olarak görülen karın ağrıları cins ve yaş ayırt etmeyen ve oldukça sık karşılaşılan karın ağrılarıdır. Mide ülserleri çok sık karın ağrısına neden olur. Psikolojik olarak çok stresli durumlarda da karın ağrısı olabilir.
Apandisit, böbrek taşları, safra taşları, böbrek iltihapları, safra iltihapları, idrar yolu enfeksiyonları, vajinal mantar enfeksiyonları, miyomlar, yumurtalık iltihapları ve kistleri, idrar kesesi sorunları, kalp krizinin karın ağrısı gibi yansıması, akciğer iltihabının karın ağrısı gibi yansıması, pankreas iltihabı, kanser, sarkoidoz denilen ve organ tutulumlarına neden olan akciğer problemi, bağırsak sorunları gibi bir çok problem karın ağrısına yol açabilir. Ayrıca ailevi Akdeniz ateşi (FMF) hastalığı oldukça şiddetli karın ağrısı yapan hastalıklardan biridir.
Karın ağrısı aşırı alkol kullanımı, irritabl bağırsk sendromu, sistit (idrar torbası iltihabı), kolik ağrısı, peptik ülserler, bağırsağın kıvrılması gibi nedenler lede ortaya çıkabilir. Kısacası karın ağrısı yapan birçok etken vardır.
Karın ağrısının nedeni nasıl anlaşılır?
Karın ağrısı şikayeti olan bir hastada karın ağrısının bölgesini tanımlamak gereklidir. Bu durumda iç hastalıkları ya da gastroentroloji uzmanı muayene ederken karın bölgesini ortadan dörde böler. Muayene sırasında göbek deliğinin hizasından düz bir çizgi ve yine deliğin tam yanından yana doğru çizgi çekilir. Karın dörde bölündüğünde sağ üst kadran denilen ve hemen (sağ memenin altındaki tarafta) olan ağrılar, genellikle safra kesesi, karaciğer hastalıkları, mide ve bağırsak sistemi ile ilgili ağrılar sağ üst kadranda kendini gösterebilir.Sol memenin hemen altı olan (sol üst kadranda) meydana çıkan ağrılar, mide, dalak, pankreas, akciğer enfeksiyonu (zatürre) gibi, kalp krizi geçirme sırasında göğüsten yansıyan ağrılar da sol üst kadranda daha fazla hissedilir.
Karın ağrısı göbek deliğinin altında ve sağ taraf (sağ alt kadranda) ise apandisit iltihapları, bağırsak sistemi hastalıkları, kadınlarda yumurtalık ile ilgili problemlerde, böbrek taşı hastalığı gibi durumlar göbeğin altında ve sağ tarafta hissedilen ağrılar şeklinde ortaya çıkabilir.
Karın ağrısı göbek deliğinin altında ve sol alt kadranda (sol tarafta) ise bağırsak hastalıklarında, kabızlık probleminde, hemoroid (basur), idrar yolu ile ilgili problemler ve kadınlarda sol yumurtalığa bağlı sorunlarda sol alt kadranda ağrıya neden olabilir. Bu ağrılar niteliklerine göre visseral (organlara ait) veya somatik (organları saran zara bağlı) ve yansıyan (daha uzakta olan organa bağlı) ağrılar olarak üç ayrı grupta değerlendirilir.
Karın ağrısı teşhisi
Karın ağrısına neden olan yiyecekler nelerdir?
Karın ağrısına sebep olan beslenme şekli çok ağır ve yağlı beslenme şeklidir. Kızartmalar, hamur işleri, salamura yiyecekler, tuz oranı çok fazla olan yiyecekler, bazı kişilerde kuru baklagiller, sucuk, pastırma, turşu, sirkeli yiyecekler, fazla acı, fazla baharatlı, nişastalı gıdalar, gazlı içecekler, hazır besinler gibi beslenme şekli de karın ağrısına yol açabilir. Karın ağrısı yapan yiyeceklere bakıldığında hangi yiyeceğin çok karın ağrısı yapacağına dair kesin bir tespit yoktur. Bu durum kişiye ve kişinin sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle kişi kendi doktoru kendi olması ve ne dokunuyor ise bundan uzak durması gerekebilir.
Karın ağrısı teşhisi
Karın ağrısını teşhis etmek için öncelikle muayene edilmesi gereklidir. Muayenede hastanın şikayetleri, ağrının ne zaman başladığı, ne kadar sürdüğü ve ağrıyan bölgenin karın bölgesinin neresinde olduğu doktor tarafından dinlenir. Karın ağrısının tanısında fizik muayene ve hastanın kendini iyi anlatması çok ama çok önemlidir.
