Bademcikler neden ve nasıl alınır?
Bademcik ameliyatı sık sık bademcik enfeksiyonu geçirilmesi nedeni ile bademcik ameliyatı yapılır. Bademcik ameliyatı yapılması için bazı gerekçeler vardır. Yılda en az 3 kez 3 yıl boyunca, yılda en az 5 kez iki yıl boyunca ve bir yılda 7 kez ve üzeri bademcik enfeksiyonu geçirildiği durumlarda bademcik ameliyatı önerilir.
Bunların yanı sıra çocuğun ya da yetişkinin yeme içmesini önleyecek kadar büyük olan bademcik büyümesinde, uyku apnesi olan hastalarda, hasta çocuk ise çocuğun gelişimini, büyümesini engelleyen durumlarda bademcik ameliyatı yapılabilir. Ayrıca bazı tümöral şüphelerde, bademciklerin birbirinden farklı görünmesi gibi durumlarda veya tüberküloz gibi bazı hastalıklarda, sık geçirilen sinüs iltihaplarında ya da beraberinde orta kulak problemleri varlığında geniz eti ameliyatı ile birlikte bademcik ameliyatı da yapılabilir.
Bademcik ameliyatı kaç yaşında yapılır?
Bademcik ameliyatı genellikle 3 yaşından önce yapılmaz. Fakat geçirdiği bademcik enfeksiyonları çocuğun gelişimini, büyümesini ve bademcik büyümesinin çocuğun solunumunu etkilediği durumlarda, çocuk hastalıkları uzmanı izin verir ise bademcik ameliyatı 3 yaşından önce de yapılabilir. İllede tekrar tekrar bademciğin büyümesi beklenir ise ameliyatın başarı oranı düşebilir.
Erişkinlerde bademcik ameliyatı kronik ya da sık geçirilen bademcik enfeksiyonlarının yanı sıra, horlama tedavisinin bir parçası olduğu için bademcik ameliyatı yapılır. Bademcik ameliyatının belli bir üst yaş sınırı yoktur.
Bademcik ameliyatı nasıl yapılır?
Bademcik ameliyatı lokal anestezi ile yapılabilir. Lokal anestezi genellikle erişkin hastalarda uygulanır iken, çocuklarda genellikle genel anestezi yapılır. Genel anestezinin de bazı riskleri olabileceği gibi, son yıllarda anestezi alanındaki riskler oldukça azaltılmıştır.
Ameliyat sonrası bademcik dokusunun iyileşmesi yaklaşık olarak 7-10 civarı sürebilir. 7-10 günlük süreden sonra hastada çok fazla ağrı şikayeti olmaz. Bademcik ameliyatı sonrası hasta ertesi sabah taburcu edilebilir. Bademcik ameliyatı geçirmiş çocuk evine taburcu edildikten sonra çocuğa en az bir hafta ailesi takip etmelidir.
Bademcik ameliyatı ile geniz eti ameliyatı birlikte yapılır mı?
Bademcik ile geniz eti her ameliyatta birlikte yapılacak diye bir kural yoktur. Bademcik ve geniz eti ameliyatı kendi çerçevesinde ayrı ayrı değerlendirilir. Sık bademcik iltihabı yaşayan bir hastada geniz eti problemi yok ise sadece bademcik ameliyatı yapılır.
Fakat bademcik iltihaplanmasının yanı sıra orta kulak problemleri de gelişiyor ise bu hastaların ya da çocukların bademcikleri ile birlikte geniz eti de alınabilir. Özellikle uyku apnesi sendromu varlığında genellikle bademcik ameliyatı ile birlikte geniz eti de alınır. Sadece burun tıkanıklığı nedeni ile soluk alıp verme problemi yaşayan bir çocukta eğer boğaz problemleri yok ise sadece geniz etini almak yeterli olabilir.
Bademcik ameliyatının riskleri var mıdır?
Bademcik ameliyatının riskleri
Her ameliyat gibi bademcik ameliyatının da riskleri vardır. Önemli olan bademcik ameliyatının uygun ortamlarda ve uygun koşullarda yapılmasıdır. Bademcik ameliyatı poliklinik ve donanımı yeterli olmayan hastanelerde yapılmamalıdır.
