Orta kulak iltihabı nedenleri, belirtileri ve tedavisi
Yedi yaşına kadar çocukların % 90’ında en az bir kere orta kulak iltihabı sorununa rastlanmıştır. Orta kulak iltihabı iyi tedavi edilmez ise oluşturduğu işitme kaybı çocukta öğrenme kapasitesi azalmasına ve konuşma gecikmesine, hatta beyin zarı iltihabı ve menenjit gibi ciddi hastalıklara yol açabilir.
En yüksek risk grubu doğumdan 2 yaşına gelene kadar geçen süreyi kapsadığına dikkati çeken uzmanlar, çocuk veya yeni doğan bebeğin immünolojik gelişimini tamamlamadığı için enfeksiyona açık olduğunu belirtmektedirler.
Çocuklarda orta kulak iltihabı sinüzit, geniz eti ve bademcik iltihaplanmasından da kaynaklanabilir. Ayrıca çocuklarda orta kulak iltihabına neden olan faktörler arasında kulağın anatomik yapısı ve fizyolojisinin tam olgunlaşmaması, çocuğun alerjik durumu, beslenme koşulları ve çevresel faktörler de vardır.
Çocuklarda orta kulak iltihabı neden olur?
- Çocuklarda orta kulak iltihabının daha sık görülme nedeni orta kulak ile burun boşluğu arasında uzanan orta kulağın havalanmasını sağlayan ve hava basıncını dengeleyen östaki borusunun daha kısa ve düz olmasıdır, bu nedenle ağızdan ve burundan giren mikroplar daha kolay kulağa ulaşır.
- Çocuklarda orta kulak iltihaplarını tetikleyen nedenler arasında bebeklerin yatar pozisyonda beslenmesi, kreş, anaokulu gibi kalabalık yerlerde bulunma, sigara dumanına maruz kalma ve alerjik yapıya sahip olmasıdır.
- Çocuklar kış mevsiminde daha fazla orta kulak iltihabına yakalanırlar. Kış mevsimi ve soğuk hava şartları çocukları ve bebekleri soğuk algınlığına ve mikroplara yakalanma riskini arttırır.
- Evlerde ısıtma sistemlerinin havayı kurutması nedeni ile burun mukozasında kuruma meydana gelir ve bu gibi bir durum mikroplara zemin hazırlar.
- Özellikle grip ve soğuk algınlığı gibi durumlarda östaki borusunun tıkanması ve ödem yapması nedeni ile orta kulak içinde kalan mikrop ile kirlenmiş sıvı iltihaba neden olabilir.
- Orta kulak iltihabı sürekli mikrop barındıran kronik geniz eti ve bademcik iltihabı sebebi ile tekrarlayabilir. Bu gibi bir durumda geniz eti ve bademcik operasyonu gerekebilir. Beraberinde kulakta sıvı birikimi var ise bu operasyon ile birlikte çocuğun kulağına tüp takılır.
Çocuklarda orta kulak iltihabı belirtileri
Çok küçük çocuklar ve bebekler nerelerinin ağrıdığını ve kulak ağrısını da ifade edemezler. Orta kulak iltihaplarının çoğu, çocuğun son on gün içinde geçirmiş olduğu grip veya soğuk algınlığına takiben gelişir. Belirtiler arasında çocuk sürekli kulaklarını çekiştirir ve kaşımaya çalışır. Huzursuzluk, iştah azalması ve uyku düzeninde bozukluk, kulak akıntısı, işitme güçlüğü, ateş gibi belirtiler vardır.
Kendini ifade edebilecek yaştaki çocuklar kulaklarında ağrı olduğunu ve hasta olduklarını dile getirebilirler. Orta kulak iltihabı durumunda geceleri ağrılar artabilir.
Çocuklarda orta kulak iltihabı teşhisi
Çocukta orta kulak iltihabı varlığını gösteren belirtiler ve kulak, burun, boğaz uzmanın ya da çocuk doktorunun yapacağı fizik muayenede otoskopik muayene tanı koymada temeldir.
Bebeklerde bazen bu muayeneyi gerçekleştirmek çok mümkün olmayabilir. Bu gibi bir durumda objektif bir yöntem olan timpanometre ile desteklemek genellikle etkilidir. Timpanometre kulak zarının hareketi ve orta kulak fonksiyonu hakkında fikir veren objektif ve kantitatif bir tanı yöntemidir.
Çocuklarda orta kulak iltihabı tedavisi
Akut orta kulak iltihabı genellikle antibiyotikler ve östaki tüpünün işlevini düzeltmeye yarayan ilaçlar ile tedavi edilir. Bazı durumlarda çocuğun kulak zarı iltihaplanmadan dolayı çok şişer ve ağrıya neden olur ise kulak zarında küçük bir kesi (parasentez) yapılarak iltihabın boşaltılması gerekebilir.
Kulak akıntısı olan çocuklar yüzmek için havuz ve denize girmemelidir. Çocukları banyo yaptırırken kulaklarında kulak tıkacı kullanılmamalıdır. Kullanılacak kulak tıkaçları doktor tarafından tavsiye edilir.
Bu tedavi yönteminden sora çoğunlukla kulak zarı bir hafta içerisinde iyileşir. Anne ve babalar, bu işlemden sonra çocukta işitme kaybı oluşmasından korkarlar. Doğru tedavi edilir ve ilaçlar düzenli kullanılır ise kalıcı işitme kaybı riski çok düşüktür. Tedavinin düzenli uygulanması ve takibi gerekir.
Çocukları orta kulak iltihabından korumanın yolları
- Bebekleri uzun süre emzirmek orta kulak iltihabından ve diğer hastalıklardan korur.
- Bebek dik durur vaziyetteyken beslenmelidir.
- Kapalı ortamlar havalandırılmalıdır.
- Bebek grip ve soğuk algınlığı geçiren hastalardan uzak tutulmalıdır.
- Okullarda ya da kreşlerde çocukların oynadığı alanlar ve oyuncaklar temiz tutulmalıdır.
- Çocukların yanında sigara içilmemelidir.
- Çocuğun alerjik sorunu, geniz eti, sinüzit ve bademcik problemleri var ise tedavisinin yapılması gibi önlemler çocukları orta kulak iltihabından korumada önemlidir.
Çocuk hastalıkları ile ilgili benzer sağlık yazıları
- Çocuk aşıları ve aşıların yan etkileri
- Çocuklarda yüzücü kulağı neden olur
- Çocuklarda uyku apnesi neden olur
- Çocuklarda boğaz ağrısı neden olur
- Çocuklarda kulak ağrısı neden olur
- Çocuklarda bademcik iltihabı neden olur
- Çocuklarda işitme kaybı nedenleri ve tedavisi
