Antidiüretik hormon (ADH) bozuklukları
Antidiüretik hormon (ADH), pitüiter bezin arka kısmından salgılanan ve böbreklere etki ederek kana suyun geri alımını arttıran antidiüretik hormon (vazopressin de) denilen bir hormon salgısına verilen bir terimin adıdır.
Antidiüretik hormonun insan vücudunda etkisi nedir?
Su vücuda besinler ve içecekler ile sürekli alınır ve aynı zamanda hücrelerdeki kimyasal reaksiyonlar ile üretilir. Bunun tersine, su sürekli idrar, ter, dışkı içinde ve su buharı şeklinde soluk alıp verme sırasında kaybedilir. ADH idrarda kaybedilen su miktarını azaltır ve vücudun toplam su dengesinin sürdürülmesinde yardımcıdır.
ADH üretimi, kan konsantrasyonu ve hacmindeki değişmeleri saptayan hipotalamus (beynin ortasında bir alan) tarafından kontrol edilir. Eğer kan konsantrasyonu artar ise (kan daha az su içerir ise), hipotalamus daha fazla ADH salgılanması için pitüiter bezi uyarır. Eğer kan çok sulu ise, daha az ADH üretilir ve vücuttan idrar ile daha fazla sıvı kaybedilir.
Ters yöndeki etki yani su tutulması, önemli bir ameliyattan sonra geçici olarak artmış ADH üretimi sonucunda görülebilir. Su tutulması, bazı tümörler, özellikle akciğer tümörü tarafından ADH salgılanması nedeni ile ortaya çıkabilir.
ADH bozukluğuna neden olan faktörler
Antidiüretik hormon bozuklukları çeşitli faktörlerin ADH üretimini etkilemesi sonucu ortaya çıkar ve buna bağlı olarak ta vücudun sıvı dengesi bozulabilir. Örneğin, alkol ADH üretimini beyine doğrudan etki ederek azaltır ve sonuçta idrar üretiminde geçici bir artış yapar. İdrar üretimi, ya pitüiter bezden yetersiz ADH üretimi ya da daha nadiren böbreklerin üretilen ADH’ya yanıt verememesi ile giden diabetes insipidus hastalığında da artmaktadır.
Antidiüretik hormon (ADH) tedavisi
Sentetik ADH diabetes insipidus gibi bazı durumların tedavisinde kullanılmaktadır. İlacın yan etkileri arasında karında kramplar, bulantı, baş ağrısı, sersemlik ve konfüzyon (kafa karışıklığı) gibi yan etkiler vardır.
Hormon hastalıkları ile ilgili benzer sağlık yazıları
- Hipotroidi (tiroid hormonu eksikliği) neden olur
- Hipertiroidi (tiroid hormonu fazlalığı) neden olur
- Adisson hastalığı nedenleri ve tedavisi
- Hashimato hastalığı nedir
- Şeker hastalığı neden olur
