Atelektazi nedir?
Atelektazi, akciğerin bir kısmının veya tamamının bronşun veya bronşiolün tıkanması sonucu çökmesidir. Tıkanma olduğunda zaten akciğer içinde olan hava dışarı atılamaz ve buna bağlı olarak kana emilir ve akciğerin bir kısmının veya tamamının çökmesine yol açar. Bu çökme olayından sonra, akciğer esnekliğini kaybeder ve içine hava alamaz, sonuçta içinden geçen kan oksijen ememez veya karbondioksit veremez. Bu durum genellikle akciğer çökmesi olarak adlandırılır, ancak bu terim pnömotoraks için de kullanılabilir. Atelektazi akciğer dokusunun çöküşü olarak tanımlanmasına rağmen, pnömotorak ile eş anlamlı değildir.
Atelektazi nedenleri
Bronş veya bronşiol mukus birikimiyle tıkanabilir. Mukus birikimi ise sıklıkla doğum anındaki veya doğum sonrası bebeklerde, astım hastalarında, göğüs ve karın ameliyatlarından sonra ağrısı olduğu için öksüremeyen kişilerde, boğmacalı çocuklarda, kronik bronşiti olan erişkinlerde, bazı enfeksiyon hastalıklarında ortaya çıkar.
Yanlışlıkla solunum yolunu yabancı cisim kaçıranlarda, akciğer tümörlerinde, havayolunda basınca neden olan lenf nodları büyümesinde (akciğer enfeksiyonları, tüberküloz ve bazı kanser formları lenf nodlarının büyümesine neden olabilir), bunlar gibi durumlar da atelektaziye yol açabilir.
Atelektazi belirtileri
Atelektazinin herhangi bir belirtisi olmayabileceği gibi, başlıca belirtisi yeterli nefes alamamaktır. Ayrıca atelektaziye sebep olan ve altta yatan duruma bağlı olarak öksürük, göğüs ağrısı, nabız artışı, geç dönemde siyanoz (morarma) gibi belirtiler de olabilir.
Bir yetişkinde, atelektazi normalde yaşamı tehdit etmez, çünkü akciğerin ve/veya diğer akciğerin etkilenmemiş kısımları akciğerin çökmüş alanındaki fonksiyon kaybını kompanse edebilir (dengeleyebilir). Fakat yeni doğan bir bebeğin akciğeri çöktüğünde risk oluşturur.
Atelektazi tedavisi
Atelektazi göğüs grafisi ile teşhis edilebilir. Tedavide engelin kaldırılması hedeflenir. Fizyoterapi veya engelin kaldırılması için bronkoskopi işlemi gibi tedaviler uygulanır. Kronik atelektazi genellikle antibiyotiklerle tedavi edilir, çünkü çoğunlukla altta yatan neden enfeksiyonlardır. Atelektazinin nedeni bir tümör ise tıkanmayı kaldırmak için tümörün cerrahi olarak çıkarılması, kemoterapi, radyoterapi gibi yöntemler de uygulanır.
Akciğer hastalıkları ile ilgili benzer yazılar
- Nefes darlığı nedenleri ve tedavisi
- Akciğer sönmesi nedenleri ve tedavisi
- Akciğer ödemi nedenleri ve tedavisi
- Akciğer amfizemi nedenleri ve tedavisi
