Alerji, vücudun tekrarlayan yabancı madde ve enfeksiyöz maddelere maruziyeti sonrası gösterdiği tepkidir. Alerji yapan maddeler dört tip reaksiyon oluştururlar; atopik alerji, sitotoksik tip alerji, immün kompleks tip alerji ve gecikmiş tip alerji. Alerji gelişiminde kalıtıma (genetik yatkınlığa) ek olarak çevresel faktörler de önemli rol oynamaktadır.
Göz alerjisi, başka birçok etkene bağlı da gelişebileceği gibi (örn. kozmetik ürünleri, kimyasal temizlik maddeleri, mesleki koşullar, tozlar, akarlar, sigara dumanı gibi) özellikle polen alerjisi olanlarda bahar ve sonbahar aylarında oldukça sıkıntılı bir durumdur.
Bahar mevsimi birçok insanın en sevdiği mevsimlerden biridir. Ancak polen alerjisi ve alerji sorunu olan kişiler için bu aylar istenildiği gibi geçmemektedir. Sık görülen göz rahatsızlıklarından olan göz alerjisi ve alerjik konjontivit, bazı önlemler ile şiddeti azaltılabilir ya da önlenebilir.
Konjonktivit
Konjonktivit, konjonktiva (gözün en dış tabakası ve göz kapaklarının iç yüzeyini saran zar tabaka) iltihaplanmasıdır. Konjonktivit sebebine göre sınıflandırılır; alerjik konjonktivit, bakteriyel konjonktivit, viral konjonktivit, kimyasal konjonktivit.
Alerjik konjonktivit
Alerjik konjonktivit sıklıkla atopik hastalıklarla (alerjik astım, alerjik rinit, egzama gibi) birlikte görülür. Alerjik konjonktivit en sık alerjik riniti olan insanlarda görülür. Çoğunlukla her iki gözde de kaşıntı vardır. Bunun yanında göz sulanması, gözlerde yanma, gözlerde batma hissi, şişlik, göz kanlanması gibi belirtiler de alerjik konjonktivitte görülen belirtilerdir.
Alerjik konjonktivit tedavisinde topikal mast hücresi stabilizatörleri ve antihistaminikler kullanılabilir. Ancak bu tedavi, eğer hastada kuru göz rahatsızlığı söz konusu ise bunu şiddetlendirebilir, bu nedenle hastanın diğer göz sorunlarının iyi sorgulanması ve detaylı muayene önem taşır. Bu tedaviye göz yaşı damlası da eklenebilir.
Konjonktivit tedavisinde topikal steroidlerin uzun süre kullanımı sakıncalı olabilir, çünkü enfeksiyöz (enfeksiyon kaynaklı) ve nonenfeksiyöz (enfeksiyon kaynaklı olmayan) konjonktivitin ayrımını yapmak zor olabilir. Bu nedenle uzun süreli topikal steroid kullanımı enfeksiyon tablosunu alevlendirebilir, glokom ve katarakta yol açabilir. Ağız yoluyla alınan antihistaminiklerin etkinliği topikal tedaviye göre düşüktür. Hastanın şikayetleri topikal tedavi ile 2 hafta gibi bir sürede geçmezse, durumun iyi bir göz doktoru tarafından daha detaylı incelenmesi gerekir.
En önemlisi alerjenden uzak durmaktır. Eğer bazı sebeplerden dolayı bu mümkün değilse koruyucu önlemlerin alınması gerekir. Günde bir-iki kez soğuk kompres yapmak gözdeki şişliği ve ödemi azaltmaya yardımcı olur. Alerjik rinitin eşlik ettiği durumlarda oral (ağız yoluyla) alınan anhistaminikler tedaviye eklenebilir.
Göz alerjisini önlemek için neler yapılabilir?
- Günde 1-2 kez soğuk su ile yüzü ve gözleri yıkamak veya pansuman yapmak kaşıntıyı önlemede ya da azaltmada faydalıdır.
- Işık ve güneş hassasiyeti için güneş gözlüğü takılması veya güneşten koruyan şapkalar giyilmesi faydalı olacaktır.
- Polen alerjisi olanların özellikle polenlerin yoğun olduğu saatlerde (sabah ve öğleden sonra saatlerinde) açık havada durmaması, eğer dışarı çıkması gerekiyorsa gözleri iyi koruyacak bir gözlük takması yararlı olabilir.
- Polen mevsimlerinde (bahar ve sonbahar aylarında) dışarıya çıktıktan ve dışarıdan geldikten sonra hemen yüzlerini soğuk su ile yıkamaları ya da ılık duş almaları, üzerlerindeki kıyafetleri çıkarmaları polenlerin uzaklaştırılmasını sağlar.
- Göz alerjisi ve göz kuruluğu olan kişilerin çok uzun süre bilgisayar ya da televizyon ekranına bakmaması, yakın okuma gerektiren göz odaklanmasından mümkünse kaçınması veya süreyi bölerek bu aktiviteleri gerçekleştirmesi gerekir.
- Göz alerjisi ve göz kuruluğu durumunda göz yüzeyini nemlendirmek için doktorun önerdiği bir göz yaşı damlası kullanılabilir.
Bütün bu önlemler işe yarasa da, göz alerjisinden ve diğer alerji türlerinden korunmanın en temel yolu alerjenin belirlenmesi ve mümkünse alerjenin uzaklaştırılması veya alerjenden uzak durmaktır.
Benzer sağlık yazıları
- Polen alerjisi olanlar nelere dikkat etmeli
- Mevsimsel göz nezlesi nedir
- Bahar alerjisi nedir
- Gözlerde kaşıntı neden olur
- Alerjik konjonktivit nedir
