Çocuklarda yanık nedenleri, belirtileri ve tedavisi
Ciddi yanıkların pek çok farklı nedeni vardır. Yanıklar güneş yanığı, sıcak su yanığı, ateş yanığı, elektrik teması yanığı veya kimyasal madde yanığı gibi yanıklardır. Bunların hepsi kalıcı hasara ve deride skar (yara izi) gelişimine yol açarlar.
Yanığın derecesi ve yanık belirtileri
Yanıklar ağırlık derecesine göre üç kategoriye ayrılır.
- Birinci derece yanık belirtileri : Birinci derece yanıklar hafif yanıklardır, ciltte kızarıklık ve hafif şişliğe neden olurlar (çoğu güneş yanığına benzer).
- İkinci derece yanık belirtileri : İkinci derecede yanıklar belirgin derecede şişlik ve içi su dolu keseciklere neden olur.
- Üçüncü derece yanık belirtileri : Üçüncü derece yanıklar beyaz veya kömür renginde olabilir ve sadece yüzeysel bölgelerde değil, deri altı derin dokularda da önemli hasara neden olur.
Yanıklar için ilk yardım yöntemleri
Yanıklarda hemen yapılabilecek tedaviler aşağıda sıralanmıştır.
- Oldukça hızlı bir şekilde yanan bölgeyi soğuk suya batırın. Yaralanmadan sonra ağrıyı ortadan kaldırmak için yanık bölgeyi soğuk suya sokmakta tereddüt etmeyin. Buz kullanmayın.
- Suyun içine batırarak sıcak olan giysileri soğutun ve deriye çok sıkı şekilde yapışmamış ise yanık üzerinden çıkartın. Bu olgularda mümkünse giysileri kesin.
- Yara alanında akıntı yok ise steril gazlı bez ile yanık üzerini sarın.
- Eğer yanık bölgede sızıntı varsa, steril gazlı bez ile hafifçe sarın ve yanığa maruz kalan çocuk veya yetişkini hemen hastaneye götürün.
- Yanık oluşumu durumunda yanınızda ya da evde steril gazlı bez yok ise temiz havlu, çarşaf kesip sarın.
- Yanık bölgeye tereyağı, başka yağlar veya pudra sürmeyin. Evde yapacağınız bu gibi tedaviler hasarı daha da arttırabilir.
- Yüzeysel yanıklardan daha ciddi herhangi bir şey olması, ağrı ve kızarıklığın birkaç saatten daha uzun sürmesi durumunda doktorunuza danışın.
- Tüm elektrik yanıkları, el, ağız ve genital bölgeyi içeren yanıklar hemen tıbbi tedavi almalıdır.
- Yanığa neden olan kimyasal maddeler, deriden emilerek başka bulgulara neden olabilirler. Tüm kimyasal madde yanıklarında yıkama işleminden sonra doktorunuzu veya zehirlenme danışma merkezini arayın.
Çocuklarda yanık tedavisi nasıl yapılır?
Doktorunuz yanığın önemli derecede olmadığını düşünüyor ise, yanığa evde merhem ve sargı bezleri ile nasıl temizlik ve bakım yapacağınızı size tarif edecektir. Doktor ilk bakım için daha çok hastaneye yatırma eğiliminde olmasına rağmen, daha ciddi durumlarda hastayı mutlaka hastaneye yatırarak tedavi etmeyi tercih eder.
- Yanık üçüncü derecede ise hastaneye yatırılarak tedavi edilir.
- Yanık yaraları vücudun % 10’dan fazlasını kapsıyor ise hastanın hastaneye yatırılarak tedavi edilmesi gerekir.
- Eğer yanık, yüz, el, ayak, genital veya eklem bölgelerini içeriyor ise hastanın hastaneye yatırılarak tedavisi gerekir.
- Yanan bölgenin tedavisini evde yapmışsanız ve şişlik, kızarıklık gibi şikayetlerde artma, kötü koku ve akıntı açısından takip etmelisiniz. Bunlar enfeksiyon bulgularıdır ve tıbbi bakım gerektirirler.
Evde yanma kazaları nasıl önlenir?
- Tüm yatak odalarına, koridorlara, mutfağa ve oturma odalarına veya en azından evin her katına bir adet duman dedektörü yerleştirin. Her ay çalışıp çalışmadığını kontrol edin. Yıllık olarak sizin hatırlayacağınız belli tarihlerde pillerini değiştirin.
- Evde yangın tatbikatları yapın. Yangın durumunda her bir aile üyesinin güvenli bir şekilde evden nasıl ayrılabileceğini bildiklerinden emin olun.
- Çalışır durumda birden fazla yangın söndürücü bulundurun.
- Evde yanıcı sıvıları kilitli dolaplarda saklayın.
- Sıcak su ısıtıcınızın ısısını 48.9°C’nin altında tutun.
- Güvenli olmayan, eski elektrik donanımları ve uzatma kabloları kullanmayın.
- Kibrit ve çakmakları çocuğunuzdan uzak tutun.
- Evde havai fişek bulundurmayın.
İlk yardım yöntemleri ile ilgili benzer sağlık yazıları
- Kesiklerde, yırtıklarda ve kanamalarda ilk yardım yöntemleri
- Sıyrık yaraları ve sıyrıklarda ilk yardım yöntemleri
- Hayvan ısırıkları ve hayvan ısırmalarında ilk yardım yöntemleri
- Yüksek ateş durumunda ilk yardım nasıl yapılır
- Şeker düşüklüğünde ilk yardım nasıl yapılır
- Bayılmalarda ilk yardım nasıl yapılır
- Göğüste kuvvetli ağrı için ilk yardım nasıl yapılır