Anne karnında bebeğin kalp hastalığı teşhis edilir mi?
Doğumsal kalp hastalıkları yeni doğan bebeklerin % 1’inde rastlanan ve bebeklerde en sık tespit edilen doğumsal rahatsızlıklardan dır. Bu kalp anomalilerinin son yıllarda anne karnında tanısı, bazı durumlarda da tedavisi mümkün olabilir. Ultrasonografik dalgalar ve özel sistemler ile bebeğin kalbinin anne karnında değerlendirilmesi işlemine fetal ekokardiyografi adı verilir. Fetal ekokardiyografi görüntüleme yönteminden sonra, tanısı konulan kalp rahatsızlıklarında ne yapılacağı ve tedavisi konusunda alternatifler değerlendirilir.
Hamilelikte fetal ekokardiyografinin önemi nedir?
Doğumsal kalp anomalileri en fazla görülen rahatsızlıklardan olduğu için, anne karnında fetal ekokardiyografi tanı yöntemi ile bebekteki kalp anomalileri tanısını koymak mümkündür. Fetal ekokardiyografinin hem bebeğe hemde anneye zararı bulunmamaktadır. Bu yöntem Avrupa ülkelerinde hamilelerin genelinde güvenle uygulanmaktadır.
Annede fetal ekokardiyografinin yapılması gerekli olan durumlar, hamilelikte bulaşıcı hastalık geçirildiğinde, annede kronik hastalıkların, (şeker hastalığı, romatizma, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, Akdeniz ateşi hastalığı (fmf) ve benzeri hastalıkların) varlığında, hamilelikte ilaç kullanıldığında ve radyasyona maruz bırakan görüntüleme yöntemlerinin (bilgisayarlı tomografi ve benzeri yöntemlerin) hamilelik döneminde kullanıldığında, daha önceki hamileliğinde ölü doğum veya düşük öyküsü olan hamilelerde ve ileri yaşlarda hamilelik oldu ise, bu gibi durumlarda hem doğacak olan bebeğin, hemde annenin sağlığı açısından fetal ekokardiyografi yapılması oldukça önemlidir.
Bebek için fetal ekokardiyografi yapılması gereken durumlar, kromozom anomalisi ya da şüphesi bulunuyor ise, ultrasonografi görüntülemede kalp ile ilgili veya kalp dışı anomali şüphesi var ise, ritim bozukluğu tespit edildi ise, ense kalınlığı yüksek ve bebekte gelişme geriliği var ise bu gibi durumlarda ve ailede doğuştan kalp hastalığı olan aile yakınlarının bulunması durumunda fetal ekokardiyografi yapılması erken tanı için gerekmektedir.
Fetal ekokardiyografi anne karnındaki bebeğe zararlı mıdır?
Fetal ekokardiyografi yöntemi ultrasonografi görüntüleme yönteminden farklı olmayan ve ses dalgaları ile yapılan, perinatoloji eğitimi almış kadın doğum uzmanı tarafından uygulanan bir yöntemdir. Bebeğe herhangi bir yan etkisi ya da zararı olmadığı gibi, 20 dakika kadar zamanda işlem tamamlanır ve ciddi anomali şüphesinde biraz fazla sürebilir. Fetal ekokardiyografi, ultrasonografi işleminde olduğu gibi anne sırt üzeri yatar durumda iken karından yapılan bir işlemdir. Fetal ekokardiyografi hamileliğin 19-23’üncü haftaları arasında yapılabilir ve ciddi kalp anomalisi şüphelerinde hamileliğin 16’ıncı haftasından sonra yapılması gerekebilir. Çünkü 23’üncü haftadan sonra bebeğin kemik gelişimi nedeni ile işlem zorlaşabilir.
Fetal ekokardiyografi sayesinde bütün kalp hastalıklarının tanısı konulabilir mi?
Fetal ekokardiyografi yöntemi iyi bir çocuk kardiyolojisi tarafından yapılır ise doğruluk payı ortalama % 90’ının üzerindedir. Bu yöntem özellikle kalp hastalıklarının tanısını koymada oldukça değerli bir yöntemdir. Fakat çok küçük olan defektler (delikler) ve anne karnında normal olan açıklıklar bebek doğduktan sonra tanısı konulabilir. Fetal ekokardiyografi yöntemi ile anne karnında tanısı konulamayan küçük problemler bebek doğdukdan sonra zarar vermezler. Böyle bir durumun önemli tarafı, anne karnında normal olan deliklerin doğumdan sonra devam eder ise çocuğun kalp hastası olabilme ihtimali yüksektir. Bu gibi durumlarda fetal ekokardiyografi yapılan bebeklerde doğum sonrası çocuk doktoru gerek duyar ise normal ekokardiyografi yapılması gerekebilir.Fetal ekokardiyografi yönteminin avantajları
Doğumsal kalp hastalığının önceden tanısının konulması anne ve bebek açısından oldukça önemlidir. Ritim bozuklukları gibi, anne karnında bebeğin ölümüne neden olabilecek kalp sorunlarını hamilelikte tedavi etmek günümüzde mümkündür. Kalbinde herhangi bir problem olan bebekte doğumdan sonra öğrenmenin, hem anne hemde bebek açısından bazı zararları vardır. Çünkü, bazı kalp hastalıklarında tedavi şansını saatler bile değiştirebileceği gibi, doğum anjiyo ve ameliyat edilebilecek bir hastanede yapılmalıdır. Bu gibi durumlarda doğum sırasında, çocuk kardiyologları tedbirli davranmalıdır. Hatta bazı doğumsal kalp hastalıkları, anneye de zarar verebileceğinden erken doğum veya hamileliğe son vermek gerekebileceği için, bunlar gibi erken teşhis hakkında bilgiler veren fetal ekokardiyografi anne ve bebeğin sağlığı açısından oldukça önemlidir.
Çocuklarda ritim bozukluğu –Çocuklarda doğumsal kalp hastalıkları