Karaciğer yağlanması nedir?
Karaciğer yağlanması adından da anlaşıldığı gibi karaciğer dokusunda oluşan yağlanma dır. Bu yağlanma sadece karaciğer dokusu kaynaklı olabilir veya o bölgede oluşan herhangi bir hasardan meydana gelebilir.
Bu durum karaciğer hücrelerinde yağın birikmesi sonucu meydana gelir. Yağlı karaciğerin en sık nedeni aşırı alkol kullanımıdır ve bu durum devam ettiği sürece siroza sebep olabilir. Alkole bağlı gelişen karaciğer yağlanması alkol alımı bırakıldığında karaciğerin yağları kendiliğinden de temizlenebilir.
Karaciğer yağlanmasına neden olan faktörler
Karaciğer yağlanması çok sık görülen bir durumdur. Özellikle toplumda obezite, diyabet sorununun artması nedeni ile karaciğer yağlanması daha fazla görülmektedir. Karaciğer yağlanması toplumda her 5 kişiden birinde görülebilir. Ayrıca karaciğer yağlanmasına neden olan bazı faktörler de vardır.
- Aşırı alkol tüketimi
- Hormonal hastalıklar
- Tiroid ile ilgili hastalıkları
- Çok fazla ilaç kullanımı
- Reye sendromu
- Kortikosteroid kullanımı
- Kronik hepatit C
- Wilson hastalığı
- Malnutrisyon
- Wolman hastalığı
- Gebeliğin akut karaciğer yağlanması
- Kokain kullanımı
- Enflamatuar bağırsak hastalığı
- Uzun süre damar yolu ile beslenme
- HIV enfeksiyonu
- Toksik mantarlar
- Bazı geçirilen cerrahi operasyonlar
- Ani kilo alıp vermek gibi birçok neden karaciğer yağlanmasına neden olabilir ve bazen hiç bir neden olmadan da karaciğer yağlanması meydana gelebilir.
Karaciğer yağlanması o bölgede enflamasyon artmadığı (iltihap oluşmadığı) sürece çok tehlikeli değildir. Enflamasyon olup olmadığı kan tahlilleri ile anlaşılır. Enflamasyon ile birlikte seyreden karaciğer yağlanması problemi siroz oluşumuna sebep olabilir.
Karaciğer yağlanması belirtileri
Karaciğer yağlanmasının bazı belirtileri arasında karın sağ üst kadranda ağrı ve dolgunluk hissi, halsizlik, çabuk yorulma gibi belirtiler görülebilir. Hastalığın daha ilerlemiş dönemlerinde kaşıntı, iştahsızlık, bulantı ve sarılık gibi belirtiler de ortaya çıkabilir.
Karaciğer yağlanması teşhisi
Karaciğer yağlanması çok fazla bir soruna yol açmadığı için, hastalar genellikle karaciğer yağlanması sorunu ile doktora baş vurmazlar. Karaciğer yağlanması genellikle yapılan diğer tetkikler ile akut karaciğer yağlanması ya da kronik karaciğer yağlanması şeklinde meydana çıkar.
Karaciğer yağlanmasını meydana çıkaran tetkikler arasında kan tahlillerinde karaciğere ait enzimlerde yükselme görülmesi, görüntüleme yöntemlerinde (ultrasonografik görüntülemede) karaciğer beyaz parlak renktedir. Bunların dışında bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRG), karaciğerden parça alınarak mikroskopik inceleme yapılması (biyopsi) gibi tetkikler de karaciğer yağlanması teşhisinde kullanılan yöntemlerdir.
Karaciğer yağlaması hastada çok fazla şikayete neden olmadığı için hastadan alınan öykü tanıda yardımcı olmayabilir. Bu durumda doktorun dikkat etmesi gereken nokta hastada diyabet ve obesite sorununun varlığıdır.
Karaciğer yağlanması tedavisi
Karaciğer yağlanmasının tedavisi ömür boyu sürecek tedavi şeklidir. Karaciğer yağlanması tedavisinde genellikle nedene yönelik tedavi uygulanır. Eğer hastada kilo alımına bağlı olarak karaciğer yağlanması gelişmiş ise egzersiz ve kilo vermek en uygun tedavi yöntemidir. Diyabet hastalarında diyabetin kontrol altında tutulması gerekir. Karaciğer yağlanmasına hastanın kullandığı ilaç ya da alkol sebep olmuş ise bu ilacın veya alkolün kesilmesi gerekir.
Bu önlemlerin yetmediği durumlarda bazı karaciğer yağlanmasını önleyen ilaçlar kullanılır. Uzmanlar, karaciğer yağlanması tedavisiz kalır ise siroz ve karaciğer kanserine yol açabileceğini bildirmektedirler.
Karaciğer yağlanmasını doktorların ve hastaların iyi bilmeleri ve ciddiye almaları gerekmektedir.
Karaciğer yağlanması nasıl önlenir?
Karaciğer yağlanmasını engellemek için hastaların yapabileceği çok fazla bir yöntem yoktur fakat kişiler veya karaciğer yağlanması problemi olan hastalar bazı önlemleri alarak karaciğer yağlanmasını önleyebilirler.
- Örneğin hastanın kendisine iyi bakması ve kilo almaması
- Alkolden ve sigaradan uzak durmak
- Şeker, tuz tüketiminden ve aşırı yağlı beslenmekten kaçınmak
- Salam, sosis, salamura besinlerden uzak durmak
- Sebze, meyve ve lifli gıdalar yönünden zengin beslenmeye özen göstermek
- Düzenli olarak egzersiz yapmak ya da yürüyüş yapmak gibi yöntemler ile karaciğer yağlanması önlenebilir.
Karaciğer hastalıkları ile ilgili benzer sağlık yazıları
- Karaciğer yetmezliği nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Karaciğer sirozu nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Karaciğer büyümesi nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Glikojen depolama hastalığı nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Biliyer siroz nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Karaciğer nakli nedir
- Karaciğerin anatomik yapısı nedir