Kabakulak hastalığı nedenleri ve tedavisi
Kabakulak hastalığı, kabakulak virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Kabakulak tükürük bezlerinin bir enfeksiyonudur. Kabakulak tüm dünyada görülebilen bir hastalıktır. Kabakulak en sık ocak ve mayıs aylarında ortaya çıkar.
En sık etkilenen tükürük bezi kulak altındaki parotis bezi ve çene altındaki bezlerde etkilenmektedir. Kabakulak aşısının olmadığı dönemlerde kabakulak, çocukluk dönemine sık görülür idi.
Kabakulak hastalığı genel olarak, hastalık bulaşmış olan birisinin öksürmesi, aksırması sonucu havaya karışan kabakulak virüsünün solunum yolu ile vücuda girmesi ile bulaşır. Kabakulak virüsü kişiden kişiye virüs bulaşmış tükürük kanalı ile de bulaşır. Kabakulak hastaları tükürük bezlerinin şişmeye başlamasından 7 gün öncesinden başlayarak 9 gün sonrasına kadar başkalarına hastalığı bulaştırabilirler.
Kabakulak belirtileri
Kabakulak hastalığı
Bu belirtilere takiben diğer taraftaki bezde şişer ve ağrı başlar. Kabakulak hastalığında bunların yanı sıra karın ağrısı, kusma eğilimi, meningoensefalit (beyin iltihabı) denilen beyin etkilenmesi ve beyin zarı ve omurilik iltihabı (menenjit) bulguları ortaya çıkabilir.
Erkek çocuklarında er bezi iltihabı (orşit), yumurtalığın iltihabı (ovarit), meme iltihabı (mastit), hamilelerde ani çocuk düşürme ve işitme kaybı gibi belirtiler meydana çıkabilir. Kısırlık (çocuk sahibi olamama) çok sık görülen bir komplikasyon değildir. Hastalığa yakalananların üçte birinde belirtiler görülmeyebilir. Kabakulak özellikle ergenlik döneminden sonra ortaya çıkar ise daha şiddetli seyreder.
Kabakulak hastalığı teşhisi
Kabakulak şüphesi olan çocuğun öncelikle bir çocuk sağlığı uzmanına götürülmesi gereklidir. Kabakulak tanısı, genellikle doktorun yapacağı fizik muayenede hastalığın belirtileri ve işaretleri hastalığın tanısının konmasında yeterli olur. Muayenenin haricinde kan tahlilleri, boğaz kültürü ve idrar tahlilleri ile tanı kesinleşir.
Kabakulak hastalığı tedavisi
Kabakulak hastalığında ailenin fark edebileceği bazı bulgular vardır. Bu bulgular, çevrede bir çocuğun kabakulak geçirmiş olması, kendi çocuğunda halsizlik, iştahsızlık, ateş ve kulak altı bazinde şişlik olması, limon, portakal gibi ekşi yiyecekler yediğinde çocuğun ağrısı artar ise kabakulak hastalığı varlığını işaret edebilir.
Kabakulak hastalığında antibiyotik tedavisine gerek yoktur. Ağrısı ve ateşi için ağrı kesici ilaçlar verilir ve bol sıvı tüketmesi önerilir. Çocuğun istirahat etmesi gereklidir. Şişen bezlerin üzerine ılık ve soğuk kompres veya paket uygulaması ağrıyı azaltabilir. Bu gibi yöntemler kabakulak tedavisinde yeterli olur. Fakat, çocukta kabakulağın yan etki yaptığı başka problemler kusma, dalgınlık gibi belirtiler olur ise doktor takibine gerek vardır.
Kabakulak aşısı hastalığı önler mi?
Kabakulak aşısı hastalığı önler mi
Türkiye’de günümüzde 12’inci ayda kızamık, kızamıkçık, kabakulak şeklinde kabakulak aşısı uygulanmaktadır. 4-6 yaşlarında da aynı aşının tekrarı yapılır. Yani, iki doz kabakulak aşısı yapılan çocuklarda % 90-95 oranında koruma sağlar.
Kabakulak aşısı canlı bir aşıdır. Canlı aşı olduğu için, çocukta başka bir enfeksiyon var ise, aşı yapılacağı dönemde ateşi var ise ya da aşının içerdiği madde nedeni ile, çocukta yumurta alerjisi var ise aşı yapılırken daha dikkatli olunması gerekir. Özellikle yumurta alerjisi olan çocuklarda kızamık, kızamıkçık, kabakulak aşısı hastane ortamında yapılmalıdır.
Kabakulak aşısının kalıcı bir yan etkisi yoktur ve aşı yapıldıktan 7-10 gün sonra, hafif bir ateş, halsizlik ve çok nadir olarak kabakulak benzeri bir yan etkisi olabilir. Kabakulak, kabakulak geçirmeyen erişkinlerde ve aşı olmayanlarda ileri yaşlarda kabakulak hastalığı görülebilir.
Kulak hastalıkları ile ilgili benzer sağlık konuları
- Kulak akıntısı neden olur
- Dış kulak iltihabı nedenleri ve tedavisi
- Kulak ağrısı neden olur
- Çocuklarda orta kulak iltihabı nedenleri
