Yemek borusu reflüsü belirtileri ve tedavisi
Gastroözofagial reflü veya yemek borusu reflüsü (GÖRH) hastalığı günümüzün en yaygın hastalıklarından biridir ve her yaş grubunda sıklığı giderek artmaktadır. Gasroözofagial reflü (GÖRH), mide içeriğinin istem dışı özofagusa (yemek borusuna) geri kaçması nedeni ile ortaya çıkan tablodur. Aynı zamanda gastrointestinal traktusun önemli bir savunma mekanizmasıdır. Midenin aşırı dolu ve gergin olduğu durumlarda hava ve sıvı geri kaçışı ile dekompresyon sağlanır.
Gastroözofagial reflüye neden olan faktörler
Reflü yaşamın ilk öğününden son öğününe kadar insanlar ile beraberdir ve her yemekten sonra ortaya çıkar.Sağlıklı bireyler her gün defalarca yineleyen bu durumu fark etmezler. Gastroözofagial reflüye neden olan faktörler genellikle obstrüktif uyku apnesi sendromu, stresli yaşam tarzı, aşırı kilo problemi veya obezite, Zolinger Ellison sendromu, hiperkalsemi, özofagial dismotilite gibi problemler gastroözofagial reflüye neden olabilir. Gastroözofagial reflü sıklık ve süresinde artış göstererek hissedilir hale geldiğinde hastalık oluşumu söz konusudur. Bu artışın diğer önemli nedenleri günümüzün sosyoekonomik yaşam koşulları, modern kentsel yaşam, hazır ve hurda (junk food) gıda tüketiminin artması, hiper market kültürü ve küresel mutfak gibi nedenlerdir.
Gastroözofagial reflü belirtileri
Gastroözofagial reflüsünün yetişkinlerde görülen belirtileri göğüste yanma hissi ve midede ekşime, mideden ağıza acı su gelmesi (regürjitasyon), ağrılı yutma, boğaz ağrısı, bulantı, göğüs ağrısı, yemek borusunda yara oluşması, yemek borusu darlıkları, barret özofagus gelişimi, yemek borusu adenokarsinomu gibi belirtiler görülebilir.
Gastroözofagial reflü teşhisi
Gastroözofagial reflü tanısı pH monitörizasyonu, baryum X – ışınları, özofagial manometri ve özofagogastroduodenoskopi tetkikleri gibi tetkikler kullanılır. Günümüzde GÖRH tanısında altın standart olarak kabul gören yöntem pH monitörizasyonudur. pH monitörizasyonu hastalığı teşhis etmede en objektif yöntem olmasının yanı sıra, medikal veya cerrahi tedaviye yanıtlarının izlemesi amacı ile de kullanılır. Klinik olarak, kısa süreli proton pompası inhibitörleri ile tedavi sonrası şikayetlerde azalma olması da GÖRH tanısında yardımcı olur.
Gastroözofagial reflü tedavisinde korunma yöntemleri
Gastroözofagial reflü tanısı konulan hastaya öncelikle hastanın kendi alacağı önlemler önerilir. Hastanın yaşam tarzında alacağı önlemler sayesinde reflü şikayetlerinde azalma sağlanabilir.
Uyku pozisyonu ile ilgili önlem : Baş ve vücut bölgesi en az 30 derece yukarıda kalacak şekilde, sırt altına yastık konularak yatılması yemek borusunun mide seviyesinden daha yukarıda olmasını sağlar iken, sol tarafa yatılması da midenin yemek borusu hizasından aşağı inmesini sağlar.
Beslenme zamanı ve miktarı ile ilgili önlemler : Çok miktarda yemek yenmesinden ve uyumadan en az 2 saat önce yemek yemekten kaçınmak gibi önlemler ile mideden yemek borusuna mide asidinin kaçması önlenebilir.
Kilo sorunu ile ilgili önlem : Vücut yağ oranının azalması mide üzerindeki ve yemek borusunun alt kısmında bulunan sifinkter üzerindeki baskıyı azaltır ve kilo vermek reflü hastalığında önemlidir.
Giyim tarzı ile ilgili önlemler : Karın ve mide bölgesini sıkan, dar kıyafetler giymekten kaçınmak gerekir. Özellikle yatarken dar kıyafetlerin giyilmesi yemek borusu ve midenin yatar pozisyonda iken aynı hizada olması nedeni ile reflüyü arttırır.
Sigara kullanımının bırakılması : Sigara kullanımının reflüyü arttırdığına dair bilgiler vardır. Özellikle alt uç sifinkterinin kas tonusundaki azalma ve midedeki asit salgısının artmasının sigara kullanımı ile ilişkisi söz konusudur.
Gastroözofagial reflü tedavisi
Alınan önlemlere rağmen geçmeyen gastroözofagial reflü şikayetinin mutlaka tedavisinin yapılması gereklidir. Çünkü reflünün tedavisi yapılmaz ise yemek borusu tahrişine neden olarak ülserleşmeye neden olur. Gastroözofagial reflü tedavisinde öncelikle asit oranını azaltmak, oluşan tahrişi tedavi etmek amacı ile ilaç tedavileri uygulanır. Midede reflüye neden olan helicobacter pylori ve Campy lobacter pyloridis olarak adlandırılan midede bulunan Gram- negatif denilen bir bakterinin saptandığı hastalarda antibiyotik tedavisi verilir.
Gasroözofagial reflünün cerrahi tedavisinde standart yöntem olan Nissen Fundiplikasyonu ameliyatıdır. İlaç tedavisi ile iyileşmeyen ya da alt özofagus sifinkterinde yetersizliğe neden olan hiatal fıtığı varlığında cerrahi tedavi uygulanır. Bu yöntem genellikle laparoskopik yöntem olarak uygulanır.
Gastrit neden olur?Yemek borusu kanseri–Reflü hastalığı nedenleri
