Akciğer tümörleri – kanseri belirtileri
Akciğer tümörleri, dünya genelinde kanserden ölüm oranlarında ilk sırayı alır. Son yıllarda moleküler çalışmaların ve teknolojinin ilerlemesi sayesinde tümörün tipi ve evrelenmesinde önemli değişiklikler başlamıştır ve bu sayede hastaların cerrahi şansları artmıştır. Akciğer kanseri, bronş epitelinden köken alan, dünyanın her yerinde kadın ve erkelerde kanserden ölümün en sık nedenidir. Akciğer kanseri genel olarak 60- 70 yaşlarındaki kadın ve erkeklerde görülür ve en sık nedeni sigara kullanımıdır. Tümörün yerleşim yeri, hastalık etkeni ve bölgesel veya uzak bölgeye yayılmasına göre klinik bulgularda farklılıklar görülebilir.
Akciğer kanserine – tümörlerine neden olan faktörler
Akciğer kanserinin başlıca nedeni sigara kullanımıdır. Risk sigara içme süresi, başlama yaşı ve içilen sigaranın tipine göre farklılık gösterir. Ailede akciğer kanseri olması akciğer kanserine yakalanma riskini arttırır. Asbestos adı verilen tozlu işlerde çalışanlarda, çeşitli kimyasal maddeler ile çalışan iş koşullarında, daha önce akciğer hastalığı geçiren ve nedbe dokusu oluşan kişilerde, motorlu taşıtlara bağlı hava kirliliği, odun kömür kullanımına bağlı hava kirliliği, bazı beslenme özellikleri gibi faktörlerde akciğer kanserine zemin hazırlayabilir. Daha önceden akciğer kanseri geçirmiş olmak, akciğer kanseri nedeni ile ameliyat geçirmiş olmak ve ışın tedavisi görenlerde tekrar akciğer kanseri gelişebilir.
Akciğer tümörleri – kanseri tipleri
Akciğer kanseri, kanserin büyüme hızı, yayılımı, yayılımın zamanlaması, kemoterapi ve radyoterapiye yanıtına göre temelde küçük hücreli dışı ve küçük hücreli olmak üzere iki ana başlık altında toplanır. Küçük hücreli dışı akciğer kanserleri de kendi aralarında; adenokarsinom, skuamoz hücreli karsinom ve büyük hücreli karsinom olarak subgruplara ayrılır. Bu sınıflamaya göre tüm akciğer kanserlerinin ortalama % 83’ü küçük hücreli dışı akciğer kanseri iken, % 16’sı ise küçük hücreli akciğer kanserinden oluşur.
Adenokarsinom : En sık görülen tip, genellikle sigara içmeyen kadınlarda, sıklıkla periferik yerlişimli akciğer kanseri türüdür.
Skuamöz hücreli kanser : İkinci en sık rastlanan tür, sigara içenlerde daha sık, genellikle santral yerleşimli ve kavitleşme gösterebilir.
Büyük hücreli kanser : En nadir görülen tür, çoğunlukla periferik yerleşimli akciğer kanseri türüdür.
Küçük hücreli akciğer kanseri : Genellikle sigara içenlerde, santral yerleşimli, mediastinal lenfadenopati birlikteliği sık, en kötü prognozlu türdür.
Akciğer kanseri belirtileri
Akciğer tümörleri – kanseri belirtileri
Akciğer kanseri genellikle hastalık ilerleyene kadar herhangi bir şikayete yol açmayabilir. Bu sinsi ilerleme akciğer kanserini tehlikeli yapan en önemli faktördür. Akciğer kanseri belirtilerinde özellikle sigara kullananlarda mevsimsel öksürük, kanlı balgam, özellikle sırtta kürek kemiklerinin arasında veya omuzlarda hissedilen batıcı tarzda göğüs ağrısı, gittikçe ilerleyen nefes darlığı, akciğer iltihabı, göğüs kafesi içerisine sıvı birikmesi, ses kısıklığı, tümörün damar basısı nedeni ile göğüs üst bölümünde boyunda ve başta ortaya çıkan ödem (şişlik), kemiğe yayılma gösterir ise kemik ağrısı, kanda kalsiyum artışı ve buna bağlı belirtiler, karaciğere yayılım yapar ise bazı nörolojik belirtiler ve nöbetler, bazı hormonların tümör nedeni ile normal salgılanmaması sonucu çeşitli hormon bozuklukları gibi belirtiler görülür. Hastalığın ilk aşamalarında bu belirtiler görülmeksizin iştahsızlık, halsizlik, yorgunluk, kilo kaybı ve terleme gibi belirtiler görülebilir.
