Hepatit B hastalığı nedenleri ve tedavisi
Hepatit B hastalığı, halk arasında sarılık olarak ta adlandırılan hepatit B diye bilinen virüsün neden olduğu bir karaciğer hastalığıdır. (HBV) şeklinde kısaltılmış adıdır. Virüs oldukça bulaşıcıdır. Hepatit karaciğerin şişmesi ya da iltihaplanması olarak değerlendirilir.
Hepatit B hastalığına yakalanan kişiler kimi zaman tam olarak iyileşir ve bir daha bu sorunu yaşamazlar. Bazende hepatit B hastalığı geçirenlerde bu hastalık kronikleşir. Kronikleşen hepatit B hastalığı genelde taşıyıcılarda görülür. Kronik olarak bu hastalığı taşıyan kişiler bu hastalığa ait sağlık sorunları yaşadıkları gibi, bazı hastalarda ise herhangi bir sorun yaşanmaz.
Hepatit B hastasının tamamen iyileşmesi ya da hastalığın kronikleşmesi o hastanın yaşına bağlıdır. Yeni doğan bebeklerin % 90’ı, 1 ve 5 yaşlarındaki çocukların % 20 veya 50’si, daha büyük çocukların ve erişkinlerin % 1 veya 10’u kronik hepatit B hastası olurlar. Kronik olarak hastalığı taşıyan kişiler çoğunlukla ömür boyunca hastalığı bulaştırabilirler ve hastalarda süreklilik arzeden hepatit gelişebilir ve yıllar sonra bu durum siroz ya da karaciğer kanseri gibi rahatsızlıklara neden olabilir.
Hepatit B belirtileri
Hepatit B belirtileri hastaların çoğunda ilk bulaştığı dönemde herhangi bir belirti göstermeyebilir. Hepatit B belirtileri ortaya çıktığında ise genel olarak sarılık (ciltte ve gözlerde sararma), koyu idrar çıkarma, dışkının soluk renkli olması, yorgunluk, karın ağrısı, iştahsızlık, mide bulantısı, kusma ve eklem ağrıları gibi belirtileri görülebilir.
Hepatit B nasıl bulaşır?
Heaptit B hastalığı, hepatit B virüsü taşıyan kan veya diğer vücut sıvılarının (tükürük, meni ve vajinal salgılar) başka birinin vücuduna şu yollardan girmesi ile bulaşır.Çatlak deri, sümük dokular (mukoza), bu hastalığın bulaştığı kimseler ile aynı enjeksiyonu kullanmak, iğne yaraları kanalıyla ya da hastalık bulaşmış diğer malzemeleri kullanmak gibi yollardan bulaşabilir.
Hastalığı taşıyan kişiler ile cinsel ilişkiye girilmesi ve hepatit B aynı zamanda, hastalığın olduğu anneden doğum sırasında bebeğe de bulaşabilir. Ayrıca hemodiyaliz hastalarında, sağlık bakım çalışanlarında, hepatit B hastalığının yaygın olduğu ülkelerde doğan bebeklerde, hepatit B hastası ile aynı evde yaşayanlarda ve tutuklularda hepatit B hastalığının bulaşma oranı daha yüksektir.
Hepatit B hastalığı teşhisi
Hepatit B hastalığının teşhisi iç hastalıkları uzmanının yapacağı bir kan tahlili ile, kişinin geçmişte hepatit B hastalığı geçirdiğinin ve hastalığı kronik olarak taşıyıp taşımadığının tanısını koymak mümkün olabilir. Karaciğer işlev testi gibi testler, karaciğerin zarar görüp görmediğini anlamaya yetebilir.
Hepatit B hastalığı tedavisi
Hepatit B tedavisinde hastaların bazıları anti- viral tedavinin faydasını görebilirler. Yapılması gereken tedaviyi hastanın doktoru planlar. Kronik hepatit B taşıyıcısı olan hastaların karaciğerlerine dikkat etmeleri ve hepatit A aşısı olmaları gereklidir. Hepatit B hastalarının alkolden ve sigaradan uzak durmaları önemlidir. Akut hepatit B hastalığında hastaya istirahat ve aşırı aktiviteden kaçınma önerilir. Beslenmesine dikkat etmelidir ve gerekir ise destek tedavisi uygulanır.
Hepatit B hastalığı aşısı ve korunma
Hepatit B vücuda girmemiş ise korunması mümkün olan bir hastalıktır ve en etkili korunma yolu aşılanmak ile olur. Aşının koruyuculuğu % 90-95 arasıdır. Hepatit B aşısı taşıyıcılara ve hasta durmda olanlara yapılmaz.Hepatit B hastaları ile birlikte yaşayanlara, sürekli kan veya kan ürünleri ile yakın temasta olmak zorunda olan sağlık çalışanlarına, berberlere, yurtlar ve askeri birlikler gibi ortak kullanım alanlarının ve eşyalarının çok olduğu toplu yaşayanlara hepatit B virüsü aşısı yapılması gereklidir. Hepatit B aşısı olacak kişilere önce kan testi yapılır ve kan testi uygun çıkar ise aşı uygulama işlemi gerçekleştirilir.
Aşı yapılan kişi veya kişilerde bağışıklık kazanılmamış ise tekrar aşılama yapılır. Bu aşı sayesinde 15 sene bu virüsten korunmak mümkündür. Hepatit B aşısı Türkiye’de yeni doğan bebeklerde rutin olarak yapılan aşı takvimine dahil edilmiştir. Hepatit B aşısı her yaşta yapılır. Hepatit B aşısının ilk yapılan tarihi 0’ıncı ay olarak kabul edilerek, ilki 0’ıncı ayda, ikincisi 3’üncü ayda, üçüncüsü 6 veya 9’uncu ayda olmak üzere 3 doz şeklinde kas içerisine uygulanır.