Hipertrofi nedir?
Hipertrofi, organ ya da dokunun onu oluşturan hücrelerinin sayıca artmasından çok büyüklüğünün (hacminin) artışına bağlı olarak gelişen bir durumdur (örn, artmış fiziksel aktiviteye bağlı olarak kas ve iskelet sistemi genişler). Kas hipertrofisi gibi, bazı hipertrofik hastalıklar da vardır.
Hipertrofi çeşitleri:
- Kas hipertrofisi
- Hipertrofik kardiyomiyopati
- Hipertrofik osteoartropati
- Konka hipertrofisi
- Tonsil hipertrofisi
- Adenoid hipertrofisi
- Lipomatöz hipertrofi gibi hipertrofi türleri vardır.
Hipertrofik kardiyomiyopati
Hipertrofi tipleri ve hipertrofi belirtileri
Kas hipertrofisi nedenleri ve belirtileri: Kasların enine kesit alanlarının artışına hipertrofi denir. Kaslarda antremanlar ile %30-60 kadar hipertrofi oluşabilir. Hipertrofide büyük oranda liflerin çapı artar. Kuvvet sürat antremanları tip II, dayanıklılık antremanları ile de tip I liflerde hipertrofi oluşur. Direnç çalışmaları ile kas lifinin kesit alanı büyür (hipertrofi) oluşur. Kas lifleri en uygun düzeye ulaştığında ise lif bölünür ve dolayısıyla lif sayısında bir artış olur (hiperplazi meydana gelir).
Hipertrofik kardiyomiyopati (HKM) nedenleri ve belirtileri: Hipertrofik kardiyomiyopati tek başına sol ventrikülün anormal yüklenmesine bağlanamayan sol ventrikül duvar kalınlığını tanımlar. Bu durumun genetik ve kalıtsal ortaya çıkma özelliği vardır. Hipertrofik kardiyomiyopati bazen sağ ventrikülü de tutabilir. HKM kalp fonksiyonlarını ciddi şekilde bozabilir ve sporcularda ani ölüme bile neden olabilir. Belirtileri arasında nefes darlığı, göğüs ağrısı, bayılma ve ilk belirti olarak ani ölüm riski şeklinde belirtiler olabilir.
Hipertrofik osteoartropati nedenleri ve belirtileri: Hipertrofik osteoartropati (HOA) kemik ağrısı, eklem ağrısı, ayak ve el parmaklarında çomak parmak ve bazı olgularda otonom ve dermatolojik değişikliklerle karakterize periostit sendromudur. Hipertrofik osteoartropatinin iki ana tipi vardır ve primer tip ve sekonder tip HOA şeklinde değerlendirilir. Primer tip hipertrofik osteoartropati nadir karşılaşılan bir durumdur ve genellikle puberte sonrası kısa bir dönemde görülür ve bunların bir kısmı kalıtsaldır. Sekonder tip HOA ise sık görülen tiptir ve altta yatan birçok hastalığa bağlı gelişebilir. Hipertrofik osteoartropati belirtileri arasında kemik ağrısı, eklem ağrısı, ayak ve el parmaklarında çomaklaşma, eklem şişliği gibi belirtiler olabilmekle birlikte laboratuvar bulguları altta yatan hastalığa göre değişiklik gösterebilir.
Konka hipertrofisi (burun eti büyümesi) nedenleri ve belirtileri: Konka hipertrofisi (burun eti büyümesi) alt, orta ve üst konkalar olarak adlandırılan bu yapıların aşağıya doğru büyümesidir. Çoğunlukla alt konkada olmak üzere, konkalarda solunumu güçleştirecek derecede sürekli büyüme görülebilir. Konka hipertrofisine neden olabilecek faktörler arasında alerji, kronik sinüzit, sigara kullanımı ya da pasif içicilik, kimyasal gazların veya maddelerin solunması, hava kirliliği ve uzun kullanılan bazı burun spreyleri vardır. Konka hipertrofisi olarak adlandırılan bu durumda özellikle egzersiz sırasında ve uyurken burun tıkanıklığı oluşur. Konka hipertrofisine bazı hastalarda burun deviasyonu (burun eğriliği) eşlik edebilir ve bu tür bir durumda da burun tıkanıklığı daha yoğun olur.
Tonsil hipertrofisi (bademcik büyümesi) nedenleri ve belirtileri: Hipertrofi, büyümüş tonsil içinde foliküllerin (B hücrelerinin) genişlemesidir. Tonsil hipertrofisi, inflamatuar değişiklere takiben büyüklük artışı, özellikle tonsil stromasındaki konnektif dokuda ve tonsil kriptlerinde, hücresel depris ve tuz depozitlerinin kriptleri tıkaması sonucunda meydana gelmektedir. Tonsil hipertrofisinin nedenleri arasında genetik faktörler, beslenme, kişisel değişiklikler, lokal ve sistemik enfeksiyon dönemleri (özellikle viral ve bakteriyel), sigara dumanına maruz kalma, tangier hastalığı, tonsil tümörleri, fungal enfeksiyonlar gibi durumlar vardır. Tonsil hipertrofisi kişinin beslenmesini, solunumunu etkileyebilir, horlamaya neden olabilir, uyku apnesine neden olabilir, uyuklama hallerine neden olabilir, yutma güçlüğüne neden olabilir, sabah baş ağrısına neden olabilir, boğaz ağrısına neden olabilir.
Adenoid hipertrofisi (geniz eti büyümesi) nedenleri ve belirtileri: Adenoid hipertrofisi (geniz eti büyümesi) çocukluk çağında sık karşılaşılan bir hastalıktır. Fakat fizyolojik olarak erken çocukluk döneminde başlayan bu büyüme 4 yaş civarlarında maksimum boyuta ulaşırken ilerleyen yaşlarda genellikle küçülme eğilimindedir. İmmün yetmezlik, immünglobulin düşüklüğü, alerjik durumlar, enfeksiyonel durumlar gibi nedenler adenoid gelişimine yol açabilir. Adenoidin büyüklüğüne göre ortaya çıkan şikayetler değişiklik gösterebilir. İki taraflı burun tıkanıklığı, uyku apnesi dahil bazı uyku bozuklukları, yine adenoidin büyüklüğüne göre sık üst solunum yolu enfeksiyonuna neden olması gibi belirtiler görülebilir.
Lipomatöz hipertrofi nedenleri ve belirtileri: Lipomatöz hipertrofi, interatriyal septumun miyokardiyal lifleri arasında aşırı yağ depolanması nedeni ile kalınlaşması sonucu gelişen benign (iyi huylu), nadir görülen bir durumdur. Lipomatöz hipertrofi kadınlarda, yaşlılarda, uzun süre kortizon tedavisi alanlarda ve obezlerde daha sık görülür. Lipomatöz hipertrofi belirtileri arasında çabuk yorulma, nefes darlığı, ritim bozukluğu gibi belirtiler vardır.
Bular gibi hipertrofi türleri vardır. Bu hipertrofi türlerinin tedavilerinde de nedenlerine yönelik ya da büyümeyi ortadan kaldırmaya veya büyümeyi durdurmaya veya şikayetlere yönelik şeklinde tedaviler uygulanabilir.
Benzer sağlık yazıları
- Atrofi nedir ve atrofi tipleri
- Hipertrofik kardiyomiyopati nedenleri ve tedavisi
- Sporcularda kalp büyümesi neden olur
- Adenoid (geniz eti büyümesi) nedenleri ve tedavisi
- Egzersizin kas hücrelerine ve kaslara olan etkisi nedir
2 Yorum