Burun akıntısına neden olan hastalıklar
Burun, kemik, kıkırdak, kas ve bağ dokusundan oluşur. Burun alt hava yollarına, hava geçişini sağlayan, irregüler yapılı solunum yollarının ilk organıdır. Burundan giren havanın büyük bir kısmı alt konkanın hemen üzerinden orta meatustan, daha az bir kısmı alt meatustan, çok az bir kısmı ise olfaktör bölgeden geçerek akciğerlere ulaşır.
Burun akıntısı bazen basit bir nezleden bir ay civarı sürebilen burun akıntısı şeklinde olabileceği gibi, bazende bakteriyel enfeksiyonlardan ve alerjik nedenlerden dolayı da daha uzun süren burun akıntısı şeklinde de olabilir. Burun akıntısı çocuklarda, gençlerde, yetişkinlerde ve yaşlılarda her yaş grubunda görülen bir durumdur. Sinüzit gibi durumlarda burun akıntısı daha uzun sürer. Burun akıntısı nedeni ile burnun yara olması ve burunda uçuk çıkması gibi rahatsızlık verici durumlarda ortaya çıkar. Burun akıntısı kişiyi oldukça rahatsız eden, günlük yaşamında huzursuzluk veren bir durumdur.
Burun akıntısına neden olan faktörler
Burun akıntısına neden olan hastalıklar farklı gruplarda değerlendirilir.
Enfeksiyonel burun akıntısı nedenleri : Burun akıntısına en sık neden olan faktörler enfeksiyonlardır. Bu enfeksiyonlar viral (geçici) nezle, grip gibi viral enfeksiyonlar ya da daha uzun süren bakteriyel enfeksiyonlar ve kronikleşmiş (sinüzit) nedeni ile sarı, yeşil renkte ve koyu kıvamlı burun akıntıları olur.
Alerjik burun akıntısı nedenleri : Bu alerjiler hem mevsimsel hemde mevsimsel olmayan alerjilerdir. Alerjik rinit denilen burun içi enfeksiyonu ve burun içi enflamasyonlarının neden olabileceği burun akıntıları şeklinde olan burun akıntıları dır. Mevsimler ile ilişkisi olan burun akıntıları genellikle mevsim geçişlerinde, ilkbahar aylarında artma gösterir ve bunun nedeni genellikle polen alerjisi olabilir. Bu tip burun akıntıları genellikle yaz dönemlerinde azalır.
Mevsimsel olmayan alerjik nedenlerden biri de vazomotor rinittir. Vazomotor rinitte hemen hemen her mevsim devam eden, çok fazla sarı, yeşil renkte olmayan, koyu kıvamda olmayan ve hapşırığın eşlik etmediği burun akıntısına neden olan alerjik bir etkendir.
Burnun yapısından kaynaklanan burun akıntısı : Burnun yapısından kaynaklanan burun akıntıları dır. Septum deviasyonu denilen, toplumda çok sık görülen burun içi kıkırdak ve kemik eğrilikleri hem ön tarafa hemde arka tarafa doğru (geriye akıntı denilen) burun akıntıları yapabilir.
Kanser türü bir oluşum nedeni ile burun akıntısı : Burun akıntısının diğer bir nedeni ise kanser, çok sık karşılaşılmayan bir durum olmakla birlikte burun ve sinüs içi kanserler de burun akıntısına, özellikle geriye ve kötü kokulu burun akıntısına yol açabilir.
Burun akıntısının diğer nedenleri : AIDS, kuş gribi, kızamık gibi hastalıkların ilk belirtisi olarak burun akıntısı başlayabilir. Tüberküloz (verem) ve frengi (sifiliz) gibi hastalıklar, bazı kafa travmaları, burun polibi (nazal polip), aşırı ve sürekli burun spreyi kullanımı, ağrı kesici ve aspirin kullanımı, gastroözofagial reflü, burunda yabancı cisim (özellikle çocuklarda), bazı baharatlı ve benzeri yiyecekler, bazı kokular, ani ısı değişiklikleri, basınç değişiklikleri, aşırı egzersiz, sigara, arı sokması, küme tipi baş ağrısı, hormonal değişiklikler, çok fazla ağlamak, bazı deterjanlar, bazı tozlar gibi etkenlerde burun akıntılarına neden olabilir.
