Horlamaya neden olan hastalıklar
Horlama, uykuda solunum sırasında ortaya çıkan gürültülü ve rahatsız edici sestir. Horlamanın tıbbi anlamı uyku esnasında ağız ve yutak bölgesinde yer alan kasların ve küçük dilin gevşeyerek çökmesi ve akciğerden gelen havanın bu gevşemiş yapılara çarparak oluşturduğu titreşimdir.
Horlama sadece gürültü değil aynı zamanda ciddi uyku bozukluklarının da habercisidir. İnsanların horlamasının birçok nedeni vardır. Genellikle ağızdan başlayıp tüm solunum yolu boyunca akciğere kadar olan darlıklar, şişlikler ve anatomik bozukluklar horlamaya neden olur. Horlama toplumda oldukça sık görülen bir hastalıktır.
Horlamaya neden olan faktörler
İnsanların yaklaşık % 45’i arada bir, % 25’i sıklıkla horlar. Horlama erkeklerde kadınlara oranla çok daha fazla görülür ve bunun en önemli nedeni hormonal nedenlerdir. Kadınlarda da menopoz döneminden sonra horlama sıklığı artış gösterir.
Horlamaya neden olan diğer faktörler arasında burun kemik eğriliği, kronik sinüzit, burun polipleri, burun eti şişliği, burunda nefes almayı zorlaştıran tümörler, ağızda dilin büyük olması, dil kökü büyüklüğü, küçük dilin sarkık ve uzun olması, yumuşak damak sarkıklığı, geniz eti, geniz tümörleri, epiglot denilen gırtlak kapağının yanlış eğilmesi veya o bölgede darlık oluşturması horlamaya neden olan faktörlerdir.
Boğaz rahatsızlıkları horlamaya neden olur mu?
Horlamaya burun ve boğazda soluk alırken meydana gelen daralmalar daha çok neden olan faktörlerdir. Bu bölgelerin daralmalarında ortaya çıkan titreşimler horlamanın şiddetini arttırır. Özellikle fazla kilo problemi olan insanlarda ağız içi yapılarında ödem ve şişme olur ve bu nedenle de horlama meydana gelir.
Boğaz sorunları olarak horlamaya yol açan nedenler arasında dil kökünün büyük olması, yumuşak damağın sarkık olması, küçük dilin 1 santimden daha uzun olması, çok iri bademcikler, geniz eti büyüklüğü özellikle çocuklarda horlamaya ve uyku apnesi denilen nefes durmasına sebep olabilir.
Aynı zamanda bireyin fazla kilolu olması boğaz ile ilgili horlama faktörlerinden biridir. Yine gırtlakta havanın geçtiği darlıklar ve gırtlak kapağı denilen epiglotun eğik olması gibi yapısal bozuklukları da boğaz sorunları nedeni ile horlama sebeplerindendir.
Horlama teşhisi
Horlama tedavisinin planlanmasında uygulanan en önemli teşhis yöntemi altın standart denilen uyku testi (polisomnografi) tetkikidir. Ciddi horlaması olan hastalarda ameliyat yapılmadan önce mutlaka bu test yapılmalı ve tedavi bu testten çıkacak sonuca göre planlanmalıdır.
Son yıllarda horlama teşhisine ve tedavisine eklenen önemli bir yaklaşım vardır. Ameliyat öncesi hasta hafif uyutulur ve horlamanın yeri endoskpik yöntem ile saptanır ve horlamanın yerine yönelik cerrahi tedavi planı yapılır.
Horlama tedavisi nasıl yapılır?
Horlama tedavisinde öncelikle horlamaya neden olan faktörün tedavisi yapılır. Örneğin, burunda kemik eğriliği var ise bu durumun düzeltilmesi, sinüzitler nedeni ile şişlikler var ise bu şişliklerin tedavisinin yapılması, burun polipleri var ise bunlar alınmalıdır.Yine horlamaya neden olan boğaz sorunları, ağız içinde dil kökü büyüklüğünün küçültülmesi, küçük dil büyük ise bunun kısaltılması, büyük geniz eti ve büyük bademcik sorunu var ise bunların alınması gibi farklı tedavi yöntemleri uygulanır.
Fakat yapılan tüm bu tedavilere rağmen bazı hastalarda horlama tamamen geçmeyebilir. Endoskopik horlama teşhisi ve horlamanın yerine yönelik cerrahi tedavi, horlama tedavisinde önemli başarı sağlamaktadır. Yinede, horlama sorunu yaşayan hastalar akşam yemeklerini erken yemeli ve yemekten en az 3-4 saat sonra yatmaları gereklidir. Bunların yanı sıra, horlama sorunu yaşayan bireyler alkolden mümkün olduğunca kaçınmalıdır.
Horlamanın radyofrekans dalgaları ile tedavisi
Horlama sorununda radyofrekans dalgaları ile küçük dil, yumuşak damak ve dil kökü sorunlarında tedavi uygulanmaktadır. Radyofrekans horlama tedavisinde genel anestezi yapılmaz ve yumuşak damak fonksiyonlarında herhangi bir kayıp olmaz. Tedavi sonrası herhangi bir ağrı acı duyulmaz.
Fakat radyofrekans yöntemi ile horlama tedavisi sınırlı olgularda uygulanır. Yapılan muayene ve tetkiklerden sonra sarkık ve ince yapılı yumuşak damak horlamanın sebebi ise, bu hastalara radyofrekans tedavi yöntemi uygulanır.
Bu işlem, hasta oturur halde iken lokal anestezi altında yaklaşık 5 dakika kadar süren bir işlemdir ve bu işlem 3 hafta ara ile 4-5 seans uygulanır. Uyku sırasında soluk duraklamaları olan hastalarda bu yöntem uygulanmaz.
Horlamanın lazer ile tedavisi
Lazer ile yapılacak cerrahi yöntem horlama tedavisinde oldukça başarılı bir yöntemdir. Lazer yönteminde, hasta oturur pozisyonda konforlu bir koltuğa yerleştirilir. Kısa adı ile LAUP olarak bilinen bu yöntem lokal anestezi altında yapılır. Lokal anestezi yapıldıktan sonra uvula denilen yumuşak damağın sarkan parçası (küçük dil) lazer ile kesilerek düzeltilir.
Genellikle yarım saat kadar süren bu yöntemden sonra hastanın hastanede yatmasına gerek yoktur. Uykuda soluk duraklamaları olan hastalarda sadece lazer tedavisi, çoğunlukla yeterli olmayabilir. Hem diğer teknikler hemde lazer tedavisi kombine olarak uygulanabilir.
Solunum yolu hastalıkları ile ilgili benzer sağlık sorunları
- Burun tıkanıklığı neden olur
- Geniz eti nedenleri ve tedavisi
- Burun polipleri neden olur
- Sinüzit belirtileri ve tedavisi