Genç kızlar ve polikistik over sendromu
Genç kızlarda ve ya kadınlarda, yumurtalıklar’da çok sayıda kist nedeni ile meydana çıkan sendromdan şüphelenilmesi için en çok rastlanan belirti adet düzensizliği, özellikle adet günlerinde gecikme olmasıdır. İkinci olarak görülen belirti ise tüylenme sorunu, genç kızların genelin de adet düzensizliğinden daha fazla önemsenmektedir. En fazla erkekler de sakal çıkan bölgelerde tüylenme görülsede, göbek bölgesinde, göğüs uçlarında, sırtta ve bacak içlerinde oluşan tüylenme genç kızların canını daha fazla sıkan bir problem haline gelmektedir. Özellikle, çenede, şakaklarda ve boyunda başlayan tüylenme estetik açıdan problem yaratabilir.
Polikistik over sendromu olan genç kızlar da ve kadınlar da görülen cilt sorunları sadece tüylenme ile sınırlı olmadığı gibi, bu kızların ciltleri daha hassas ve yağlı olduğu için sivilce ve kaşıntı gibi sorunlarıda olmaktadır. Bunların dışında, kilo artışı, şişmanlama sorunu bu raharsızlığın olduğu kızların yarısında görülmektedir. Kilo alımının nedeni hormonal dengesizlik olup, (insülin direnci) kilo almaya neden olur. Bu tür kilo almanın özelliği merkezi şişmanlığı meydana çıkarıp, Yağların, genelde göbek, bel ve karın çevresinde depolanmasıdır.
Polikistik over sendromu olan kızları bekleyen sorunlardan biride ileride hamile kalamama, ve ya sık düşük yapma riskinin ortaya çıkma ihtimalidir. Özellikle, ergenlik çağından sonra adet düzensizliği, kilo problemi ortaya çıkan, tüylenme sorunu olan, akne ve tüylenme problemi bir türlü çözülemeyen, genç kızlarda polikistik over sendromu akla getirilmelidir. Bu belirtilere rastlanıldığında çok geç kalmadan endokrinoloji ve ya kadın doğum uzmanına baş vurmak önemlidir. Bu hastalığın tanısı, doktor muayenesinde, bazı hormonal kan tahlilleri ile ve ultrason görütülerinde, hastanın yaşadığı belirtileri de değerlendirerek tanıyı koymak mümkündür.
Polikistik over sendromunda beslenme
Dünyanın, genelinde özellikle akdeniz Ülkelerinde milyonlarca kadında ve genç kızlarda polikistik over sendromu menapoz öncesi dönemde (15-45) yaşları arasındaki kadınların ortalama ( % 10) da polikistik over sendromu na rastlanmaktadır. Diğer bir sürü hastalık gibi polikistik over sendromunun nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Stres, obezite, insülin direnci, sinir sistemindeki bazı hormonların salınımındaki bozukluklar ve genetik yatkınlık bu hastalığın meydana çıkmasında önemli yeri bulunmaktadır. Bu hastalıkla, baş edebilmek için yaşam tarzında ve beslenmede önemli değişiklikler yapmak gerekmektedir.
Eğer, fazla kilo problemi var ise bu kiloları bir an önce vermek, insülin direnci ve şişmanlığın neden olacağı diğer sorunlar başlamadan önce, tedavinin seyri açısından oldukça önemlidir. Kilo verme sırasında beslenme alışkanlıkları değiştirilmeli ve yaşam şekli haline getirilmelidir. Dengelenmiş bir diyet programı uygulanıp, karbonhidrat, protein ve yağların dengede tutulduğu diyet hazırlanmalıdır. Az ve sık beslenme şekli seçilmeli üç saat aralıklar ile üç ana öğün, üç te küçük ara öğün şeklinde beslenerek, kan şekeri dengede tutulmalıdır.
Beslenmede, şeker oranı düşük, posa miktarı yüksek olan, yani glisemik indeksi düşük olan gıdaları seçmeye çalışılmalıdır. Posa açısından zengin olan meyve, sebze, baklagiller, kepekli besinler, çavdar, yulaf, tam buğday ekmeği ve bulgur yüksek oranda lif ve posa içerdiği için bu besinleri öğünlerde daha fazla yer verilmesine özen gösterilmelidir. Porsiyon kontrolü yapmak, yemekleri yavaş yemek, besin guruplarından lezzetli olanları değil sağlıklı olanları tercih etmek, tam yağlı süt ürünleri yerine yarım yağlı ve ya yağsız olanları tüketmek, kızartmalardan, hamur işlerinden ve hazır yemeklerden uzak durmak gibi beslenme şeklini uygulamak polikistik over sendromu hastalığından korunmak için önemlidir. Ayrıca, beslenme şeklinin yanı sıra yaşam şekli değişikliği de önemli olup, düzenli yürüyüş, sportif yaşam ve düzenli egzersiz yapmak hareketli bir yaşam tarzı uygulamak ta en az beslenme kadar önemlidir.