Burun kuruluğunu tarif edebilmek için burun fonksiyonlarını tanımak gerekir. Halk arasında bilinen burnun sadece koku alma görevinin olduğudur. Aslında burnun akciğerlere giden nefesi ısıtmak ve nemlenmesini sağlamak gibi önemli bir görevi vardır. Çünkü ağızdan veya burundan nefes alıp verme esnasında giren hava oldukça serttir ve nefesimiz direkt bu şekilde akciğerlere ulaştığında solunum yollarında ciddi rahatsızlıklara neden olur. Burnun buradaki en önemli görevi nefesi nemlendirmek ve ısıtmaktır.
Burun kuruluğu, burnun görevi ile tamamen paraleldir. Burun içerisini döşeyen mukoza, nemi sağlayan asıl yapıdır. Burun mukozasını ilgilendiren tüm hastalıklar burun kuruluğuna yol açabilir. Burun kuruluğuna neden olan faktörler iki bölümde incelenecek olursa, burnun kendisine ait nedenlerle burun kuruluğu ve dışarıdan oluşan nedenlerle oluşan burun kuruluğu şeklinde değerlendirilir.
BURUN AMELİYATLARI SONRASI BURUN KURULUĞU
Burun operasyonları ve burun içerisine uygulanan bütün müdahaleler burnun kendisini ve mukozasını etkilediği için burun kurumasına sebep olur.
Burun kuruluğu sürecinde mukozayı bir halı gibi değerlendirdiğimizde, bu halının üzerinde bulunan mikroskop ile bakıldığında görülen küçük türler vardır. Bu küçük tüyler, burun içerisinde biriken mikroskopik veya makroskopik şekilde görülebilen yabancı partikülleri taşıma görevini üstlenirler. Burun içerisine yapılan operasyonlar nedeniyle mukozanın bahsi geçen tüy hareketi bozulur ve bu durum burunda kuruluğa ve kabuklanmaya yol açar. Herhangi bir burun operasyonu sonrası ortaya çıkan yara iyileşmesi itibari ile bir hafta on gün içerisindeki oluşan burun kuruluğu ve kabuklanmalar normal kabul edilir. Fakat ameliyat nedeniyle oluşan bir komplikasyondan dolayı burun kuruluğu oluşuyor ise bu durumun araştırılması gerekir. Burun operasyonlarından sonra 10 günden daha uzun süren burun kuruluğu ve kabuklanma olursa, hasta bu durumu doktoruna bildirmelidir.
BURUN SPREYLERİ BURUN KURULUĞU YAPAR MI?
Nezle, grip ve alerji ilaçları burun mukozasında bazı değişikliklere neden olur. Alerjinin kendisi de burun içerisini döşeyen mukozanın kalınlaşmasını, incelmesini, su tutulumunu ve sıvı dengesini direkt olarak etkileyen bir hastalıktır. Alerji için kullanılan ilaçların özellikle su tutulumu üzerinde olumsuz etkisi vardır. Hem tedavide kullanılan ilaçların hem de hastalığın etkisiyle burun kuruluğu oldukça sık görülür. Özellikle enfeksiyon varlığında burun kuruluğunun yanı sıra burunda kabuklanma ve kötü nefes kokusu da ortaya çıkabilir. Bu gibi burun sorunları hem alerji hem de diğer burnu ilgilendiren hastalıklarda oldukça sık görülür.
SİGARA İÇMEK BURUN KURULUĞU YAPAR MI?
Sigara ve diğer tüm tütün ürünleri (pipo, puro, nargile gibi) burundan geçtiği için iki nedene bağlı olarak burun kurumasına ve burun fonksiyonu kaybına yol açabilir. Bu nedenlerden biri burun kıllarının hareketinin bozulmasına bağlıdır. Sigara ile ilgili burun kuruluğunun diğer bir nedeni ise sigara içerisinde bulunan nikotin gibi kimyasalların kana karışarak oluşturduğu sorunlardır. Sigara kullanan kişiler genellikle alkolde kullanmaktadır ve alkol kullanımın da bu tür durumlara olumsuz etkisi olduğu için burun içerisinde bulunan fonksiyonlar bozulur ve buna bağlı olarak kabuklanma ve burun kuruluğu oluşur.