Fizik muayeneden sonra bazı kan ve idrar testleri, ultrasonografik görüntüleme yöntemleri kullanılır. Bunlarda çıkan ipuçlarına göre diğer görüntüleme yöntemleri, bilgisayarlı tomografi, ekokardiyografi, manyetik rezonans görüntüleme, akciğer grafisi, göğüs grafisi, endoskopik görüntüleme, kolonoskopik görüntüleme gibi görüntüleme yöntemleri gerekebilir.
Karın ağrısı tedavisi
Karın ağrısı
Karın ağrısının tedavisi nedene yönelik yapılır ve öncelikle nedenin tespit edilmesi gerekir. Adet kanamasına bağlı karın ağrılarında, ağrı her ay tekrarlıyor ise ağrı kesiler kullanılması faydalı olabilir. Karın ağrısı ani başlamış, daha önce yaşanmayan bir ağrı şeklinde ise mutlaka acil servise baş vurulmalıdır. Bu gibi durumlarda safra kesesi taşına bağlı bir ağrı ise, pankreas iltihabına bağlı bir ağrı oluyor ise veya bir apandis iltihabına bağlı ağrı ise cerrahi yöntemlere baş vurmak gerekebilir.
Karın ağrısı böbrek taşına veya böbrek iltihabına bağlı ise böbrek taşı ile ilgili gerekli cerrahi müdahale yapılması gerekebilir. Karın ağrısı kronik ve her ay ya da iki üç ayda bir tekrarlayan ağrı ve yanı sıra hafif ateşlenme, bazen aşırı titreme, göğüs ağrısı, kasık ağrısı, bulantı, kusma gibi şikayetler birlikte seyreder ve bu ağrı birkaç gün ya da bir hafta devam edip geçiyor ise, halsizlik, yorgunluk ve eklem ağrıları bu duruma eşlik ediyor ise ailevi Akdeniz ateşi (FMF) hastalığı göz önünde bulundurulmalıdır.
Ailevi Akdeniz ateşi hastalığı tanısı zor konulan bir hastalık olduğu için zor bulunur. Bu tip bir ağrı söz konusu ise ağrının yoğun olduğu sırada sedimantasyon denilen kan testi yapılmalıdır. Eğer bu testte ağrılar var iken değerler yüksek çıkar ise FMF hastalığından şüphelenmek gerekir. Bu hastalığın tedavisinde kolşisin adı verilen bir ilaç ömür boyu kullanılır. Ayrıca FMF hastası gelişen komplikasyonlar nedeni ile takip gerektiren genetik bir hastalıktır. Bu hastalıkta ataklar, tedavi başlamamış ise dayanılmaz şekilde karın ağrısına neden olur.
Karın ağrısı için ne yapmak gerekir?
Karın ağrısı olan kişilerin öncelikle gazlı içeceklerden uzak durması lazımdır. Karın ağrısı çeken bir kişinin karın ağrısı için nedeni bilmeden ağrı kesiciler kullanması doğru değildir. Ağrı kesiciler ağrının nedeninin bulunmasını geciktirebilir. Eğer karın ağrısı nedeni organların iltihaplarına bağlı ise ağrı kesiciler hayati tehlikeye yol açabilir. Bu nedenle karın ağrısı çeken kişinin ağrı kesici içmek yerine bir an önce bir iç hastalıkları ya da gastroentroloji uzmanına baş vurması daha etkili olur.
Karın ağrısı için evde nedeni bildikten sonra uygulanabilecek yöntemler, sıcak su torbası koymak, karın bölgesini sarıp sıcak tutmak, ayakları sıcak tutmak, gaz problemi var ise çıkarmak için elle karın bölgesini sağdan sola masaj yaparak gaz çıkmasını sağlamak, bir fincan ada çayı ya da ıhlamur içmek gibi öneriler faydalı olabilir. Fakat karın ağrısı ani başlangıçlı ve beraberinde ateş, kusma ve bulantı var ise bir an önce doktora gitmek daha doğru bir yol olur.
Sindirim sistemi ile ilgili benzer sağlık yazıları
- Hamilelikte karın ağrısı neden olur
- Çocuklarda karın ağrısı neden olur
- Mide ağrısı neden olur
- Mide spazmın nedenleri
- Mide fıtığı nedenleri ve tedavisi
2 Yorum