Çocuklarda boğaz ağrısı nedenleri ve tedavisi
Çocuklarda boğaz ağrısı kış aylarında havanın soğuması, yaşama alanlarının uzun süre havalandırılmaması, soğuk havanın vücut direncini düşürmesi, çocukların sigara dumanına maruz kalması, yetersiz ve dengesiz beslenme gibi faktörler ile birlikte boğaz ağrısına yol açan enfeksiyonlarda artış gözlenir. Çocuk boğaz ağrısından şikayet ediyor ise çocukta boğaz enfeksiyonu olabilir.
Çocuklarda boğaz ağrısı nedenleri
Virüslere bağlı boğaz ağrısı nedenleri : Virüslerin neden olduğu üst solunum yolu enfeksiyonları çocukluk dönemlerinde yılda 4-8 kez ortaya çıkabilir ve 6-7 yaşlarından sonra görülme sıklığı azalır. Virüsler nedeni ile oluşan boğaz ağrısı genellikle soğuk algınlığından dolayı meydana gelir. Viral boğaz ağrılarında beraberinde burun tıkanıklığı, hapşırma, genel halsizlik gibi şikayetler görülür. Gribal hastalıklar en sık boğaz ağrısı nedenlerinden biridir.
Bu tip boğaz ağrıları bulaşıcıdır ve kış aylarında salgına neden olur. Vücut kendi savunması sayesinde bu tip boğaz ağrısından bir hafta gibi bir sürede kurtulabilir. Boğaz ağrısı kızamık, boğmaca, su çiçeği gibi diğer viral hastalıklar ile birlikte de görülebilir. Boğazda oluşan lezyonlarda boğaz ağrısına yol açar. Enfeksiyöz mononükleozis gibi özellikle tükürük yolu ile bulaşan viral enfeksiyonlarda da boğaz ağrısı şikayeti olabilir. Bu durum bademcikte, koltuk altında, boyunda ve kasıkta şişlikler ile birlikte seyredebilir.
Bakterilere bağlı boğaz ağrısı nedenleri : Bakterilerin neden olduğu boğaz ağrısının en önemli etkeni, A grubu beta hemolitik streptokoklardır. Bu bakteri bademcik enfeksiyonu, zatürre, sinüzit ve kulak hastalıklarına neden olabilir. Bu bakteri kalp kapaklarını ve böbrekleri de zarar verebilir. Streptokokların etken olduğu hastalığın muayene ile tanısı konulamaz ise boğaz kültürü yapılmalıdır.
Tonsillit boğazın her iki tarafında bulunan bademciklerin iltihabıdır. Her çocukta daha 2-3 yaşlarında bademcikler bu enfeksiyonu yakalar ve çocuğun bu enfeksiyona karşı direnç oluşturmasına yardımcı olur. Sağlıklı bademcikler enfekte kalmaz ve tonsillit nedeni ile sık sık bademcik iltihabı geçiren çocuklarda bu hastalığının tam olarak tedavi edilmediği düşünülmelidir. Her sene 3-4 kez tonsilit geçirme söz konusu ise bademciklerin cerrahi olarak alınması gündeme gelir. Sinüslerdeki enfeksiyonlarda boğaz ağrısı yapar. En korkutan boğaz ağrısı nedeni, boğazın girişinde yer alan epiglot adı verilen yapının iltihabıdır. Bakteriyel boğaz ağrıları genellikle soğuk algınlığından daha fazla sürer.
Alerjiye bağlı boğaz ağrısı nedenleri : Saman nezlesi ve alerji sorunu olan çocuklarda burun akıntısı, hapşırık, geniz akıntısı, burun akıntısı ve burun tıkanıklığı gibi belirtilerin olduğu dönemlerde boğaz ağrısı da hissedilir. Burnu rahatsız eden polenler ve tozlar boğaz ağrısı yapabilir. Kedi, köpek ve ev tozu alerjisi olan çocuklarda da boğaz ağrısı bu duruma eşlik edebilir. Alerjik astım boğaz ağrısı yapabilir.
İrritasyona bağlı boğaz ağrısı nedenleri : Çocuklarda irritasyon nedeni ile oluşan boğaz ağrıları, Özellikle kış mevsiminde evlerin ısıtılmasına bağlı kuru havanın etkisi ile sabahları artmış bir şekilde boğaz ağrısı meydana çıkar. Bu durumu odayı nemlendirerek ve düzenli sıvı alarak düzeltmek mümkün olabilir. Sabahları ortaya çıkan boğaz ağrısının diğer bir nedeni ise mide asit salgısının ağız ve boğaza geri gelmesi sonucu boğazın tahriş olmasından kaynaklanır. Bu durumu da yatarken yüksek yastıkta yatarak ve gece yatmadan en az 2 saat önce yeme içmeyi bırakarak önlemek mümkündür. Sesini çok fazla zorlayan, çok bağırarak konuşan sinirlendiğinde yırtınarak bağıran kişilerde ve çocuklarda da boğazın tahriş olmasına bağlı boğaz ağrısı olur. Çok fazla bağırmadan konuşmak ve çok bağırmamak bu sorunu çözebilir.