Burun akıntısı nasıl tedavi edilir?
Burun akıntısı tedavisi
Fakat diğer burun spreyleri geçici olarak ve burun mukozasını büzüştürerek fayda sağlar ve bu nedenle bu spreylerin 1 hafta 10 günden daha uzun kullanılmaları tavsiye edilmez. Bazı hastalarda burun spreyi kullanmak bağımlılık haline gelmiş durumdadır ve bu doğru bir tercih değildir.
Yapısal burun eğriliği ya da konka hipertrofisi denilen burun eti büyüklüğünde devamlı olarak sprey kullanan kişilerde birtakım ikincil hastalıklar ve mukozal bozukluklar ortaya çıkar ve kişi burnunu düzelemeyecek şekilde tahrip etmiş olur. Neden ne olursa olsun bu tür spreyler çok uzun kullanılmamalıdır. Bu hastalar burun akıntısının nedeninin bulunması için mutlaka iyi bir kulak, burun, boğaz uzmanına baş vurması ve doğru tedavinin yapılması gerekir.
Burun akıntısı mutlaka tedavi edilmeli mi?
Burun akıntısı, özellikle geriye doğru olan burun akıntısı bazı hastalıkları tetikleyebilir. Burnun yapısını düşünür isek, geriye doğru olan burun akıntısı ilk olarak farenks denilen boğaz bölgesi ile birleşir ve çok uzun süren, tekrarlayan burun akıntılarında bu bölgede farenjit ve öksürük oluşmasına sebep olabilir. Daha alt solunum yolu trakea ve gırtlak bölgesinde bazı hastalıklara neden olabilir ve bu duruma öksürük eşlik ettiği için öksürüğe bağlı başka sorunlar ortaya çıkabilir.
Çocuklarda daha sık görülen daha alt solunum yolu enfeksiyonları bronşit ve pnömoni gibi sorunlara yol açabilir. Alerji grubunda sinüzit ile beraber alerjinin beraber olduğu hastalıklarda alt solunum yolu alerjilerini tetikleyebilir. Bazı astım hastalarında burun bölgesindeki problem çözülmeden astım tedavisi zorlaşır. Astım tedavisinde öncelikle burun ile ilgili problemlerin çözülmesi önemlidir.
Akan burun nasıl temizlenmeli?
Öne doğru akan burnun temizliğinde dikkatli olunmalıdır. Burun akarken burnu iyi temizlemek enfeksiyondan korunmak açısından önemlidir. Alerji gibi hastalıklar ise burun içerisinde bulunan uyarıcıların burundan uzaklaştırılması için burun temizliği önemlidir. Fakat burun temizliği çok fazla yapılır ise alışkanlık haline gelebilir ve bu defada başka sorunlara neden olur.
Burun temizliği için kullanılan mendiller oldukça önemlidir. Kullanılan mendil büyük ve sert olmamalı ve kağıt mendil kullanılır ise bu mendilin yumuşak olması önemlidir. Mentollü mendiller çok fazla tavsiye edilmez. Burnu silerken burun cildi çok fazla sert şeklide silmemek gerekir. Sinüzit gibi daha üst bölümde sinüsleri etkileyen hastalıklarda çok fazla sümkürmek yapılan yanlışlardan biridir.
Bu tip bir davranış daha ciddi sorunlara yol açabilir. Yanlış yapılan diğer bir davranış ise dalgıçların sinüsleri açmak için burnun zorlanarak kanatılması hiç doğru bir işlem değildir ve bu tür bir durum hekimler tarafından tavsiye edilmez. Özellikle kronikleşmiş burun akıntılarında sadece burnu silerek hastalığın önüne geçmek mümkün değildir. Bu durumda mutlaka doktora gidip gerekli tedavinin yapılması önemlidir.
KBB hastalıkları ile ilgili sağlık konuları
- Burun tıkanıklığı nedenleri ve tedavisi
- Burun tıkanıklığı bitkisel tedavisi
- Alerjik rinit nedir
- Boğaz kuruluğu neden olur
