İnterstisyel nefrit, böbreklerde tübülointerstisyel bölgenin iltihabı ile birlikte akut böbrek yetmezliği tablosunun ortaya çıkması olarak tanımlanabilir. Bu durum sıklıkla ilaçlara verilen tepki nedeniyle meydana gelirken, primer glomeruler hastalıklar veya sistemik hastalıklar ile birlikte de görülebilir. Hastalık formu, akut süreçten ilerleyici tübüler hücre hasarı ve böbrek fonksiyon bozukluğu ile kronik interstisyel nefrite kadar değişebilir.
AKUT İNTERSTİSYEL NEFRİT NEDENLERİ
İnterstisyel nefrite sıklıkla enfeksiyon veya analjezik ilaçlar, antiinflamatuar ilaçlar ve bazı antibiyotikler sebep olur.
İnterstisyel nefrite neden olan ilaçlara örnek verecek olursak;
- Antibiyotikler (örn. penisilinler, sefalosporinler, trimetoprim, siprofloksasin, eritromisin, rifampisin, ethambutol),
- Steroid olmayan antinflamatuar ilaçlar (örn. ibuprofen, naproksen, indometazin),
- Analjezik ilaçlar (örn. aspirin, asetominofen, fenasetin, kafein, kodein),
- Antiviral ilaçlar (örn. asiklovir, atazanavir, indinavir),
- Antiasit ilaçlar (örn. lansoprazol, omeprazol),
- Antiepileptik ilaçlar (örn. fenitoin, karbamazepin, fenobarbital).
Bazı ilaçlar tek başına interstisyel nefrite yol açmasa da, başka ilaçlar ile birlikte kullanılması durumunda interstisyel nefrite yol açabilir. İdrar söktürücüler ile birlikte alınan ibuprofen veya kalsiyum takviyelerini bu ilaçlara örnek olarak verebiliriz.
İnterstisyel nefrite neden olan enfeksiyonlara örnek verecek olursak;
- Bakteriyel enfeksiyonlar (örn. Leptospiroz, Mikobakterium tüberkülozis, Streptokoklar, Salmonella gibi),
- Viral enfeksiyonlar (örn. Adenovirüs, Ebstein Barr virüsü, Hepatit B virüsü, Kızamık, Hantavirüs gibi).
Diğer enfeksiyonlar (örn. fungal enfeksiyonlar (mantar enfeksiyonları) ve paraziter enfeksiyonlar.
İnterstisyel nefrite neden olan diğer hastalıklar;
- IgA nefropatisi,
- Membranöz nefropati,
- Lupus nefriti,
- Sarkoidoz,
- Sjögren sendromu,
- Wegener granülomatozis,
- Behçet hastalığı.
AKUT İNTERSTİSYEL NEFRİT BELİRTİLERİ
İnterstisyel nefrit, hastalığa özgü olmayan çeşitli belirti ve bulgularla ortaya çıkabilir. Hastaların belli kısmında hastalık belirtisizdir.
Genel belirtiler;
- Yan ağrısı,
- Mide bulantısı,
- Kusma,
- Ateş,
- Yorgunluk,
- İştahsızlık,
- Kilo kaybı,
- Döküntü,
- Eklem ağrısı,
- İdrar yaparken ağrı,
- İdrarda kan görülmesi,
- Hipertansiyon.
AKUT İNTERSTİSYEL NEFRİT TEŞHİSİ
Bu durum belirtisiz şekilde ortaya çıkabilir. Hastalığın tanısında hastanın öyküsü, klinik muayene bulguları, kan ve idrar testleri, ultrasonografi (ultrasonografik görüntülemede böbrekler normal veya büyümüş olabilir), galyum sintigrafisi ve böbrek biyopsisi gibi yöntemler kullanılır.
Eğer interstisyel nefrit gelişiminin nedeni ilaç kullanımı ise, ilacın kesilmesi ile genellikle hastanın durumu kendiliğinden düzelir. Bu da, tanıyı doğrulamak için son derece önemlidir.
AKUT İNTERSTİSYEL NEFRİT TEDAVİSİ
İnterstisyel nefrit tedavisi; etken olan ilacın kesilmesi, altta yatan enfeksiyonun tedavisi, faydası kanıtlanmamış olmakla birlikte böbrek işlevleri düzelmeyen hastalarda steroid tedavisi, durumu ağır olan hastalarda gerekirse diyaliz tedavisi gibi yöntemleri içerir.
