Domuz gribi nedir? Domuz gribi belirtileri
Domuz gribi, son günlerde salgın yapabileceği konusunda haberler çıkan domuz gribi tekrar başladı olarak bilinse de; aslında domuz gribi hep var olan influenza olarak tanımlanan normal grip gibi belirtiler ile başlamaktadır. Domuz gribi belirtileri arasında yüksek ateş ve boğaz ağrısı en yaygın belirtilerdir. Domuz gribi çok hızlı bulaşarak tüm dünyada yaygın bir hastalık olabilme özelliği göstermektedir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından hastalık geniş çaplı salgın olarak kabul edilmiş ve influenza H1N1 virüsü salgını son yılların önemli salgınlarından biri olarak kabul görmüştür.
Domuz gribi mevsimsel bir hastalıktır ve genellikle sonbahar ve kış mevsimlerinde kendini gösterir. Domuz gribinden korunma amacı ile birçok ülkede domuzlara aşı yapılmaktadır. Domuz gribinin en yaygın olduğu yıl 2009 yılı olmuştur. Hastalığın sebebi olan virüs domuzlarda görülen grip virüsü ile benzerlik gösterdiği ve virüsün genetik değişim geçirmesinden dolayı bu grip çeşidi ”Domuz gribi” olarak tanımlanmıştır. Domuz gribi Amerika Birleşik Devletlerinde başlamış ve bölge bölge dünya geneline yayılmıştır.
Domuz gribi belirtileri
Domuz gribinin belirtileri normal grip belirtileri ile benzer belirtilerdir. Belirtiler genellikle yüksek ateş, öksürük, boğaz ağrısı, yaygın vücut ağrısı, baş ağrısı, üşüme ve yorgunluk hissi gibi belirtiler ve bazı insanlarda kusma ve ishal de görülebilir. Domuz gribi özellikle çocuklar, hamileler ve yaşlılarda daha ağır belirtiler ile seyreder. Bu nedenle hastalığın belirtileri başladıktan sonra doktor kontrolü altında tedavi görülmesi gereklidir.
Domuz gribi insandan insana ne kadar sürede bulaşır?
Domuz gribi oldukça bulaşıcı bir hastalıktır ve kısa sürede insandan insana bulaşabilir. Domuz gribi bulaşmış olan kişi, hastalığın belirtileri başlamadan 1 gün önce ve hastalığın belirtileri başladıktan 7 gün sonrasına kadar domuz gribi virüsünü başkalarına bulaştırabilir. Domuz gribi virüsü bulaşmış bir yere dokunulduğunda ve eller yıkanmadan ağza, buruna götürüldüğünde domuz gribi bulaşabilir. Domuz gribi domuz eti yeme ile bulaşmaz. Domuz gribi, normal grip gibi solunum yolu ile bulaşan bir hastalıktır.
Domuz gribi nerelerden bulaşır?
Domuz gribi virüsü ile enfekte olmuş hastanın öksürmesi, hapşırması gibi yollardan tükürük zerrecikleri havaya yayılır ve sandalye, masa ve benzeri yüzeylere yapışır. Başka birisi bu yüzeylere dokunduğunda ellerini yıkamadan ağzına, burnuna götürür ise hastalık bulaşır. Domuz gribi virüsünün masa, sandalye ve benzeri yüzeylerde ne kadar süre canlı kalacağı ısı, nem oranı, yüzey niteliği gibi faktörler ile değişiklik gösterir. Yüzeylerden domuz gribi virüsü bulaşma riskini azaltmak için gripli kişinin dokunduğu yüzeyler dokunulduktan sonra eller mutlaka yıkanmalıdır.
Domuz gribi virüsünün yüzeylerde yaşama süresi nedir?
Domuz gribi virüsü kapı kolu, sandalye, masa, bardak ve benzeri yüzeylerde en az 2-8 saat canlı kalmayı başarmaktadır. Bu tür yüzeylerin sık sık temizlenmesi ve bu yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin yıkanması sayesinde domuz gribi bulaşma riski azaltılabilir.
Grip aşısı domuz gribinden korur mu?
Domuz gribi aşısı % 85-90 oranında koruma özelliğine sahiptir; ancak aşı olunduğunda mutlaka koruyacak diye bir durum söz konusu değildir. Normalde de virüslere karşı yapılan bütün aşılarda % 100’e yakın koruma bulunmamaktadır. Yinede grip aşısı ile % 90 korunmak mümkün olabilir. Özellikle yaşlılara, çocuklara ve hamilelere grip mevsimi girmeden (eylül, ekim aylarında) grip aşısı önerilmektedir. Fakat influenza virüsü o kadar çok değişim gösteren bir virüs ki, her yıl farklı bir biçimde ortaya çıkabilir. Bu nedenle daha önce geliştirilen domuz gribi aşısı günümüzde ne kadar fayda sağlar kesin bir bilgi bulunmamaktadır.
Domuz gribi aşısı nedir?
