Serbest cisimler, bir eklem içindeki kemik, kıkırdak veya kapsül parçacıklarıdır. Osteoartrit, osteokondritis dissekans ve romatoid artrit gibi eklemlere hasar veren durumlarda serbest cisimler ortaya çıkabilir. Diğer nedenler arasında travmalar ya da kırıklar sayılabilir. Özellikle diz çevresinde görülmekle birlikte kalça, dirsek, omuz ve diğer eklemlerde de görülebilir.
EKLEM FARESİ (SERBEST CİSİMLER) BELİRTİLERİ
Parçacıklar (serbest cisimler) eklemin kilitlenmesine neden olarak şiddetli ağrı yaparlar. Hastalarda kilitlenme, hareket kısıtlılığı ve şişlik gibi belirtiler de olabilir.
SERBEST CİSİMLERİN VARLIĞI NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Hastalar, hareket sırasında bir cismin içeride hareket ettiğini tarif ederler. X ışınları veya artroskopi (eklemin içinin endoskopla görülmesi) bunların varlığını ortaya çıkarabilir. Artroskopinin eklem faresi (serbest cisimler) çıkartılmasında en önemli avantajı ameliyat süresini azaltması, olgunun en kısa zamanda ayağa kaldırılması ve hatta çoğu zaman hastanede yatırılmasına gerek kalmamasıdır. Diğer bir avantajı ise radyolojik yöntemlerle teşhis edilemeyen eklem farelerinin tespit edilmesidir. Fakat sürekli yer değiştiren eklem faresi varlığında artroskopik işlem ile de teşhis zorlaşabilir.
SERBEST CİSİMLERİN TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Eklemin kilitlenmesini gidermek için nazikçe manipüle edilmesi gerekebilir. Kilitlenme sık ortaya çıkarsa, serbest cisimler artroskopi sırasında veya açık cerrahi yolla çıkarılabilir.
Cerrahi tedaviden sonra fizik tedavi süreci başlar.