Sistemik hastalıklara bağlı boğaz ağrısı nedenleri : Sistemik bazı hastalıklarda çocuklarda boğaz ağrısına neden olabilir ve genellikle boğaz ağrısı başlangıç belirtisi olarak kendini gösterir. Kawasaki hastalığı, Behçet hastalığı, ailevi Akdeniz ateşi hastalığı gibi hastalıklar boğaz ağrısına neden olabilir. Bağışıklık sistemi bozuk çocuklarda mantar enfeksiyonları da boğaz ağrısına yol açar. Bazı boğaz ağrısı şikayetleri yansıyan ağrılar olarak görülür. Kulak ağrısı, diş ağrısı gibi ağrılar boğaz ağrısı gibi hissedilir. Bazı boğaz ağrıları da psikolojik olabilir.
Çocuklarda boğaz ağrısı teşhisi
Bu durumda evde aileler, iyi bir ışık altında çocuklarının ağzını iyice açtırarak boğazlarına bakabilirler. Çocuğun boğazında kırmızı, paslı bademciklerin üzerinde beyaz kremsi leke gibi bir görünüm var ise enfeksiyon varlığı söz konusu olabilir. Boğaz ağrısı ciddi ise, soğuk algınlığı 5-7 gün arasında geçmesi gerekir ve geçmemiş ise, alerji ya da tahriş eden bir nedene bağlı değil ise mutlaka çocuk doktoru, aile hekimi ya da kulak, burun, boğaz uzmanı tarafından muayene edilmesi gereklidir. Doktorun yapacağı fizik muayene genellikle teşhis koydurucudur. Muayenenin yetmediği durumlarda bazı tetkikler gerekebilir. Boğaz kültürü, bazı kan tahlilleri, akciğer grafisi ve gerekir ise endoskopik görüntüleme yöntemleri istenebilir.
Çocuklarda boğaz ağrısı tedavisi ve önlemler
Boğaz ağrısının nedeni soğuk algınlığına bağlı ise genellikle evde alınacak bazı önlemler ile geçer. Bu durumda çocuğun bol sıvı içmesi sağlanmalı, ballı sıcak bitki çayları özellikle ıhlamur çayı oldukça faydalıdır. Çocuğun bulunduğu ortam havalandırılmalı ve nemlendirilmelidir. Çocuğun günde birkaç defa tuzlu su ile gargara yapması gerekir. Pastiller sadece geçici olarak fayda sağlar. Küçük çocuklarda aspirin kullanılmamalıdır. Çocuk kendini iyi hissedene kadar okula gönderilmemelidir. Korunmada en önemli yol ellerin sık sık yıkanmasıdır. Çocuğun yanında sigara içilmemelidir. Boğaz ağrısının nedeni bakterilere bağlı ise antibiyotik tedavisi verilir.
Çocuğun antibiyotik tedavisinde çocuk ile ilgilenen kişi dikkatli olup düzenli kullanmasını sağlamalıdır. Boğaz ağrısının nedeni alerjiden ise alerji yapan maddenin uzaklaştırılması gerekir. Odanın nemlendirilmesi ve evden kedi, köpek, halı gibi tüylü alerjenlerin uzaklaştırılması faydalı olur. Sistemik hastalıklara bağlı boğaz ağrılarında hastalığın tespiti ve tedavisi önem taşır. Sonuç olarak boğaz ağrısı tedavisi nedene yönelik yapılır. Ayrıca soğuk havalara, beslenmeye, düzenli uyumaya, giyinmeye, kişisel temizliğe dikkat etmek boğaz ağrısı şikayetinde de önemlidir.
Soğuk algınlığına bağlı boğaz ağrısı için çocuğun günde iki fincan ıhlamur çayı içmesi, yarım çay kaşığı zencefil, yarım çay kaşığı tarçın ve iki tatlı kaşığı bal ile yapılan macun günde iki kez verilebilir. Çocuğun boğazı sıcak tutulmalıdır. Gece yatarken çocuğun boğazına tavada hafif pişirilmiş ve ılıtılmış ayva kabuklarını bir beze döşeyip üzerine az zeytin yağı gezdirerek hazırlanan bir sargı sarmak boğaz ağrısında ve yanmasında etkili olur. Bu yöntem çocuklarda ve erişkinlerde boğazı yumuşatır. Sarımsak ile hazırlanan limonata, 2 diş sarımsak ince doğranarak 250 gramlık kaynar su ile bir kavanoza koyulup kapağı kapatılır ve 30 dakika bekletilir. Sonrasında sarımsak süzülür ve içerisine bir limonun suyu eklenir ve bal ile tatlandırarak ılık olarak içilir. Bu yöntem çok bilindik bir yöntemdir.
Çocuk hastalıkları ile ilgili benzer sağlık yazıları
- Çocuklarda kulak ağrısı nedenleri ve tedavisi
- Çocuklarda göğüs ağrısı nedenleri ve tedavisi
- Çocuklarda larenjit nedenleri ve tedavisi
- Çocuklarda ve yetişkinlerde yemek borusu yanıkları neden olur
- Mevsim gribi nedenleri ve tedavisi
- Çocuklarda bademcik iltihabı nedenleri ve tedavisi