Amputasyon (uzvun kesilmesi ameliyatı) nedir?
Amputasyon, bir uzvun bir kısmının ya da tamamının cerrahi yolla çıkartılması (kesilmesi) işlemidir. Eğer uzva giden kan akımı kalıcı olarak kesilmiş ve uzvun fonksiyonu bitmiş ise amputasyon gerekebilir. Ayrıca bazı kanser durumlarında da amputasyon işlemi gerekli olabilir. Amputasyon ameliyatı neyse ki günümüzde nadiren yapılmaktadır.
Hangi hastalıklarda amputasyon (uzvun kesilmesi) ameliyatı gerekir?
- Eğer ateroskleroz veya diyabetis mellitus sonucunda periferik vasküler hastalık uzvun kan akımını ortadan kaldırmış ise amputasyon gerekir.
- Bu hastalıklardan dolayı kan akımı sağlanamaz ise kangren (doku ölümü) gelişimini önlemek için amputasyon yapılır.
- Amputasyon bazen kemik kanserinin veya bir deri kanseri tipi olan malign melanomun yayılmasını önlemek için de yapılabilir.
- Eğer bir uzuv bir kazada onarılamaz şekilde hasara uğramış ise amputasyon yapılmasına karar verilebilir.
- Uygulanan cerrahi yöntemler nedeni ile hastanın yara yeri enfeksiyon kapar ve zamanında tedavi edilmez ise amputasyon işlemi kaçınılmaz olabilir.
- Sigara kullanımından dolayı zamanında tedavisi yapılmayan damar tıkanmaları sonucu Buerger hastalığı nedeni ile amputasyon işlemi gerekebilir.
- Kazalar sonucu açık yaralarda enfeksiyon oluşur ve zamanında teşhis ve tedavi edilmez ise amputasyon işlemi yapılabilir.
Amputasyon işlemi nasıl yapılır?
Amputasyon ameliyatı sırasında deri ve kas, bir flep oluşturmak üzere kesilecek kemiğin daha altındaki bir seviyeden kesilir. Kan damarları bağlanır, kemik kesilir, alan şalin ile (tuz solüsyonu) yıkanır ve deri ve kas flepleri kemiğin kesilmiş uç kısmı üzerinde kapatılarak düzgün ve yuvarlak bir kök oluşturulur.
Amputasyon işlemi sonrası protez (yapay uzuv) nakli yapılacak ise cerrah, basınç ağrısı riskini azaltmak için sinir uçlarının kök üzerinde iyice temizlendiğinden emin olmalıdır. Ayak bileği seviyesinde bir amputasyon yapılacak ise (Syme amputasyonu) topuğun sert derisi kökü örtmek için korunur ve böylece protez ayak gereksinimi azalır.
Amputasyon ameliyatı sonrası iyileşme süreci nedir?
Kök genellikle ameliyattan sonra altı hafta kadar şiş kalır. Amputasyondan bir süre sonra uzvun hala mevcut olduğu gibi tatsız bir duygu olabilir. Bu fenomen “fantom uzuv” olarak bilinir. Gerekir ise kök iyileştikten ve şişlik geçtikten sonra protez ameliyatı yapılabilir.
Doğumsal amputasyon nedir?
Doğumsal (konjenital) amputasyon, uterus içinde amnion (fetal zar) bantı nedeni ile söz konusu kısma kan akımının durması sonucunda bir vücut kısmının (genellikle uzuv, el veya ayak parmağı) vücudun geri kalanından ayrılması. Doğumda etkilenmiş kısım ya tümüyle ayrılmıştır ya da “amniotik bant” işaretleri gösterebilir.
Travmatik amputasyon nedir?
Travmatik amputasyon el, ayak parmağı veya uzvun kazalarda kaybedilmesi durumunda uygulanan yöntemdir.
Amputasyon gerektiren hastalıklar ile ilgili benzer yazılar
- Kemik iltihabı (osteomiyelit) nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Ateroskleroz hastalığı nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Buerger hastalığı nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Akut arter tıkanıklığı nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Gut hastalığı nedenleri, belirtileri ve tedavisi
- Şeker hastalarında ayak yaraları neden olur
- Kangren nedenleri, belirtileri ve tedavisi