Yoğun bakım ünitesi olan, uygun cerrahi ekibi ve teknikleri olan hastanelerde bademcik ameliyatı başarılı bir şekilde yapılır. Her ameliyatın enfeksiyon riski vardır ve boğaz bölgesinde iltihaplanma gelişebilir. Bu nedenle ameliyat sonrası enfeksiyon riskini önlemek için antibiyotik tedavisi verilir.
Bademcik ameliyatı sonrası nelere dikkat edilmeli?
Bademcik ameliyatından sonra, özellikle boğaz bölgesinde bir hassasiyet oluşur ve bu ağrı, ağrı kesiciler ile azaltılabilir. Fakat ameliyat sonrası bazı durumlara dikkat etmek gereklidir. Oluşan yara yüzeylerinin tahriş olmaması için ekmek gibi katı gıdalardan kaçınmak gerekir. Ameliyat sonrası en az 4 gün süt, yoğurt, muhallebi gibi yumuşak kıvamlı ya da sıvı gıdalar tüketmekte fayda vardır. 4’üncü günden sonra ılık ve yumuşak kıvamlı diğer gıdalara geçilebilir.
Ayrıca ameliyat sonrası çok ağır hareketler yapmamaya ya da ameliyat olan çocuk ise çocuğun dikkat edilmesi önemlidir. Bademcik ameliyatı sonrası en az bir hafta genellikle istirahat edilmelidir. Bademcik ameliyatı olmuş çocuk bir hafta okula gönderilmemeli ve ailenin gözetimi altında olmalıdır.
Bademcik ameliyatı sonrası görülebilecek her hangi bir kanama durumunda hastanın doktoru haberdar edilmelidir. Bu esnada boyun bölgesine soğuk kompresler ve soğuk su ile gargara yapılabilir. Ayrıca ameliyattan sonra ılık olarak bol su tüketmek faydalı olur. Bademcik ameliyatından sonra hafif ateş yükselmesi beklenen bir durumdur.
Kansız bademcik ameliyatı nedir?
Kansız bademcik ameliyatı yönteminde, klasik bademcik ameliyatında kullanılan bazı malzemeler bademcik dokusunu bulunduğu kapsülden ayırmaya yaradığı gibi, bu bölgede kanamalara ve açık yara yüzeyi oluşmasına yol açar.
Fakat kansız bademcik ameliyatı olarak tanımlanan ”thermal welding tonsillectmy” yönteminde yaklaşık 1 mm’lik birtakım uçlar sayesinde bademcik dokusunu sıkıştırarak ısırma ve basınç yolu ile bademcik dokusu ile o bölge yüzeyini birbirinden ayırır ve bu ayırma sırasında kaynaklama yapılır. Bu sayede bademcik ameliyatı daha kolay geçer ve kanama daha az olur. Ameliyat sonrası açık yara daha az olur ve daha az ağrı hissedilir.
Bademcik (tonsil) ve geniz eti (adenoid) nedir?
Bademcik ve geniz eti lenf siteminin parçalarıdır. Bu dokular, solunum ve sindirim sisteminin başlangıcında yerleşmiş dokulardır. Bu nedenle solunan hava, alınan yiyecek ve içecek ile ilk temasa geçen dokulardır. Bu dokular vücudun savunmasına yardımcı olurlar. Görevleri mikroorganizmalara karşı antikor denilen, hastalıklarda koruyucu etkisi olan maddeleri üretmektir.
Bademcik ve geniz etinin bu görevleri, çocukluk döneminin ilk 2-3 yılında çok önemlidir. Fakat dokuların bu görevleri 2-3 yaşından sonra azalır. Bu dokular bebeklik döneminde küçüktürler ve yaş ilerledikçe tekrarlayan enfeksiyonlar nedeni ile büyürler. İleri yaşlarda tekrar küçülmeye meyillidirler.
KBB hastalıkları ile ilgili benzer sağlık konuları
- Bademcik şişmesi neden olur
- Geniz eti nedenleri ve tedavisi
- Farenjit nedenleri ve belirtileri
- Çocuklarda orta kulak iltihabı neden olur
