Doğumsal (konjenital) kalp hastalığı nedenleri
Doğumsal kalp hastalıkları, hamileliğin ilk 8’inci haftası içinde bebeğin kalbinin herhangi bir bölümünde, odacıklarında, kapakçıklarında, kalp ile ilgili büyük damarlarında, meydana çıkan ve binde sekiz oranında karşılaşılan kalbin yapısal bozukluğudur. Ailede bu hastalıktan var ise çocuklarda da görülme sıklığı oldukça yüksektir. İnsülin kullanmak zorunda kalan şeker hastası hamilelerde daha fazla kalp hastası bebek dünyaya getirme riski vardır.
Çocuklarda doğumsal kalp hastalığı nedenleri
Hamileliğin ilk 8 ayında ilaç kullanımı, röntgen filmi gibi radyasyon içeren görüntüleme yöntemleri, enfeksiyonlar ve kızamıkcık, kızamık, kabakulak, gribal enfeksiyonlar gibi enfeksiyonel hastalıklar ve down sendromu, behçet hastalığı, ailevi Akdenizateşi hastalığı (FMF) gibi bir çok organa zarar veren ataklı veya ateşli hastalıkların varlığı ve kullanılan zararlı maddeler, sigara, alkol ve diğer maddelerin kullanımı, bazı ilaçların kullanımı gibi etkenler bebeğin doğumsal kalp hastalığı ile doğmasına neden olmaktadır.
Yüksek risk gurubundaki hastalarınbebeklerinde doğumsal kalp hastalığı bulunma riski yüde 2 veya 5 arasında değişmektedir. Genelde bu riskleri taşıyan bireylerin, dünyaya getirdiği yüz bebekten 2′ sinde doğumsal kalp hastalığı görülmektedir. Çocuk hastalarda da aile öyküsü araştırıldığında doğumsal kalp hastalığına sebep olabilecek bir neden olmayabilir. Bu nedenle doğuştan kalp hastalıklarının kalıtsal nedenler ve çevresel faktörler yüzünden ortaya çıktığı genel olarak kabul edilir.
Çocuklarda doğumsal kalp hastalığı belirtileri
Doğumsal kalp hastalıklarınınbazılarının nedeni aslında belli değildir. Doğumsal kalp hastalıklarında bebeğin hastalığını aileler fark edemeyebilir. Çünkü çoğunlukta belirtiler hafif seyredebildiği gibi, bazı hasta bebeklerde bunu doktorlar bile fark edemezler. Bazılarında ise ağır belirtiler görülebilir iken, bu belirtiler bebekte morarma (dudak, dil ve tırnak diplerinde), beslenme güçlüğü, emerken çabuk yorulma, hızlı nefes alıp verme, nefes darlığı, kilo alamama veya sık solunum yolu enfeksiyonu, (zatürre-bronşit) geçirme gibi bir takım belirtiler görülebilir.
Çocuklarda doğumsal kalp hastalığı teşhisi
Çocuklarda doğumsal kalp hastalığının teşhis edilmesi, doktorun muayenesi sırasında duyulan üfürümler ile başlar ve sonrasında üfürümün nedeninin ayırt edilmesi için bazı tetkikler istenebilir. Örneğin elektrokardiyografi (EKG) testi, ekokardiyografi (kalp ultrasonu), kalp anjiyosu ile tanı netleşebilir. Hatta son yıllarda iyi eğitim almış kardiyologlar, anne karnında kalp ultrasonu ile yapılan tetkiklerde bebekteki kalp hastalığını tespit edebilmektedirler.
Çocuklarda doğumsal (konjenital) kalp hastalığı tedavisi
Doğumsal kalp hastalıklarının bazılarında tedaviye gerek duyulmadan, çocuk büyüdükçe kendiliğinden düzelme olanakları vardır. Bazıları ise ilaç yardımı ile, kateter yöntemi ile, bazıları radyofrekans yöntemi veya açık ameliyat ile tedavi edilmektedir. Fakat bazı ağır kalp hastalıklarında tedavi zorlaşabilir. Bu nedenle bebeğin veya çocuğun doktor takibi altında büyümesi beklenebilir.
Doğumsal kalp hastalıklarının çok çeşidi oldğundan, hastalığa yönelik özel tedavi ve takip gereklidir. doğumsal kalp hastalığı olan çocukların çoğunda alınan önlemler birbirine benzemektedir. Kalp iç zarı enfeksiyonundan (infektif endokardit) rahatsızlıklarından korunması için bazı ciddi problemlerde çocuğun antibiyotik kullanması gerekebilir. Korunma gerektiren bu problemlerde, antibiyotiğin dozu ve zamanı çocuğu takip eden doktoru tarafından aileye anlatılır ve kendilerine infektif endokarditten (kalp iç zarı enfeksiyonundan) korunma kılavuzu verilir.
Doğumsal kalp hastalığı olan çocuklarda nelere dikkat etmek gerekir?
Doğumsal kalp hastası çocukların çoğunda, aktivite kısıtlaması gerekmeyebilir. Tam tersine, çocuğun psikolojik olarak etkilenmemesi için spor yapması ya da hareketli olması aile tarafından desteklenmelidir. Bazı doğumsal kalp hastalıklarında ise çocuğa spor yapması ve yarışma gibi bazı aktiviteler yasaklanabilir. Bu gibi sorunları çocuğa takip eden kardiyoloji uzmanının değerlendirip karar vermesi ve çocuğun gereksiz yere spordan ve yarışmalardan uzak tutulmaması oldukça önemlidir. Zaten bu hastalıklarda önlemlerin hastalığın türüne ve ağırlığına göre değiştiği için, bazılarında daha az efor sarf eden sporlar doktorları tarafından belirlenebilir.
Doğuştan kalp hastalığı olan çocuklar, diğer sağlıklı çocuklar gibi aşılarını olabilir ve bazı durumlarda ek aşı yapılabilir. Kalp hastası çocukların beslenmesi her çocuk gibi aynı dikkatli olmalı ve bazı özel durumlarda diyet uygulanması gerekebilir. Kalp hastalığı olan çocukların, yüksek kalorili mamalar ile beslenmemesi ve bu çocukların ağız ve diş bakımında dikkatli olunması, enfeksiyon kapma riski olan ortamlardan uzak tutulması önemlidir.
Bu çocuklar genelde normal eğitimlerini sürdürür iken, bazı ciddi rahatsızlıkları olan çocuklarda aktivite kısıtlaması uygulanabilir. Okulda merdiven çıkmaması veya giriş katında eğitim görmesi beden eğitimi derslerine katılmaması ya da uygun egzersizler yapması şeklinde önlemler ile çocuğun eğitimi devam edebilir. Bu çocukların düzenli bir şekilde kardiyologları tarafından kontrollerinin yapılması oldukça önem taşımaktadır.
Çocuklarda ritim bozukluğu–Çocuklarda kalp romatizması