Dünya böbrek günü yılın hangi ayında ve neden kutlanır?
Dünya böbrek günü fikrini ilk kez 2003’te Prof. Dr. Joel David Kopple ortaya atmıştır. Dünya Böbrek Günü ilk olarak 9 Mart 2006 tarihinde kutlanmıştır. Dünya Böbrek Günü tüm dünyada her yıl mart ayının ikinci perşembesinde kutlanmaktadır. Dünya Böbrek Günü için paneller, yürüyüşler, konserler, kamuya açık alanlarda tanıtım standları ve billboardlar, radyo ve televizyon programları ve basılı yayınlar ile böbrek sağlığı ve hastalıkları hakkında farkındalık yaratıcı ve bilgilendirici çalışmalar gerçekleştirilmektedir.
Kronik böbrek hastalığı küresel bir salgın durumuna gelmiş bir sağlık sorunudur. Tüm dünya’da erişkinlerin yaklaşık % 10’unda böbrek hastalığı olduğu bilinmektedir. Türk Nefroloji Derneği’nin gerçekleştirdiği CREDIT çalışmasında, Türkiye’de erişkinlerin % 6-7’sinde çeşitli evrelerde böbrek hastalığının bulunduğu gösterilmiştir.
Türkiye’de her 7 kişiden biri kronik böbrek hastasıdır. Kronik böbrek hastalığı genellikle sinsi seyreder ve düzenli tarama yapılmadığı sürece erken evrede teşhisi zordur.
10 kronik böbrek hastasından sadece biri hastalığının farkındadır. Kronik böbrek hastalığı farkındalığın ve erken tanısının düşük olması nedeni ile, hastalık çoğunlukla son dönem böbrek yetmezliği evresinde teşhis edilir.
Kronik böbrek hastalığı ilerleyicidir. Son dönem böbrek yetmezliği gelişen hastaların yaşamını sürdürebilmeleri için diyaliz ve böbrek nakli tedavilerinin uygulanması gerekir. Bu tedavilerin global maliyeti 1 tirilyon dolardan fazladır. Türkiye’de diyaliz tedavisi gören veya böbrek nakli ameliyatı yapılmış 60 binden fazla böbrek hastası vardır ve sağlık bütçesinin % 5’ten fazlası bu hastalar için kullanılmaktadır.
Kronik böbrek hastalığı ülke ekonomisine olumsuz yönde etkiler. Kronik böbrek hastalarında ölüm ve malüliyet riskleri sağlıklı bireylere göre 10-30 kat daha fazladır. Bu hastaların iş göremez olması ve yaşam kalitesinin kötü olması, bu hastaların aile ve sosyal yaşantılarını kötü yönde etkiler ve üretme kapasitelerini düşürür.
Kronik böbrek hastalığı toplum sağlığı açısından tehdit edicidir. Kronik böbrek hastalığı basit ve ucuz kan ve idrar tetkikleri ile teşhis edilebilir. Hastalık erken evrede teşhis edilir ise kronik böbrek hastalığına özgü genel önlemler alınır ve hastalığa neden olan, altta yatan hastalığın tedavisi yapılır. Kronik böbrek hastalığı açısından risk taşıyan kişilerin rutin taramaları yapılır ise tedavisi yapılarak hastalığın ilerlemesi durdurulur.
Kronik böbrek hastalığı nedir?
Kronik böbrek hastalığı, böbrek işlevinin yıllar süren uzun bir dönemde ilerleyici kaybı ile karakterizedir. Böbrek işlevinin kaybı kritik bir seviyeye ulaştığı zaman böbrek yetmezliği gelişir ve vücudun tüm fonksiyonlarını etkileyen ciddi sorunlar meydana çıkar. Kronik böbrek hastalığı uzun süre herhangi bir belirti vermeden seyreder. Kronik böbrek hastalığının en yaygın belirtileri günlük idrar miktarında azalma veya aşırı miktarda idrar yapma, nefes darlığı, çarpıntı, cildin sarımsı kahverengi renk alması, iştahsızlık, çok su içme isteği, tansiyon yükselmeleri, bulanık veya kanlı idrar, geceleri birkaç kez tuvalete kalkma, bilinç bulanıklığı, havale, çocuklarda geceleri idrar kaçırma ve gelişme geriliği gibi belirtiler böbrek yetmezliğinin genel belirtileri olabilir.
Kronik böbrek hastalığı önlenebilir mi?
Kronik böbrek hastalığı önlenebilir. Kronik böbrek hastalığının olumsuz yönlerini engellemenin en iyi yolu hastalığın tedavisinden ziyade hastalığın önlenmesidir. Kronik böbrek hastalığını önleme amaçlı sağlıklı yaşam tarzı değişikliklerinin toplum tarafından benimsenmesi ve uygulanması halinde hastalık önemli derecede kontrol altına alınabilir.Kronik böbrek yetmezliğini önlemek için yapılacak yaşam tarzı değişikleri : Düzenli egzersiz veya yürüyüş, ideal vücut ağırlığını koruma, sağlıklı beslenme, tuzu mümkün mertebe azaltma, yeterli (günde 2- 2 buçuk litre arası) su içme, sigara kullanımından kaçınma, çok fazla alkol tüketmeme, aşırı proteinli beslenmeme, hareketsiz olmamak, aşırı yağlı beslenmemek gibi yaşam tarzı değişiklikleri benimsenmelidir.
Kronik böbrek hastalığı bakımından risk faktörlerini önleme : Kronik böbrek hastalığı için risk altında ki kişilerin düzenli taranması gereklidir. Şeker hastalığı olan kişiler, yüksek tansiyon hastalığı olan kişiler,kalp damar hastalığı olan kişiler, aşırı kilo (obezite) problemi olan kişiler, ailesinde böbrek hastalığı olan kişiler, Akdeniz ateşi hastalığı olan kişiler, sık sık böbrek taşı, kumu dökme sorunu olan kişiler ve benzeri hastalıkları olan kişilerin senede bir iki kez rutin taranması gibi önlemler ile gelişebilecek kronik böbrek hastalığı önlenebilir.
Böbrek hastalıkları ile ilgili benzer sağlık konuları
- Kronik böbrek yetmezliği nedenleri ve belirtileri
- Akut böbrek yetmezliği nedir
- Böbrek iltihabı nedenleri ve belirtileri
- İdrardan kan gelmesinin nedeni nedir
- Diyabetik nefropati nedenleri ve belirtileri