Boyun fıtığı belirtileri ve tedavisi
Boyun fıtığı, günümüzde en sık karşılaşılan sorunlardan biridir. Boyun fıtığı, genellikle kaymış diskin merkezdeki parçasının omurilik içine doğru çıkıntı oluşturması ile meydana gelir. Bu durum tipik olarak, yumuşak iç dolguyu saran kısmın fibröz anuller halkadaki yırtıktan yumuşak maddenin fıtıklaşması sonucu oluşur.
Bu fıtıklaşma genellikle omurganın en alt bölümlerinde meydana geldiği gibi, boyun bölgesinde de oluşabilir. Bu fıtıklaşma çoğunlukla sinir köklerinin omurilik kanalından ayrıldığı bir bölgesinde gelişir. Sinirlerde bası oluşması sonucu özel sinir kökleri tarafından desteklenen kas ve deri kısmında ağrı, halsizlik ve güçsüzlük oluşur.
Boyun fıtığı nedenleri
Boyun fıtığının oluşmasında ani hareketlerin etkisi büyüktür. Otomobil çarpmalarında boynun gidip gelmesi durumunda boyunda kalıcı ve büyük problemler meydana gelebilir. Ayrıca yaşın ilerlemesi, sigara kullanımı, çocukların okul çantalarını tek kolda taşımaları, duruş bozuklukları, kadınların sürekli eğilerek ev işi yapmaları, masa başında oturarak iş yapanlar, öne doğru çok fazla eğilerek uzun süre oturulması gibi benzeri risk faktörleri boyun fıtığı oluşmasına sebep olabilir. Boyun ağrılarının nedeni boyun fıtığı olduğu gibi, boyun bölgesi ağrılarının ortalama % 10-20’si boyun fıtığından kaynaklanır.
Boyun fıtığı belirtileri
Boyun fıtığı belirtileri, boyunda, omuzlarda ve kollarda ağrıya neden olur. Ağrı bası altındaki sinir kökünün dağılım alanlarında, koldan avuç içine doğru yayılabilir. Boyun fıtığı omuriliğe bası uygular ise yürüme problemleri, spastisite (kas tonüs artışı) ve idrar kaçırma sorunlarına yol açabilir. Belirtiler, ensede ağrı, kas spazmı, boyun hareketlerinde kısıtlılık, kollarda veya ellerde uyuşma, enseden kollara ve göğüse doğru yayılan ağrı, geceleri artan ağrı, bacaklarda ağrı, uyuşma ve güçsüzlük, baş ağrısı, baş dönmesi, kulak çınlaması, mesane kontrolü sorunları ve bacaklarda dengesizlik ve sertlik gibi belirtiler görülebilir.
Bunların dışında, boyun ağrılarında akciğer tümörlerinin de etkisi vardır ve boyun ağrısı şikayetinde akciğer grafisi çekilmesi önemlidir. Ayrıca yemek borusu iltihapları, mide rahatsızlıkları ve bazı kalp hastalıkları boyun ve omuzlarda ağrıya neden olabilir. Bu nedenle boyun ağrısı çeken hastalarda bu rahatsızlıkları da göz önünde bulundurmak gereklidir.
Boyun fıtığı teşhisi
Boyun fıtığının tanısında, omurganın muayenesi hasta oturarak ya da uzanarak değerlendirilir. Kas spazmı oluşması nedeni ile normal omurga kıvrımının kaybolması söz konusu olabilir. Spinal sinirin iltihabi reaksiyonu artabilir. Kas grupları, tek tek herhangi bir kuvvet kaybı varlığına karar vermek için test edilir. Vücudun tamamında his kaybı olup olmadığına karar vermek için parmak ile dokunarak ve toplu iğne ile hafif bir şekilde dokunarak test edilir. Dirsek, el, diz ve bileklerdeki anormal refleksler fıtıklaşmış diskin yerini tespit etmede yardımcı olabilir.
Manyetik rezonans görüntüleme omurga etrafındaki yumuşak dokuları ve anatomik görüntüsünü sağlamada en uygun yöntemdir. MRG yönteminde fıtıklaşan disk daha kolay görülür ve ameliyat seçeneği için değerlendirme yapılır. MRG çekilemeyen hastalarda bilgisayarlı tomografi (BT) görüntüleme yöntemi kullanılır.
Boyun fıtığı (servikal disk hernisi) tedavisi
Boyun fıtığı tedavisinde, ilk uygulanacak tedavi seçeneği ilaç tedavisive istirahattir. Konservatif (koruyucu) tedavi fıtıklaşmış disklerin ortalama % 80’inde başarı sağlayabilir. Bası altındaki sinir kökünün iltihabi reaksiyonuna ikincil ortaya çıkan kas spazmını rahatlatmak amacı ile fizyoterapide germe, ultrason ve elektrikli kas uyarıcısı yöntemler kullanılır.
Beyin omurilik cerrahları ve ağrı uzmanları tarafından bir epidural steroid enjeksiyonu fıtıklaşmış disk seviyesine doğrudan tedavi için röntgen eşliğinde bir spinal iğne ile uygulanır. Hastada miyelopati bulguları var veya koruyucu tedavi yeterli olmaz ise cerrahi tedaviye gerek duyulur. Ayrıca yastık ve yatak seçimi, doktorun önerdiği egzersizler ve fizik tedavi uygulaması gibi yöntemler cerrahi tedaviden önce uygulanacak yöntemlerdir.
Boyun fıtığı ameliyatı nasıl yapılır?
Boyun fıtığının cerrahi tedavisinde iki türlü girişim yapılır. Boyun fıtığı için en fazla uygulanan cerrahi tedavi anterior girişim, fıtık boyun omurlarında ise uygulanır. Genel anestezi altında boynun ön tarafından yapılan 2-3 sm’lik ciltten kesi yapılarak omurgalar arasındaki kayan kıkırdak alınır ve omurilik ve sinir köklerindeki bası kaldırılır. Bu ameliyatın sonuçları oldukça başarılıdır ve hasta on-on beş gün sonra günlük yaşamına geri dönebilir.
Boynun arkasından yapılan ameliyat posterior girişim, üst boyun omurlarına önden girilerek ulaşılmaz. Çünkü, üst boyun omurları çene ve yüzün arkasındadır. Bu nedenle üst mesafelere boynun arka kısmından ulaşılır. Boynun arka kısmından yapılan cerrahi girişimler oldukça zordur ve boyun omurlarının arka kısımlarında bulunan kemik kanatların alınması gereklidir.
Bu işlem nedeni ile boyun omurilik kanalının arka kısmının tamamen açılması gerekir. Bu girişim hastanın boynunda fiziki ve yapısal bozukluğa ve boyun kaslarında tahribata neden olabileceğinden dolayı çok gerekmedikçe tercih edilmeyen bir girişimdir. Bu nedenle üst mesafe boyun fıtıklarında ameliyatsız çözümlere baş vurulmaktadır.
1 Yorum