Akut generalize ekzantematöz püstülozis (AGEP), ani başlayan ve tüm vücutta yaygın eritemli ve ödemli deride çok sayıda, küçük, foliküler olmayan steril ve yüzeysel püstüller ile karakterize çok sık görülmeyen (ender görülen) döküntülü bir hastalıktır. İç organ ve mukoza tutulumu da olabilir.
AKUT GENERALİZE EKZANTEMATÖZ PÜSTÜLOZİS NEDENLERİ
Bu duruma en sık (%90 gibi bir oranda) ilaç kullanımı sebep olmaktadır, ancak enfeksiyonlar, civa maruziyeti ve besin zehirlenmesi gibi etkenler de akut generalize ekzantematöz püstülozise neden olabilir.
Akut generalize ekzantematöz püstülozise neden olabilen bazı ilaçlar;
- Antibiyotikler (örn. aminopenisilinler, makrolid gurubu antibiyotikler, tetrasiklinler, sülfonamidler gibi),
- Antifungal ilaçlar (örn. terbinafin),
- Soğuk algınlığı ilaçları (örn. A-ferin Hot, Gripin Hot, Gripal gibi),
- Non-steroid antiinflamatuar ilaçlar (örn. parasetamol gibi),
- Analjezik ilaçlar (örn. opioidler),
- Antikonvülsan ilaçlar (örn. fenitoin, karbamazepin gibi),
- Antimalaryal ilaçlar (örn. klorokin, hidroksiklorokin gibi),
- Antipsikotik ilaçlar (örn. ketiapin),
- Glukokortikoid ilaçlar (örn. deksametazon).
Akut generalize ekzantematöz püstülozise neden olabilen bazı enfeksiyonlar;
- Ebstein-Barr virüsü,
- Parvovirüs B19,
- Koksaki B4 virüsü,
- Sitomegalovirüs,
- Hepatit B virüsü,
- Mikoplazma pnömonisi,
- Klamidya pnömonisi,
- Escherichia coli.
Diğer bazı nedenler;
- Civa maruziyeti,
- Besin zehirlenmesi,
- PUVA tedavisi.
AKUT GENERALİZE EKZANTEMATÖZ PÜSTÜLOZİS BELİRTİLERİ
Akut generalize ekzantematöz püstülozis, ani başlayan ateş ve beraberinde ödemli kaşıntı ve eritemli cilt yüzeyinde gelişen, geniş yayılım yapan, bazı yerleri birleşik, foliküler olmayan 5 mm’den küçük çok sayıda steril püstüller ile kendini gösterir. Belirtiler genellikle bu duruma yol açan ilacı kullandıktan sonra ilk 24 saat içerisinde başlar, ancak her hastada belirtiler bu kadar erken görülmeyebilir ve bazı olgularda belirtilerin görülmesi 3 haftaya kadar uzayabilir. Bazı olgularda muköz membranlar da tutulur.
AKUT GENERALİZE EKZANTEMATÖZ PÜSTÜLOZİS TEŞHİSİ
Akut generalize ekzantematöz püstülozisi teşhis etmede hastanın öyküsü ve klinik bulgular oldukça önemlidir. Histopatolojik bulgular da tanıyı destekler. Bunların yanı sıra, Farmako-Epidemiyolojik Vaka-Kontrol Çalışma Grubu tarafından oluşturulan akut generalize ekzantematöz püstülozis tanısını doğrulama skoru doğru tanıyı koymada kullanılabilir.
Akut generalize ekzantematöz püstülozis bazı hastalıklar ile benzerlik gösterdiğinden, doğru tanı için bu hastalıklar dışlanmalıdır.
Bu hastalıklar;
- Püstüler psoriasis (sedef hastalığı),
- Sneddon-Wilkinson Sendromu,
- Subkorneal püstüler dermatoz.
AKUT GENERALİZE EKZANTEMATÖZ PÜSTÜLOZİS TEDAVİSİ
Hastalığın kendine özgü bir tedavisi yoktur. Tedavi; neden olan ilacın kesilmesi, destekleyici bakım, enfeksiyonun önlenmesi, lezyonun yaygınlığına ve hastanın genel durumuna göre sistemik antihistaminikler, topikal nemlendiriciler ve kortikosteroid uygulaması gibi yöntemleri içerir.
Bu duruma sebep olan ilacın kesilmesiyle kendiliğinden iyileşme gözlenebilir. Birden fazla ilaç kullanan hastalarda gelişen akut generalize ekzantematöz püstülozis durumunda sebep olan ilacın ayırt edilmesi için deri ve/veya in vitro testler yararlı olabilir. İlaç belirlendikten sonra sebep olan ilacın kullanılması gerekiyorsa bu ilaç, alternatifleri ile değiştirilebilir.
Karaciğer, akciğer , böbrek ve/veya ciddi cilt komplikasyonları gelişen hastalarda, sistemik kortikosteroidler ve organa yönelik tedaviler uygulanabilir.
Sepsise neden olabilen cilt enfeksiyonları, akut generalize ekzantematöz püstülozisin ölüme yol açabilen komplikasyonlarıdır, bu durumda uygun antibiyotik tedavisi ve destek tedavisinin yapılması gerekir.
BENZER YAZILARIMIZ
- Jeneralize püstüler psoriasis nedir
- Lupus eritematozus nedir
- Psikojenik purpura nedir
- Ekzema herpetikum nedir