BURUN KURULUĞUNA NEDEN OLAN DİĞER FAKTÖRLER
Bunların dışında burun kuruluğu yapan nedenler arasında çevresel faktörler ve bazı hastalıklar da vardır.
- Çok kuru hava.
- Çok sıcak hava.
- Çok terleyip su kaybetme.
- Çok soğuk hava gibi hava şartları.
- Az su tüketimi.
- Sjögren sendromu, vücuttaki mukozal dokuların kurumasına sebebiyet veren bir sendromdur. Bu sendrom nedeniyle burunda, gözlerde ve vücudun diğer nemli kısımlarında kuruluğa yol açar.
- Hormonal değişiklikler, özellikle kadınlarda menopoz dönemi vücudun mukozal dokularında kurumaya neden olarak göz kuruluğu, burun kuruluğu, ağız kuruluğu ve vajina kuruluğu gibi kuruluklara yol açabilir.
- Burun kuruluğunun yanı sıra burun kanaması da var ise tansiyon yüksekliği olabilir.
BURUN KURULUĞUNUN NEDENİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Burun kuruluğu nedenleri genellikle burnun kendisine ait sorunlardan kaynaklanır. Nadir olarak sistemik diğer hastalıklardan ve hormonal sorunlardan da burun kuruluğu oluşabilir.
Burun kuruluğu şikayeti ile KBB uzmanına başvuran hastalarda ilk yapılacak olan teşhis yöntemi iyi bir kulak burun boğaz muayenesi ve hastanın öyküsünün alınması ve şikayetlerinin dikkatli dikkatlice dinlenmesidir. Kulak burun boğaz muayenesi standart muayene şeklinde ya da endoskopik muayene şeklinde yapılır. Bunların dışında gerekirse diğer sistemik hastalıklara yönelik (laboratuvar testleri, görüntüleme yöntemleri gibi) teşhis yöntemlerine başvurulur.
BURUN KURULUĞU TEDAVİ EDİLİR Mİ?
Burun kuruluğu tedavisinde, burun kuruluğunun tedavisinden ziyade burun kuruluğuna neden olan hastalıkların tedavisi yapılır. Burun kuruluğu tedavi edilmezse burundan geçen havanın nemlenmesi bozulur ve bu durum ağız kuruluğuna, horlamaya ve benzeri şikayetlere yol açabilir. Burun kuruluğu uzun süre tedavi edilmezse burun içerisinde biriken kabuklar nedeniyle burun içerisine giren havanın filtrelenmesi ve akışı bozulur. Aynı zamanda bu kabuklar enfeksiyon oluşmasına sebep olabilir.
Bu nedenle burun kuruluğunun nedenleri çok geciktirilmeden doğru teşhis edilmeli ve tedavisi doğru yapılmalıdır. Burun kuruluğunu önlemek için burun spreyleri kullanılabilir. Fakat burun spreyleri ezbere kullanıldığında yan etkileri vardır. Bu nedenle burun kuruluğu şikayetleri olan kişinin İyi bir KBB uzmanına görünmesi önemlidir.
BURUN KURULUĞU NASIL ÖNLENİR?
Burun kuruluğuna sebep olan hastalıkların tedavisinde hem hastalığa yönelik tedavi hemde burnun nemlenmesine yönelik işlemler uygulanabilir. Bunun için ilaç tedavilerinin yanı sıra bol sıvı tüketimi, yatak odasında nemlendirici buhar makinesi veya sıcak çay makinesinin kaynaması gibi nemlendirme yöntemleri, burna günde bir veya iki kez tuzlu ve karbonatlı su çekmek (1 litre kaynamış temiz suya 2 çay kaşığı tuz ve 1 çay kaşığı karbonat eklenmiş solüsyon), doktora danışarak eczanelerde okyanus suyu diye bilinen solüsyon kullanmak gibi yöntemler burun kuruluğu için fayda sağlayabilir. Fakat doktora danışmadan burun spreyleri kullanılmamalıdır.
BURUN HASTALIKLARI İLE İLGİLİ BENZER YAZILARIMIZ
- Burun tıkanıklığı neden olur
- Burun akıntısı neden olur
- Burun polipleri nedenleri
- Alerjik rinit nedir
- Burun kanaması neden olur
49 Yorum