Akciğer tümörleri – kanseri teşhisi
Akciğer kanseri tanısının konulması için doktorun yapacağı fizik muayenede belirtilerin nedenlerini bulmaya yardımcı olmak amacı ile hastanın öyküsü sigara kullanımı varlığı, çevresel ve mesleki olarak maruz kaldığı durumlar ve diğer aile fertlerinde kanser varlığının olup olmadığı sorgulanır. Hastanın fizik muayenesinden sonra bazı radyolojik tetkikler istenir. Göğüs röntgeni, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme, pozitron, emisyon tomografisi veya duruma göre bu tetkiklerin hepsi istenebilir. Bu tetkikler sonrası akciğer kanserinden şüphelenilir ise balgam biopsisi ve akciğer dokusundan alınan doku parçasının patolojik incelemesi yapılır.
Akciğer tümörleri – kanseri evreleri
Akciğer kanseri tanısı konduktan sonradoktor hastalığın hangi aşamada (evrede) olduğunu saptamaya çalışır. Düz akciğer grafisi ile kitle görülen hastalarda bilgisayarlı tomografi çekilir ve elde edilen üç boyutlu görüntü ile kitleye tedavi yaklaşımı planlanır. Hastadan tomografi rehberliğinde ya da bronkoskopi denilen işlem ile parça alınır ve incelemeye gönderilir. Akciğer kanseri tanısı kesinleştikten sonra hastalığın evresi belirlenir ve tedavi yöntemi seçilir.
Akciğer kanseri tedavisi
Akciğer tümörleri – kanseri tedavisi
Akciğer kanseri hastalarının tamamında tedavi seçenekleri vardır ve üç tür tedavi uygulanır. Akciğer kanseri tedavisinde cerrahi tedavi (kanseri açık ameliyat ile çıkartma işlemi), radyasyon (ışın) tedavisi (yüksek – doz X- ışınları veya diğer yüksek – enerjili ışınlar kullanarak kanser hücrelerinin öldürülmesi) işlemi, kemoterapi (kanser hücrelerini öldürmek için kullanılan ilaç tedavisi) gibi tedavi yöntemleri uygulanır.
Küçük hücreli dışı akciğer kanseri tedavisi : Hastalığın erken evrelerinde (I. evre, II.evre ve bazı III. evre hastalarda) ameliyat ile tümörlü dokunun etrafından bir miktar sağlam dokuyu ayırarak, bazende tüm akciğer lobu alınarak akciğer tümörü temizlenebilir. Genellikle akciğer tümörünün tamamen çıkarıldığı ve çevresinde hiç hastalık kalmadığı durumlarda başka tedaviye gerek duyulmayabilir. Akciğer kanseri ameliyatı sonrası düzenli aralıklar ile kontrol muayeneleri gereklidir. Bazı akciğer kanseri ameliyatları sonrası radyoterapi tedavisine ihtiyaç duyulur.
Akciğer kanseri ve korunma
Akciğer kanserinden korunma
Akciğer kanserinden korunmak için yapılması gerekenler, sigara kullanımından ve tüm tütün ürünlerinden uzak durmak veya acilen sigarayı bırakmak, mümkün olduğunca mevsiminde meyve ve sebze ile beslenmek, düşük yağlı beslenme tarzını benimsemek, fiziksel olarak aktif olmak, alkol kullanımını bırakmak ya da en aza indirmek akciğer kanserinden korunmak için yardımcı yöntemlerdir.
Akciğer sönmesi belirtileri–Bronşit nedir?Nefes darlığı nedenleri
