Akne tarda (erişkin başlangıçlı akne) veya post-pubertal akne, genellikle 25 yaş üzerindeki bireylerde görülür. Hormonal değişiklikler, genetik faktörler, kozmetikler, diyet (beslenmede tüketilen besinler), sigara kullanımı ve stres akne tardaya neden olduğu düşünülen faktörlerdir. Endokrinolojik anormallikler de (örn. hiperandrojenezim gibi) bu duruma neden olabilir. Yetişkin akne kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür.
Akne tarda; persistan akne, geç başlangıçlı akne ve rekürren (tekrarlayan) hastalık olarak üç gruba ayrılır.
Persistan akne: Bu form adolesan dönemde başlayıp erişkinlikte devam eder. Persistan akne, akne tardanın en sık (olguların %70-80 gibi bir oranında) görülen formudur.
Geç başlangıçlı akne: Bu form erişkinlikte başlar.
Rekürren akne: Akne tardanın bu formu ise adolesan dönemde başlar, ancak değişen sürelerle aknesiz bir dönem geçirildikten sonra yetişkinlik döneminde akne problemi tekrar ortaya çıkar.
AKNE TARDA BELİRTİLERİ ve BULGULARI
Akne tarda, daha az sayıda lezyonla seyir gösterir ve genellikle yüzün “U bölgesi” olarak adlandırılan ağız, yanaklar, çene ve çene çevresinde lezyonlar oluşur. Akne tardalı hastalarda genellikle papül ve püstüller oluşur, ancak komedonlar ve nodülokistik lezyonlar da oluşabilmektedir. Akne tardalı erkeklerde vücut tutulumu da olur.
AKNE TARDA TEDAVİSİ
Akne tarda tedavisinde genellikle uzun süreli tedavilere ihtiyaç duyulmaktadır ve tedaviler her zaman başarılı sonuç vermez.
Hastanın ağırlıklı lezyon türünün doğru tanımlanması, diğer akne tipleri gibi akne tardada da tedavi seçimi açısından önemlidir. Topikal tedaviler akne tarda tedavisinde tek başına yeterli olmayabilir. Bu nedenle tedavinin etkisini arttırmak için sıklıkla kombinasyon tedavileri uygulanır.
Akne tarda tedavisinde uygulanan ilaçlar arasında retinoidler, benzoil peroksit, antibiyotikler, izotretinoin ve anti-androjenik ilaçları sayabiliriz.
