Faktitiyöz hastalık nedir?
Faktitiyöz hastalık, hastanın semptomlarının gerçek hastalığın semptomlarına benzediği, ancak hasta tarafından uydurulan veya kontrol edilen bir hastalık grubudur.
Faktitiyöz hastalık türleri
Bu durumun ilgi çekmekten daha açık bir sebebi yoktur; hasta rolü yapma arzusu, bakım altına alınmak veya korunmak amacıyla günlük hayattan uzaklaşma isteğidir. Faktitiyöz hastalık, malingeringden (hastalık numarası yapmaktan) farklı bir durumdur, çünkü malingering durumunda hastalık numarası yapan kişinin belirli bir amacı vardır (örn. işten kaçmak gibi). Faktitiyöz hastalık grubuna dahil sendromlar arasında en bilinenleri Münchausen sendromu, vekaleten Münchausen sendromu ve Ganser sendromudur.
Münchausen sendromu kısaca nedir?
Münchausen sendromu nedir? Faktitiyöz hastalık türlerinden en bilineni Münchausen sendromudur. Bu durum fiziksel semptomlarla karakterize edilir. Bu durumun vekaleten Münchausen sendromu tipi de vardır ve sendromun bu tipinde hastalık hikayeleri genellikle anneler tarafından çocukları için uydurulur. Anne kucağında hasta olduğunu iddia ettiği ve bazen de kasıtlı olarak hastalık yarattığı çocuğuyla acil servise başvurur.
Münchausen sendromu nedenleri: Hastalığın asıl nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Fakat kişinin kendini ve gerçeği algılamasındaki bir bozuklukla ilişkili olduğu düşünülmektedir. Görülme oranı tam olarak bilinmemekle birlikte kadınlarda daha sık görüldüğü hakkında bilgiler vardır.
Münchausen sendromu belirtileri: Rahatsız olan kişiler var olan fiziksel problemlerini abartabilirler ve hatta kendini yaralayabilirler (örn. boğazının iç kısmını keserek kan kustuğunu, mide kanaması geçirdiğini söyleyebilirler). Gereksiz yere, özellikle invaziv tanı işlemleri veya cerrahi işlemleri dahi kabul edebilirler ve hatta defalarca ameliyat geçirmiş olabilirler. Bu tip hastalar, hastalanmak ve bu sayede ilgi görmek isterler, stres altındaki zor dönemlerinde bu tip davranışlara daha yatkındırlar. Vekaleten Münchausen sendromunda ise kişi hastalık hikayelerini kendisi için değil çocuğu veya vekaleti altında, korunmaya muhtaç kişiler için uydurur. Bu durum literatürde özel bir çocuk istismarı türü olarak geçmektedir.
Münchausen sendromu tedavisi: Hastalığı teşhis etmek oldukça zordur. Çünkü bu kişiler doktorları yanıltmak için ellerinden geleni yaparlar. Örneğin idrar testi istendiğinde gizlice parmaklarını kesip idrara kan karıştırırlar, boğazlarının iç kısmını keserek kan kusmaya çalışırlar, felç oldum diye doktorlarını ya da akrabalarını ararlar. Bu nedenle bu hastalığın teşhisi zordur. Hastalığın tanısı zor olduğu için gerekli araştırmaların yapılması son derece önemlidir. Tanı netleştikten sonra hasta psikiyatri kliniğine yönlendirilir. Çünkü bu hastalarda birincil tedavi psikoterapi ile yapılır ve kişinin sosyal hayata uyumu sağlanır.
Ganser sendromu kısaca nedir?
Ganser sendromu nedir? Ganser sendromu daha önce bir faktitiyöz bozukluk olarak sınıflandırılan nadir bir disosiyatif bozukluktur. Bu durum bazen saçmalık sendromu, balderdash sendromu, histerik psödodansi veya hapishane psikozu olarak da adlandırılır. Sendrom, şizofreni, depresif bozukluklar, toksik durumlar, parezis, alkol bağımlılığı ve diğer zihinsel bozuklukları olan kişilerde görülebilir.
Ganser sendromu nedenleri: Bu durumun nedeni tam olarak bilinmemektedir, ancak aşırı strese bir tepki olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir. Ganser sendromu belirtilerine fiziksel problemler de neden olabilir. Bunlar; alkolizm, kafa travması, Tourette sendromu, inme ve frontal temporal lob demansı gibi durumlar sayılabilir.
Ganser sendromu belirtileri: Ganser sendromunda semptomlar psikolojiktir. Kişi sorulara saçma veya yanlış cevaplar verir. Bireyler basit sorulara yaklaşık cevaplar da verirler. Örneğin ”bir kedide kaç bacak vardır?” sorusuna üç bacak vardır yanıtını verebilirler. Kişi halüsinasyonlar görebilir.
Ganser sendromu tedavisi: Tedavinin ilk amacı, kişinin kendisine ve başkalarına zarar vermediğinden emin olmaktır. Hastanın kendisine veya başkalarına karşı tehlike oluşturması durumunda psikiyatrik kontrol altında hastaneye yatırılması gerekebilir. Başka bir organik nedenin olup olmadığının araştırılması için nörolojik değerlendirme de gerekir. Tedavi psikoterapi şeklinde yapılır. Gereken durumlarda ilaç tedavisi de uygulanabilir.
Benzer sağlık yazıları
- Psikoz nedir ve neden olur
- Hastalık hastalığı nedir ve neden olur
- Tourette sendromu nedir ve neden olur
- Psikoterapi nedir ve ne için uygulanır