KRONİK İNTERSTİSYEL NEFRİT NEDİR?
Kronik interstisyel nefrit, tübülointerstisyel bölgenin, tübüler atrofi, makrofaj ve lenfosit infiltrasyonu ve interstisyel fibrozisi ile karakterize ilerleyici özellik gösteren skarlaşması durumudur. Bu durum, kronik böbrek hastalıklarının ve son dönem böbrek yetmezliğinin önemli nedenlerinden biridir. Kronik interstisyel nefrit primer veya sekonder olabilir.
KRONİK İNTERSTİSYEL NEFRİT NEDENLERİ
Enfeksiyonlar, immünolojik, kalıtımsal, metabolik, toksik etkenler, glomeruler ve hematolojik hastalıklar kronik interstisyel nefrite sebep olabilmektedir.
- İlaçlar (örn. siklosporin, takrolimus, indinavir, sisplatin ve analjezik ve nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar),
- Toksinler (örn. lityum, aristoloşik asit),
- Ağır metaller (örn. kurşun, arsenik, civa, altın, uranyum ve kadmiyum gibi)
- Sjögren sendromu,
- Sistemik lupus eritematozus,
- Wegener granülomatozu,
- Sarkoidoz,
- Ateroskleroz,
- Multipl miyelom,
- Orak hücreli anemi,
- Sistinozis,
- Alport sendromu,
- Polikistik böbrek hastalığı,
- Jüvenil nefronofitizis,
- Fabry hastalığı,
- Hiperürisemi,
- Hipokalemi,
- Hiperkalsemi,
- Hiperoksalüri,
- Radyasyon,
- İdrar yolu tıkanıklıkları, kaçakları,
- Kronik allograft rejeksiyonu
- Kronik aktif hepatit,
- Enfeksiyonlar (akut interstisyel nefritte belirtildiği gibi),
- İdiyopatik (nedeni bilinmeyen).
KRONİK İNTERSTİSYEL NEFRİT BELİRTİLERİ
Kronik interstisyel nefrit hastalığı böbrek yetmezliği ortaya çıkana kadar asemptomatik (belirtisiz) seyredebileceği gibi, hastalığın özgül belirtileri olan poliüri (sık ve fazla miktarda idrar yapma), polidipsi (aşırı susama/su içme), kilo kaybı, iştahsızlık, bulantı, kusma, çocuklarda büyüme geriliği ve gece altına kaçırma gibi belirtiler de görülebilir.
Diğer belirtiler ve bulgular ise;
- Tuz kaybı,
- Hipertansiyon (hipertansiyon olmayabilir),
- Anemi,
- Renal tübüler asidoz,
- Renal glukozüri (idrarda glukoz bulunması),
- Noktüri (gece idrara çıkma).
KRONİK İNTERSTİSYEL NEFRİT TEŞHİSİ
Kronik interstisyel nefrit tanısında hastanın öyküsü oldukça önemlidir (özellikle bu duruma hastanın kullandığı bir ilaç (analjezik, antienflamatuvar veya başka bir ilaç) sebep olmuşsa). Tanı için fizik muayene, kan ve idrar testleri, üriner sistem ultrasonografisi ve gereken durumlarda (örn. neden bulunamadığında) böbrek biyopsisi gibi yöntemler kullanılır.
KRONİK İNTERSTİSYEL NEFRİT TEDAVİSİ
Tedavi, nedenin bulunup ortadan kaldırılması ve böbrek hasarının derecesine göre ortaya çıkan komplikasyonların tedavisini içerir. Örneğin, altta yatan hastalığın, metabolik bozukluğun düzeltilmesi, çevresel toksin ve ağır metallere maruziyetin önlenmesi, sorumlu ilacın kesilmesi, kan basıncı kontrolü ve proteinürisi olan hastalarda diyette protein kısıtlaması ve ACE inhibitörleri gibi ilaç tedavileri uygulanabilmektedir.
Kronik interstisyel nefrit durumunda görülen en ciddi hasar böbrek yetmezliğidir. Bu durumda diyaliz tedavisi ve böbrek nakli gibi daha ciddi tedavi yöntemlerine ihtiyaç duyulur.
BENZER YAZILARIMIZ
- Böbrek iltihabı (pyelonefrit) nedir
- Kronik böbrek yetmezliği nedir
- İdrardan kan gelmesi (hematüri) nedir
- Böbrek yetmezliği ve beslenme
- Böbrek sintigrafisi nedir
