Trigliserit nedir?
Trigliseritler vücudun enerji depolarını oluşturur ve yağın doğada bulunduğu şeklidir. Trigliseritlerin de aynı kolesterol gibi bir kısmı vücutta üretilirken bir kısmı da besinlerle alınır. Kolesterol kadar zararlı olmasa da, kanda triglerit yüksekliği kalp damar hastalığı riskini arttırır.
Vücudun yağ depolarının %90 kadarı tirigliserit’ten oluşur. Görevleri insan metabolizmasında enerjiyi sağlamak ve enerjiyi depolamaktır. Enerjinin fazlası (karbonhidratlar, yağlar ve proteinler ile alındığında) vücudun ihtiyacından fazlası trigliserite dönüştürülür ve yağ olarak depolanır. Trigliseritler karaciğer ve yağ dokusunda sentezlenir.
Hamilelikte trigliserit yüksekliği neden olur?
Hamilelikte de trigliserit oranında yükselme görülebilir. Hamilelik ilerledikçe üçüncü aylardan sonra da yükselmeye devam edebilir. Genelde bu yükselme doğumdan sonra düzelme gösterir. Anne karaciğerinde serbest yağ asitlerinden tirigliserit sentezi artışını sağlayan en önemli hormonal faktör son trimestere doğru ilerleyici artış gösteren östrojen hormonudur. Hamilelikte de bazı nedenlere bağlı olarak trigliserit yüksekliği oluşabilir. Kolesterol ve trigliserit yüksekliğinde genetik yatkınlık söz konusu olabilir.
- Beslenme bozukluğuna bağlı
- Hamilelik sırasında hormonların dengesinin bozulmasına bağlı
- Diyabetis mellitusa (şeker hastalığına) veya gebelik şekerine bağlı
- Preeklampsiye bağlı
- Tiroid hastalıklarına bağlı
- Kronik böbrek yetmezliğine bağlı
- Ani kilo almaya bağlı
- Strese bağlı
- Hareketliliğin kısıtlanmasına bağlı
- Uyku bozukluğuna bağlı olarak hamilelik döneminde kolesterol ve trigliserit yüksekliği görülebilir.
Hamilelikte trigliserit yüksekliği
Trigliserit yüksekliği belirtileri
Trigliserit yüksekliği genellikle sessiz ve herhangi bir şikayete neden olmadan seyir gösterir. Doktor hastayı kontrol ederken göz altlarında ve vücudunun belli bölgelerinde yağ birikintileri gördüğünde, hastanın tansiyonu yüksek ise, kolesterolü yüksek ise bir yağ metabolizma bozukluğu olduğunu düşünerek gerekli tahlilleri ister.
Hamilelikte trigliserit yüksekliği teşhisi
Hamilelikte yüksek kolesterol seviyesini ölçmek için kan tahlilleri yapılır. Tahlil öncesinde aç karnına olmak gerekir. Alınan kan örneği ile ldl kötü kolesterol ve hdl iyi kolesterol ve trigliserit oranı değerlendirilir. Kandaki kolesterol her bir litre kan başına düşen ve milimol adı verilen birim ile mmol litre ölçülür. Kardiyovasküler hastalık riski olan ve kolesterol seviyesi yüksek olan hamilelerde yaşam tarzı değişikliği ve çok gerekli durumlarda tedavi verilebilir.
Hamilelikte trigliserit yüksekliği tedavisi
Hamile kadının trigliserit değerlendirmesinde bazı hastalıkların yanı sıra yaş, kaçıncı hamilelik ve genetik nedenler de hesaba katılır. Hamilelik döneminde çok gerekmedikçe ilaç tedavisi uygulanmaz. Bu nedenle beslenme şeklinde değişiklik ve uygun diyet ve hamilenin de yapılabileceği egzersizler ve yürüyüş önerilir.
Kolesterol, trigliserit ve lipoprotein sevileri doğumdan sonra değişen hızlarda azalma gösterir. Bu düşüşün sebebinin emzirmenin devam etmesine bağlı olduğu düşünülmektedir. Yani bebeğini emziren annelerde bu tür bozukluklar doğumdan sonra kendiliğinden de düzelebilir, bu nedenle emzirme hem annenin sağlığı hem de bebeğin sağlığı için son derece önemlidir. Eğer doğumdan sonra trigliserit ve kolesterol sevileri düşmez ise bu durumun altında yatan neden de araştırılır ve gereken durumlarda hem nedene yönelik hemde bu değerleri düşürmeye yönelik tedaviler verilebilir.
Trigliserit seviyesi nasıl düşürülür?
Trigliserit yüksekliğini yaşam tarzı ve beslenme tarzı değişiklikleri ile düşürmek kolesterol yüksekliğini düşürmekten daha kolaydır. Trigliserit yüksekliği olan hamilede öncelikle bu duruma neden olan bir hastalığın (örneğin şeker seviyesi yüksek veya gebelik şekeri varlığı, tiroid hastalığı, kronik böbrek hastalığı, obezite gibi) olup olmadığının araştırılması önemlidir.
Altta yatan bir neden yok ise tirigliserit yüksekliğinin yaşam ve beslenme tarzı değişikliği ile kontrol altına alınması sağlanır.
- Katı yağlardan uzak durmak ve sıvı yağları tercih etmek
- Şekerli yiyecekleri azaltmak
- Sebze, meyve, yeşillik, tahıl, baklagiller içerikli ve posalı beslenmeye özen göstermek
- Düzenli yürüyüş ve düzenli hamilelik için uygun olan egzersizleri yapmak
- Düzenli ve dengeli uyku, stresten kaçınmak gibi önlemler sayesinde hamilelikte trigliserit yüksekliği düşürülebilir veya önlenebilir.
Trigliserit ve kolesterol aynı hastalık mıdır?
Hem kolesterol hem de trigliserit kanda bulunan yağlardır.
Kolesterol kanda bulunan yağ benzeri bir maddedir ve hücre yapısında ve hormonların yapısında kullanılır. Trigliserit ise yağın kendisidir ve her ikisinin de yüksekliği kalp damar sağlığını olumsuz etkiler fakat trigliserit yüksekliği olan kişilerde kolesterol yüksekliği bulunmasa bile risk söz konusu olabilir.
Benzer sağlık yazıları
- Hamileler için önemli bilgiler
- Gebelik şekeri nedir
- Hamilelikte venöz tromboz
- Hamilelikte amniyon sıvısı fazlalığı neden olur
- Hamilelikte yüksek tansiyon neden olur