Domuz gribi aşısı da mevsimsel grip aşısının özellikleri ile benzer özelliktedir. Domuz gribi aşısı 2009 domuz gribi salgınından sonra geliştirilmiş bir aşıdır. Domuz gribi aşısı içeriğinde virüse ait moleküller vardır ve bu moleküller kuş, domuz ve insandan türemiş olan moleküllerdir. Domuz gribi virüsünün doğrudan domuzdan, kuştan veya insandan alınmış olduğunun ayırt edilmesi mümkün olmamaktadır. Çünkü domuz gribi virüsü, yaklaşık 100 yıldan veya 100 yıldan daha uzun bir süredir insanlar, kuşlar ve domuzlar arasında dolaşmakta ve domuzdan, insandan ve kuştan moleküller içermektedir.
Domuz gribi nasıl tedavi edilir?
Domuz gribi tedavi edilebilen bir hastalıktır. Domuz gribi tedavisinde hastalığın ilk 48 saatinde kullanılan virüse yönelik bir ilaç tedavisi uygulanır. Domuz gribi virüsü ilaçlarının hastalığın belirtileri başladıktan en geç 48-72 saat sonra hastaya verilmesi çok ama çok önemlidir. Hastalığı gecikmiş vakalarda domuz gribi ilaçları fayda sağlamaz. Domuz gribi tedavisinde kulanılan ilaçların başarı göstermesi için hastalığın erken teşhisi oldukça önemlidir. Her grip hastasına domuz gribi ilaçları verilmez. Domuz gribi tedavisinde kullanılan ilaçlar yüksek risk taşıyan hastalarda uygulanır.
Hastalık ilerlediğinde domuz gribinin yanı sıra ikincil enfeksiyonlar gelişmiş ise hastaya antibiyotik tedavileri de uygulanır. Çünkü domuz gribi vakalarında ölüm riski genellikle ikincil gelişen enfeksiyonlar nedeni ile oluşmaktadır. Bu nedenle ikincil gelişen enfeksiyonların tedavisi önem taşır. Domuz gribi tedavisinde hastanın şikayetlerini azaltmak için ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar da tedaviye eklenebilir. Grip şikayetlerini azaltma amaçlı ağrı kesici ve ateş düşürücü olarak aspirin kesinlikle kullanılmamalıdr.
Ev temizliğinde domuz gribi için nasıl önlem almalı?
Grip virüsünün evde yayılmasını önlemek için, yüzeylerin (kapı kolları, masa, sandalyeler, oyuncaklar, banyo yüzeyleri, mutfak tezgahı ve benzeri yüzeyleri) temizlemek için günlük yaşamda kullanılan temizlik malzemeleri ile silmek ve temizlemek yeterli olur. Evde domuz gribi yayılımını önleme amaçlı günlük yaşamda kullanılan temizlik maddeleri dışında çamaşır suyu (klor), hidrojen peroksit, iyotlu antiseptikler ve alkol gibi bazı maddeler de kullanılabilir.
Bunların yanı sıra grip virüsünün evde ve ev halkına yayılmasını önlemek için hastanın çarşafı, yastık kılıfı, nevresimi, havlusu, kap kacağının ayrı yıkanmasına gerek olmadığı gibi, kullanımı ayrı olmalıdır. Yani gripli hastanın kullandığı eşyalar yıkanmadan hasta olmayanlar tarafından kullanılmamalıdır. Gripli hastanın çarşaf ve benzeri eşyaları mümkün olduğunca eldiven ile değiştirilmeli ve yıkanmalıdır. Bu işlemler bittikten sonra bu işlemleri yapan kişi ellerini sabun ile yıkamalıdır. Gripli hastanın kullandığı bardak, tabak, kaşık, çatal ve benzeri eşyalar deterjanlı suda ya da bulaşık makinesinde yıkanmalıdır.
Domuz gribinden korunma yolları
Bazı önlemler alınarak domuz gribinden korunmak mümkün olabilir. Öksürme hapşırma sırasında ağız ve burun mendil ile kapatılmalı ve mendil çöpe atılmalıdır. Öksürdükten ve hapşırdıktan sonra eller bol su ve sabun ile yıkanmalı ya da o sırada yıkama imkanı yok ise alkol içeren jel veya mendil ile silinmelidir. Eller yıkanmadan gözler, ağız ve burun dokunulmamalıdır. Gribe yakalandıktan sonra, belirtilerin başlaması itibari ile 7 gün süresince veya belirtiler tamamen geçene kadar evde istirahat etmek ve diğer insanları da gripten korumak gereklidir. Böylece hastalığın başkalarına bulaşması da önlenmiş olur. Domuz gribini önleme amacı ile evler, ofisler, iş yerleri, okul sınıfları ve benzeri yerler sık sık havalandırılmalıdır.
Solunum yolu hastalıkları ile ilgili benzer sağlık yazıları
- Domuz gribi nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Mevsim gribi nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Kuş gribi nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- En çok ölüme neden olan hastalıklar
- Kalıcı grip aşısı nedir